ผู้ใช้:Zambo/คนเสมือนไร้ความสามารถ
คนเสมือนไร้ความสามารถ (อังกฤษ: quasi-incompetent person) คือ บุคคลที่ไม่สามารถจัดการงานของตนเองได้ เพราะกายพิการ จิตฟั่นเฟือนไม่สมประกอบ ประพฤติสุรุ่ยสุร่ายเสเพลเป็นอาจิณ หรือติดสุรายาเมา และศาลได้สั่งให้เป็นคนเสมือนไร้ความสามารถตามคำร้องขอของ คู่สมรส 1, บุพการี 1, ผู้สืบสันดาน 1, ผู้ปกครอง 1, ผู้พิทักษ์ 1, ผู้ดูแลรักษาทั่วไป 1 หรือพนักงานอัยการ 1 ซึ่งการเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถจะมีผลนับแต่ศาลมีคำสั่งเป็นต้นไป
คนเสมือนไร้ความสามารถนั้นกฎหมายจำกัดสิทธิไว้ โดยสามารถทำนิติกรรมทั่วไปได้ด้วยตนเอง แต่นิติกรรมดังต่อไปนี้ต้องขอความยินยอมจากผู้พิทักษ์เสียก่อน มิฉะนั้นตกเป็น "โมฆียกรรม" ทั้งนั้น
- การนำทรัพย์สินไปลงทุน
- การรับคืนซึ่งทรัพย์สินที่นำไปลงทุน ต้นเงิน หรือทุนอื่น ๆ
- การกู้ยืม หรือให้กู้ยืมซึ่งเงิน
- การยืม หรือให้ยืมซึ่งสังหาริมทรัพย์อันมีค่า
- การรับประกันที่ทำให้ตนต้องถูกบังคับชำระหนี้
- การเช่า หรือให้เช่าซึ่ง
- สังหาริมทรัพย์นานกว่าหกเดือน
- อสังหาริมทรัพย์นานกว่าสามปี
- การให้โดยเสน่หา เว้นแต่เพื่อการกุศลสาธารณะ เพื่อการสังคม หรือตามหน้าที่ธรรมจรรยา ทั้งนี้ โดยสมควรแก่ฐานานุรูป
- การรับการให้โดยเสน่หาที่มีเงื่อนไขหรือค่าภาระติดพัน
- การปฏิเสธการให้โดยเสน่หา
- การกระทำเพื่อให้ได้มาหรือปล่อยไปซึ่งสิทธิในอสังหาริมทรัพย์หรือสังหาริมทรัพย์อันมีค่า
- การก่อสร้างหรือดัดแปลงโรงเรือนหรือสิ่งปลูกสร้างอย่างอื่น
- การซ่อมแซมสถานที่ขนานใหญ่
- การเสนอคดีต่อศาล เว้นแต่การร้องขอให้ศาลถอดถอนผู้พิทักษ์ของตน
- การดำเนินกระบวนพิจารณาใด ๆ
- การประนีประนอมยอมความ
- การมอบข้อพิพาทให้อนุญาโตตุลาการวินิจฉัย
- นิติกรรมอย่างอื่นตามที่ศาลสั่งเป็นกรณี ๆ ไป
นิติกรรมที่ขึ้นรายการไว้ข้างต้นนี้ ศาลจะสั่งให้ผู้พิทักษ์ทำแทนคนเสมือนไร้ความสามารถเลยก็ได้ และถ้าคนเสมือนไร้ความสามารถขอความยินยอมแล้ว แต่ผู้พิทักษ์ไม่ให้โดยไม่มีเหตุอันควร ก็มีสิทธิร้องขอต่อศาลให้อนุญาตให้ทำเป็นกรณี ๆ ไปได้
ส่วนความผิดที่คนเสมือนไร้ความสามารถก่อขึ้นนั้น ต้องรับผิดเหมือนอย่างคนปรกติธรรมดาทั่วไป แต่กฎหมายไม่ได้บัญญัติให้ผู้พิทักษ์ต้องร่วมรับผิดด้วยเหมือนกรณีผู้เยาว์ คนวิกลจริต และคนไร้ความสามารถ ส่วนความผิดอาญา ขึ้นอยู่กับว่าในขณะที่ทำความผิดนั้นมีความวิกลจริตหรือไม่
บุคคลจะพ้นจากความเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถเมื่อศาลสั่งตามร้องขอของคู่สมรส 1, บุพการี 1, ผู้สืบสันดาน 1, ผู้ปกครอง 1, ผู้พิทักษ์ 1, ผู้ดูแลรักษาทั่วไป 1 พนักงานอัยการ 1 หรือตัวคนเสมือนไร้ความสามารถเองนั้น 1 ซึ่งการพ้นจากความเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถจะมีผลนับแต่ศาลมีคำสั่งเป็นต้นไป
คำสั่งให้บุคคลใดเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถ หรือพ้นจากความเป็นคนเสมือนไร้ความสามารถ ต้องประการในราชกิจจานุเบกษาด้วย
ผู้พิทักษ์[แก้]
คนเสมือนไร้ความสามารถนั้นอยู่ภายในความปกครองของ "ผู้พิทักษ์" (อังกฤษ: curator) ซึ่งศาลแต่งตั้งโดยใช้หลักเกณฑ์อย่างการแต่งตั้งผู้อนุบาลคนไร้ความสามารถ
ส่วนอำนาจหน้าที่ของผู้อนุบาลนั้น ดังนี้ ดูแลผลประโยชน์ของคนไร้ความสามารถ 1, ทำนิติกรรมแทนคนไร้ความสามารถ 1, บอกล้างโฆยีกรรมของคนไร้ความสามารถที่พิจารณาแล้วเห็นว่าอาจเสียเปรียบ 1 และให้สัตยาบันในโมฆียกรรมของคนไร้ความสามารถที่พิจารณาแล้วเห็นว่ามีแต่ได้กับได้ 1
ตัวคนเสมือนไร้ความสามารถเองยังมีสิทธิร้องขอต่อศาลให้มีคำสั่งถอดถอนผู้พิทักษ์ของตนได้ด้วย