ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ธรรมชาติ"
ล ย้อนการก่อกวน 3 ครั้งของ 110.164.204.35 (พูดคุย) ไปยังรุ่นโดย Pilarbini.ด้วย[[WP:iSc... ป้ายระบุ: ทำกลับ |
|||
บรรทัด 10: | บรรทัด 10: | ||
{{บทความหลัก|โลก (ดาวเคราะห์)}} |
{{บทความหลัก|โลก (ดาวเคราะห์)}} |
||
[[ไฟล์:The Earth seen from Apollo 17.jpg|thumb|210px|รูปถ่ายโลก ถ่ายไว้เมื่อปี พ.ศ. 2515 โดยยานอะพอลโล 17]] |
[[ไฟล์:The Earth seen from Apollo 17.jpg|thumb|210px|รูปถ่ายโลก ถ่ายไว้เมื่อปี พ.ศ. 2515 โดยยานอะพอลโล 17]] |
||
ำำำำำำำำำำำำำโลกเป็น[[ดาวเคราะห์]]ดวงเดียวในปัจจุบันที่ทราบว่ามีสิ่งมีชีวิตอยู่ และลักษณะทางธรรมชาติเป็นหัวข้อการวิจัยทางวิทยาศาสตร์หลายสาขา ใน[[ระบบสุริยะ]] เป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์เป็นอันดับสาม เป็น[[ดาวเคราะห์คล้ายโลก]]ใหญ่ที่สุด และเป็นดาวเคราะห์ที่ใหญ่เป็นอันดับห้า ลักษณะภูมิอากาศที่โดดเด่นที่สุดคือ บริเวณสองขั้วขนาดใหญ่ สองเขตอบอุ่นค่อนข้างแคบ และบริเวณ[[เส้นศูนย์สูตร]]กว้าง[[เขตร้อน]]ถึงบริเวณ[[เขตกึ่งร้อน]]<ref> |
|||
{{cite web |
{{cite web |
||
|url=http://www.blueplanetbiomes.org/climate.htm |
|url=http://www.blueplanetbiomes.org/climate.htm |
||
บรรทัด 18: | บรรทัด 18: | ||
}}</ref> หยาดน้ำฟ้ามีแตกต่างกันหลากหลายตามตำแหน่ง ตั้งแต่หลายเมตรต่อปีจนถึงน้อยกว่ามิลลิเมตร พื้นผิวโลกร้อยละ 71 ปกคลุมด้วยมหาสมุทรน้ำเค็ม ที่เหลือเป็นทวีปและเกาะ ซึ่งบริเวณที่มีผู้อยู่อาศัยส่วนใหญ่อยู่ในซีกโลกเหนือ |
}}</ref> หยาดน้ำฟ้ามีแตกต่างกันหลากหลายตามตำแหน่ง ตั้งแต่หลายเมตรต่อปีจนถึงน้อยกว่ามิลลิเมตร พื้นผิวโลกร้อยละ 71 ปกคลุมด้วยมหาสมุทรน้ำเค็ม ที่เหลือเป็นทวีปและเกาะ ซึ่งบริเวณที่มีผู้อยู่อาศัยส่วนใหญ่อยู่ในซีกโลกเหนือ |
||
โลกวิวัฒนาการผ่านขบวนการทาง |
โลกวิวัฒนาการผ่านขบวนการทางธรณีวิำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำทำำำำำำำำำยำำำำำำำแำำำะำำวิำทำอำงำมอำ[[เปลือกโลก|นำวน]]ำบ่ำน[[แผ่นเปลือกโลก|ำแผ่นเำก]]หำายำนที่ำอำ ๆ ย้ายที่ ชั้นในยังมีพลังอยู่ โดยชั้น[[เนื้อโลก]]พลาสติกหนาและแก่นเหล็กที่สร้าง[[สนามแม่เหล็ก]] |
||
สภาพบรรยากาศเปลี่ยนแปลงไปจากสภาพดั้งเดิมอย่างสำคัญเพราะมีสิ่งมีชีวิต<ref>{{cite web|date = 2005-09-11|url = http://www.sciencedaily.com/releases/2005/09/050911103921.htm|title = Calculations favor reducing atmosphere for early Earth|publisher = Science Daily|accessdate = 2007-01-06}}</ref> ซึ่งสร้างสมดุลทาง[[ระบบนิเวศ]]ซึ่งรักษาสมดุลของสภาพพื้นผิว แม้จะมีความแตกต่างของ[[ภูมิอากาศ]]อย่างมากในแต่ละพื้นที่ตาม[[ละติจูด]]และปัจจัยทางภูมิศาสตร์อื่น ๆ แต่ภูมิอากาศโลกเฉลี่ยในระยะยาวค่อนข้างเสถียรระหว่างช่วงอบอุ่นระหว่างยุคน้ำแข็ง (interglacial period)<ref>{{cite web|url = http://www.epa.gov/climatechange/science/pastcc.html|title = Past Climate Change|publisher = U.S. Environmental Protection Agency|accessdate = 2007-01-07}}</ref> และความแตกต่างของอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกหนึ่งหรือสององศามีผลกระทบใหญ่หลวงต่อสมดุลระบบนิเวศ และธรณีวิทยาตามที่เป็นจริงของโลก<ref>{{cite web|author=Hugh Anderson, Bernard Walter|date = March 28, 1997|url = http://vathena.arc.nasa.gov/curric/land/global/climchng.html |title = History of Climate Change|publisher = NASA|accessdate = 2007-01-07 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20080123130745/http://vathena.arc.nasa.gov/curric/land/global/climchng.html |archivedate = 2008-01-23}}</ref><ref>{{cite web|last = Weart|first = Spencer|month = June|year = 2006|url = http://www.aip.org/history/climate/|title = The Discovery of Global Warming|publisher = American Institute of Physics|accessdate = 2007-01-07}}</ref> |
สภาพบรรยากาศเปลี่ยนแปลงไปจากสภาพดั้งเดิมอย่างสำคัญเพราะมีสิ่งมีชีวิต<ref>{{cite web|date = 2005-09-11|url = http://www.sciencedaily.com/releases/2005/09/050911103921.htm|title = Calculations favor reducing atmosphere for early Earth|publisher = Science Daily|accessdate = 2007-01-06}}</ref> ซึ่งสร้างสมดุลทาง[[ระบบนิเวศ]]ซึ่งรักษาสมดุลของสภาพพื้นผิว แม้จะมีความแตกต่างของ[[ภูมิอากาศ]]อย่างมากในแต่ละพื้นที่ตาม[[ละติจูด]]และปัจจัยทางภูมิศาสตร์อื่น ๆ แต่ภูมิอากาศโลกเฉลี่ยในระยะยาวค่อนข้างเสถียรระหว่างช่วงอบอุ่นระหว่างยุคน้ำแข็ง (interglacial period)<ref>{{cite web|url = http://www.epa.gov/climatechange/science/pastcc.html|title = Past Climate Change|publisher = U.S. Environmental Protection Agency|accessdate = 2007-01-07}}</ref> และความแตกต่างของอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกหนึ่งหรือสององศามีผลกระทบใหญ่หลวงต่อสมดุลระบบนิเวศ และธรณีวิทยาตามที่เป็นจริงของโลก<ref>{{cite web|author=Hugh Anderson, Bernard Walter|date = March 28, 1997|url = http://vathena.arc.nasa.gov/curric/land/global/climchng.html |title = History of Climate Change|publisher = NASA|accessdate = 2007-01-07 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20080123130745/http://vathena.arc.nasa.gov/curric/land/global/climchng.html |archivedate = 2008-01-23}}</ref><ref>{{cite web|last = Weart|first = Spencer|month = June|year = 2006|url = http://www.aip.org/history/climate/|title = The Discovery of Global Warming|publisher = American Institute of Physics|accessdate = 2007-01-07}}</ref> |
||
=== วิวัฒนาการทางธรณีวิทยา === |
=== วิวัฒนาการทางธรณีวิทยา === |
||
kuy |
|||
ธรณีวิทยาของพื้นที่หนึ่งวิวัฒนาการตามกาลเมื่อหน่วยหินถูกทับถมและแทรก และขบวนการเปลี่ยนลักษณะเปลี่ยนรูปทรงและตำแหน่งไป |
|||
เริ่มต้นหน่วยหินถูกแทนที่ด้วยการทับถมสู่พื้นผิวหรือรุกล้ำเข้าไปในหินท้องที่ การทับถมสามารถเกิดขึ้นได้เมื่อตะกอนจมลงสู่พื้นผิวโลก และต่อมาแข็งตัวเป็นหินตะกอน หรือเมื่อวัตถุภูเขาไฟ เช่น เถ้าภูเขาไฟหรือลาวาไหลปกคลุมพื้นผิว หินอัคนีแทรกซอน เช่น หินอัคนีมวลไพศาล หินอัคนีรูปเห็ด พนังและพนังแทรกชั้น ผลักขึ้นไปด้านบนสู่หินที่ทับอยู่ และตกผลึกขณะที่หินอัคนีแทรกซอนรุกล้ำเข้าไป |
|||
หลังลำดับหินขั้นแรกถูกทับถมแล้ว หน่วยหินสามารถเปลี่ยนลักษณะ และ/หรือ เปลี่ยนสัณฐานได้ การเปลี่ยนลักษณะโดยทั่วไปเกิดขึ้นเป็นผลของการย่อสั้นลงในแนวนอน การขยายขนาดในแนวนอน หรือการเคลื่อนที่ตามแนวระดับ กฎเกณฑ์โครงสร้างเหล่านี้เกี่ยวข้องอย่างกว้าง ๆ กับแนวแผ่นเปลือกโลกลู่เข้าหากัน แนวแผ่นเปลือกโลกลู่ออกจากกัน และแนวแผ่นเปลือกโลกเคลื่อนที่สวนกันตามลำดับ |
|||
=== ทัศนะประวัติศาสตร์ === |
=== ทัศนะประวัติศาสตร์ === |
||
== nahee == |
|||
ประเมินว่าโลกก่อตัวขึ้นเมื่อราว 4,540 ล้านปีก่อนจากเนบิวลาสุริยะ ร่วมกับดวงอาทิตย์และดาวเคราะห์ดวงอื่น ดวงจันทร์ก่อตัวขึ้นราว 20 ล้านปีให้หลัง ในตอนแรกโลกยังหลอมเหลวอยู่ แต่ชั้นนอกของดาวเคราะห์เย็นตัวลง เกิดเป็นเปลือกแข็ง การกำจัดแก๊สและกิจกรรมภูเขาไฟผลิตบรรยากาศยุคแรก ไอน้ำที่ควบคแน่น ซึ่งส่วนใหญ่หรือทั้งหมดมาจากน้ำแข็งจาก[[ดาวหาง]] ก่อให้เกิดมหาสมุทรและแหล่งน้ำอื่น เชื่อกันว่าเคมีซึ่งมีพลังสูงผลิตโมเลกุลที่สามารถทำสำเนาตัวเองได้เมื่อราว 4,000 ล้านปีมาแล้ว |
|||
ทวีปก่อตัวขึ้น แล้วแตกออกแล้วเปลี่ยนรูปเมื่อพื้นผิวโลกเปลี่ยนรูปในห้วงหนึ่งร้อยล้านปี บางครั้งรวมกันเกิดเป็นมหาทวีป (supercontinent) ราว 750 ล้านปีก่อน มหาทวีปแรกสุดที่ทราบ คือ มหาทวีปโรดิเนีย เริ่มแยกออกจากกัน ภายหลังทวีปกลับมารวมกันเกิดเป็นแพนโนเทียซึ่งแตกออกเมื่อราว 540 ล้านปีก่อน และท้ายสุด [[พันเจีย]] ซึ่งแยกออกจากกันเมื่อราว 180 ล้านปีก่อน |
|||
มีหลักฐานสำคัญว่ากิริยาธารน้ำแข็งรุนแรงระหว่างยุคนีโอโพรเทอโรโซอิกปกคลุมพื้นที่ขนาดใหญ่ของโลกใต้แผ่นน้ำแข็ง สมมุติฐานนี้เรียกว่า "โลกก้อนหิมะ" (Snowball Earth) และได้รับความสนใจเป็นพิเศษเพราะเกิดขึ้นก่อนการระเบิดยุคแคมเบรียน (Cambrian explosion) ซึ่งสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์เริ่มเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็วราว 530–540 ล้านปีก่อน |
|||
นับแต่การระเบิดยุคแคมเบรีนย มีการสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ที่สามารถระบุได้แยกกันห้าครั้ง การสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อราว 65 ล้านปีก่อน เมื่อการชนของอุกกาบาตอาจเป็นสาเหตุให้เกิดการสูญพันธุ์ของไดโนเสาร์ที่มิใช่สัตว์ปีกและสัตว์เลื้อยคลานขนาดใหญ่อื่น ๆ แต่เหลือสัตว์เล็ก เช่น สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนม ซึ่งในขณะนั้นรูปร่างคล้าย[[หนูผี]] ในห้วง 65 ล้านปีหลัง สิ่งมีชีวิตสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมมีความหลากหลายมากขึ้น |
|||
== อ้างอิง == |
|||
{{รายการอ้างอิง}} |
{{รายการอ้างอิง}} |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 10:53, 2 มกราคม 2562
ธรรมชาติ ในความหมายอย่างกว้างสุด เทียบเท่ากับโลกธรรมชาติ โลกกายภาพ หรือโลกวัตถุ "ธรรมชาติ" หมายถึง ปรากฏการณ์ของโลกกายภาพ และยังหมายถึงชีวิตโดยรวม มีขนาดตั้งแต่เล็กกว่าอะตอมไปจนถึงจักรวาล
คำว่า nature มาจากคำภาษาละติน natura หรือ "คุณสมบัติสำคัญ, พื้นนิสัยสืบทอด" และในสมัยโบราณ ตามตัวอักษรหมายถึง "กำเนิด"[1] natura เป็นคำแปลภาษาละตินของคำภาษากรีก physis (φύσις) ซึ่งเดิมเกี่ยวข้องกับลักษณะภายในซึ่งพืช สัตว์และลักษณะเฉพาะ (feature) อื่นของโลกพัฒนาแนว (accord) ของตน มโนทัศน์ธรรมชาติโดยรวม จักรวาลทางกายภาพ เป็นหนึ่งในหลายการต่อขยายของความคิดดั้งเดิม เริ่มต้นด้วยการประยุกต์ใช้แก่นบางอย่างของคำว่า φύσις โดยนักปรัชญายุคก่อนโสเครติส และได้รับความแพร่หลายอย่างต่อเนืองนับแต่นั้น การใช้นี้ได้รับการยืนยันระหว่างการมาถึงของระเบียบวิธีทางวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ในหลายศตวรรษหลัง
ปัจจุบัน "ธรรมชาติ" มักหมายถึง ธรณีวิทยาและสัตว์ป่า ธรรมชาติอาจหมายถึงอาณาจักรของพืชและสัตว์หลายชนิดทั่วไป และในบางกรณีหมายถึง ขบวนการซึ่งเกี่ยวข้องกับวัตถุไร้ชีวิต คือ วิถีซึ่งสิ่งบางประเภทโดยเฉพาะดำรงและเปลี่ยนแปลงแนวของตน เช่น ลมฟ้าอากาศและธรณีวิทยาของโลก และสสารและพลังงานอันประกอบขึ้นเป็นทุกสิ่งเหล่านี้ นอกจากนี้ยังใช้หมายถึง "สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ" สัตว์ป่า หิน ป่า ชายหาด และโดยทั่วไปสิ่งเหล่านี้ที่ไม่ถูกเปลี่ยนแปลงอย่างสำคัญโดยอันตรกิริยาของมนุษย์โดยทั่วไปไม่ถูกพิจารณาว่าเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ ยกเว้นถูกจัดเป็น อย่างเช่น "ธรรมชาติมนุษย์" มโนทัศน์เก่ากว่าของสิ่งธรรมชาติซึ่งยังพบในปัจจุบันอยู่ชี้ข้อแตกต่างระหว่างธรรมชาติกับที่มนุษย์สร้างขึ้น (artificial) โดยสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นเข้าใจว่าเป็นสิ่งที่ถูกทำให้เกิดขึ้นจากความรู้สึกตัวหรือจิตของมนุษย์ ขึ้นอยู่กับบริบทเฉพาะ คำว่า "ธรรมชาติ" ยังอาจแตกต่างจากไม่เป็นธรรมชาติ เหนือธรรมชาติหรือสังเคราะห์
โลก
ำำำำำำำำำำำำำโลกเป็นดาวเคราะห์ดวงเดียวในปัจจุบันที่ทราบว่ามีสิ่งมีชีวิตอยู่ และลักษณะทางธรรมชาติเป็นหัวข้อการวิจัยทางวิทยาศาสตร์หลายสาขา ในระบบสุริยะ เป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์เป็นอันดับสาม เป็นดาวเคราะห์คล้ายโลกใหญ่ที่สุด และเป็นดาวเคราะห์ที่ใหญ่เป็นอันดับห้า ลักษณะภูมิอากาศที่โดดเด่นที่สุดคือ บริเวณสองขั้วขนาดใหญ่ สองเขตอบอุ่นค่อนข้างแคบ และบริเวณเส้นศูนย์สูตรกว้างเขตร้อนถึงบริเวณเขตกึ่งร้อน[2] หยาดน้ำฟ้ามีแตกต่างกันหลากหลายตามตำแหน่ง ตั้งแต่หลายเมตรต่อปีจนถึงน้อยกว่ามิลลิเมตร พื้นผิวโลกร้อยละ 71 ปกคลุมด้วยมหาสมุทรน้ำเค็ม ที่เหลือเป็นทวีปและเกาะ ซึ่งบริเวณที่มีผู้อยู่อาศัยส่วนใหญ่อยู่ในซีกโลกเหนือ
โลกวิวัฒนาการผ่านขบวนการทางธรณีวิำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำำทำำำำำำำำำยำำำำำำำแำำำะำำวิำทำอำงำมอำนำวนำบ่ำนำแผ่นเำกหำายำนที่ำอำ ๆ ย้ายที่ ชั้นในยังมีพลังอยู่ โดยชั้นเนื้อโลกพลาสติกหนาและแก่นเหล็กที่สร้างสนามแม่เหล็ก
สภาพบรรยากาศเปลี่ยนแปลงไปจากสภาพดั้งเดิมอย่างสำคัญเพราะมีสิ่งมีชีวิต[3] ซึ่งสร้างสมดุลทางระบบนิเวศซึ่งรักษาสมดุลของสภาพพื้นผิว แม้จะมีความแตกต่างของภูมิอากาศอย่างมากในแต่ละพื้นที่ตามละติจูดและปัจจัยทางภูมิศาสตร์อื่น ๆ แต่ภูมิอากาศโลกเฉลี่ยในระยะยาวค่อนข้างเสถียรระหว่างช่วงอบอุ่นระหว่างยุคน้ำแข็ง (interglacial period)[4] และความแตกต่างของอุณหภูมิเฉลี่ยของโลกหนึ่งหรือสององศามีผลกระทบใหญ่หลวงต่อสมดุลระบบนิเวศ และธรณีวิทยาตามที่เป็นจริงของโลก[5][6]
วิวัฒนาการทางธรณีวิทยา
kuy
ทัศนะประวัติศาสตร์
nahee
- ↑ Harper, Douglas. "nature". Online Etymology Dictionary. สืบค้นเมื่อ 2006-09-23.
- ↑ "World Climates". Blue Planet Biomes. สืบค้นเมื่อ 2006-09-21.
- ↑ "Calculations favor reducing atmosphere for early Earth". Science Daily. 2005-09-11. สืบค้นเมื่อ 2007-01-06.
- ↑ "Past Climate Change". U.S. Environmental Protection Agency. สืบค้นเมื่อ 2007-01-07.
- ↑ Hugh Anderson, Bernard Walter (March 28, 1997). "History of Climate Change". NASA. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-01-23. สืบค้นเมื่อ 2007-01-07.
- ↑ Weart, Spencer (2006). "The Discovery of Global Warming". American Institute of Physics. สืบค้นเมื่อ 2007-01-07.
{{cite web}}
: ไม่รู้จักพารามิเตอร์|month=
ถูกละเว้น (help)