ฉบับร่าง:พระวิเศษวังษา (นิกูวง)
ฉบับร่างถูกปัดตก เมื่อ 11 ธันวาคม 2023 โดย Lookruk (คุย) หัวเรื่องของฉบับร่างไม่มีความโดดเด่นเพียงพอที่จะอยู่ในวิกิพีเดีย ปัดตกโดย Lookruk 4 เดือนก่อน แก้ไขล่าสุดเมื่อ โดย Lookruk 4 เดือนก่อน |
ฉบับร่างนี้ถูกตีกลับ เมื่อ 10 ธันวาคม 2566 โดย Sry85 (คุย) ไม่ได้แก้ |
ฉบับร่างถูกปัดตก เมื่อ 11 ตุลาคม 2023 โดย Lookruk (คุย) หัวเรื่องของฉบับร่างไม่มีความโดดเด่นเพียงพอที่จะอยู่ในวิกิพีเดีย ปัดตกโดย Lookruk 6 เดือนก่อน |
ฉบับร่างนี้ถูกตีกลับ เมื่อ 10 ตุลาคม 2566 โดย Sry85 (คุย) เนื้อหาของฉบับร่างที่ส่งมาไม่มีแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือมาสนับสนุนอย่างเพียงพอ แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือจำเป็นต่อการพิสูจน์ยืนยันได้ของเนื้อหา หากคุณต้องการความช่วยเหลือสำหรับการอ้างอิง โปรดดูที่ การอ้างอิงสำหรับผู้เริ่มต้น และ วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา |
ฉบับร่างนี้ถูกตีกลับ เมื่อ 9 ตุลาคม 2566 โดย Sry85 (คุย) ยังไม่ได้แก้ไขตามคำแนะนำ |
ฉบับร่างนี้ถูกตีกลับ เมื่อ 2 สิงหาคม 2566 โดย Sry85 (คุย) The content of this submission includes material that does not meet Wikipedia's minimum standard for inline citations. Please cite your sources using footnotes. For instructions on how to do this, please see Referencing for beginners. Thank you. |
ฉบับร่างนี้ถูกตีกลับ เมื่อ 26 กรกฎาคม 2566 โดย Kaoavi (คุย) เนื้อหาของฉบับร่างที่ส่งมาไม่มีแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือมาสนับสนุนอย่างเพียงพอ แหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือจำเป็นต่อการพิสูจน์ยืนยันได้ของเนื้อหา หากคุณต้องการความช่วยเหลือสำหรับการอ้างอิง โปรดดูที่ การอ้างอิงสำหรับผู้เริ่มต้น และ วิกิพีเดีย:การอ้างอิงแหล่งที่มา |
- ความคิดเห็น: เนื้อหาและอ้างอิงไม่โดดเด่น --Lookruk 💬 (พูดคุย) 10:01, 11 ธันวาคม 2566 (+07)
- ความคิดเห็น: คัดลอกอ้างอิงมา แต่ไม่แสดงบรรณานุกรมให้ครบ ดังปรากฏข้อความ " (พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, ๒๕๐๖: ๕๘ – ๕๙) " Sry85 (คุย) 00:00, 31 กรกฎาคม 2566 (+07)
- ความคิดเห็น: อยากให้เพิ่มอ้างอิงให้หลาย ๆ แหล่งมากกว่านี้ครับ เพราะฉบับร่างนี้มีเพียงแหล่งเดียวไม่อาจเพิ่มความโดดเด่นได้ Kaoavi (คาโอเอวีไอ) (คุย) 21:51, 30 กรกฎาคม 2566 (+07)
- ความคิดเห็น: อ้างอิงควรน่าเชื่อถือกว่านี้ ถ้าเป็นหนังสือต้องมีชื่อผู้เขียน สำนักพิมพ์ หรืออื่น ๆ ที่บงบอกถึงความน่าเชื่อถือของหลักฐานอ้างอิง Kaoavi (คาโอเอวีไอ) (คุย) 21:42, 26 กรกฎาคม 2566 (+07)
นี่คือบทความฉบับร่างซึ่งเปิดโอกาสให้ทุกคนสามารถแก้ไขได้ โปรดตรวจสอบว่าเนื้อหามีลักษณะเป็นสารานุกรมและมีความโดดเด่นควรแก่การรู้จักก่อนที่จะเผยแพร่เป็นบทความลงในวิกิพีเดีย กรุณาอดทนรอผู้เขียนคนอื่นมาช่วยตรวจให้ อย่าย้ายหน้าไปเป็นบทความเองโดยพลการ ค้นหาข้อมูล: Google (books · news · newspapers · scholar · free images · WP refs) · FENS · JSTOR · NYT · TWL สำคัญ: ถ้าลบป้ายนี้ออกจะทำให้บันทึกหน้าไม่ได้ ผู้แก้ไขหน้านี้คนล่าสุด คือ Lookruk (พูดคุย | เรื่องที่เขียน) เมื่อ 4 เดือนก่อน (ล้างแคช) |
พระวิเศษวังษา (นิกูวง หรือ นิกวน หรือ นิควน) (มลายู: Nik Kuwong or Nik Kuan) เป็นผู้ช่วยราชการเมืองยะหริ่ง[1]ในสมัยพระยาพิบูลเสนานุกิจพิชิตเชษฐภักดี (นิเมาะ) เจ้าเมืองยะหริ่ง[2]
พระวิเศษวังศา (นิกูวง) | |
---|---|
เกิด | วังยะหริ่ง(นิตีมุง) |
สุสาน | ป่าหลวง ตำบลยามู อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี |
สัญชาติ | มลายู |
ตำแหน่ง | ผู้ช่วยราชการเมืองยะหริ่ง |
บุตร | 3 คน |
บิดามารดา |
|
ประวัติ[แก้]
พระวิเศษวังษา (นิกูวง) เป็นบุตรคนโตของพระยายะหริ่ง (นิตีมุง) และมีศักดิ์เป็นหลานของพระยาพิบูลเสนานุกิจพิชิตเชษฐภักดี (นิเมาะ) เมื่อพระยายะหริ่ง (นิตีมุง) ถึงแก่พิราลัยได้มีการแต่งตั้งนิเมาะ ผู้เป็นอาเป็นพระยายะหริ่งแทนต่อมาได้รับบรรดาศักดิ์เป็นพระยาพิบูลเสนานุกิจพิชิตเชษฐภักดี นอกจากนี้ได้มีแต่งตั้งผู้ช่วยราชการเมืองยะหริ่งและกรรมการที่ปรึกษาเมืองยะหริ่งดังนี้[2]
2.พระสุนทรรายา (นิโซะ)
3.หลวงประชาภิบาล (นิแว)
4.หลวงบุรานุมัติการ (นิตีมุง)
5.ขุนอภิบาลบุรีรักษ์ (กูปัตตารอ)
6.ขุนสิริบำรุง (นิแม)
7.พระวิเศษวังษา (นิกูวง) บุตรพระยายะหริ่ง (นิตีมุง)
ต่อมามีการถอดบรรดาศักดิ์พระวิเศษวังษาเนื่องด้วยมีปัญหากับวงญาติชนชั้นปกครองกันเอง ในช่วงปลายชีวิตของนิกูวงภายหลังจากมีการปฏิรูปการปกครองนิกูวงได้ร่วมกับรายาสาบันบริจาคที่ดินเพื่อสร้างที่ว่าการอำเภอยะหริ่ง
คดีระหว่างเจ้าเมืองกับนิกูวง หรือ นิควน[แก้]
นิกูวงร่วมกับบ่าวไพร่ยื่นฟ้องพระยายะหริ่งและพระโยธานุประดิษฐ์ ผู้ช่วยเจ้าเมืองยะหริ่ง ต่อศาลแพ่งกว่า 100 คดีในครั้งนั้นได้ฟ้องต่อเจ้าเมืองสงขลาว่าพระยายะหริ่งยกพวกปล้นและฆ่าลูกเมียและบริวารตายและริบทรัพย์สินไป ขอให้พระยาสงขลาดำเนินคดี เนื่องจากในสมัยนั้นสงขลาเป็นผู้ดูแลหัวเมืองทั้งเจ็ดก่อนที่จะเปลี่ยนสังกัดไปอยู่กับนครศรีธรรมราช พระยาสงขลาพระยายามเรียกตัวพระยายะหริ่งมาสอบสวนแต่พระยายะหริ่งบ่ายเบี่ยงไม่ยอมมาจึงไม่สามารถไต่สวนความได้ พระยายะหริ่งได้ตอบทางจดหมายว่า ก่อนหน้านั้นคนใช้นิกูวงไปบุกรุกที่นาและยังยิงทนายพระยายะหริ่ง ในขณะเดียวกันพระยายะหริ่งเองก็มีคนฟ้องร้องเช่นกัน ก่อนหน้านี้ประชนเคยยื่นฎีกากล่าวโทษพระยายะหริ่งเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จเยือนปักษ์ใต้ กล่าวว่าพระยายะหริ่งข่มเขงราษฎร ฆ่าคนและริบทรัพย์สมบัติตามใจชอบ[3]
ทางกรุงเทพได้สั่งขุนรองมหาดไทยลงมาสอบสวนเรื่องนี้ที่ยะหริ่ง ขุนรองมหาดไทยได้รายงานว่าพระยายะหริ่งได้กวาดตอนราษฎรจำนวน 400-500 คน เพื่อเตรียมสู้รบกับนิกูวง โดยทั้งสองฝ่ายตั้งท่าจะรบกัน
ในรายงานเกี่ยวกับคดีความของหลวงบริรักษ์ภูเบนทร์ในปี 1903 คดีแพ่งในศาลบริเวณในปีนั้นมีสูงถึง 370 คดี คดีเก่านิกูวงอยู่ 100 คดี แต่ไม่ได้บอกว่าศาลตัดสินคดีอย่างไรและทำไมถึงเป็นคดีแพ่งไม่ใช่คดีอาญา
อ้างอิง[แก้]
- ↑ พระวิเศษวังษา
- ↑ 2.0 2.1 พระยาเมืองยะหริ่ง (PDF).P42-43.
- ↑ ประวัติศาสตร์ที่ถูกลืม ปัตตานี ยะลา นราธิวาส บทที่2 การปฎิรูปกฎหมายและการศาล (PDF).P51-53
- ฉบับร่างเรียงตามวันที่ส่ง/10 ธันวาคม 2023
- ฉบับร่างเรียงตามวันที่ส่ง/11 ตุลาคม 2023
- ฉบับร่างเรียงตามวันที่ส่ง/10 ตุลาคม 2023
- ฉบับร่างเรียงตามวันที่ส่ง/09 ตุลาคม 2023
- AfC submissions declined as needing footnotes
- ฉบับร่างเรียงตามวันที่ส่ง/28 กรกฎาคม 2023
- ฉบับร่างเรียงตามวันที่ส่ง/26 กรกฎาคม 2023
- บทความฉบับร่าง