จอห์น คลูนิส

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
จอห์น คลูนิส
John Clunis
เกิดพ.ศ. 2373
เสียชีวิต19 กรกฎาคม พ.ศ. 2437
สัญชาติอังกฤษ
อาชีพสถาปนิก

จอห์น คลูนิส (อังกฤษ: John Clunis) เป็นสถาปนิกชาวอังกฤษ ถือเป็นช่างหลวงชาวตะวันตกคนแรกของรัฐบาลสยาม มีบทบาทมากในการแปลงสถาปัตยกรรมไทยให้เป็นรูปแบบสถาปัตยกรรมตะวันตก และเป็นผู้ออกแบบและก่อสร้างหมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาทอันเป็นอาคารฝรั่งที่สำคัญที่สุดในสยามสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว[1]

จอห์น คลูนิสเป็นชาวอังกฤษ เกิดเมื่อ พ.ศ. 2373 จบการศึกษาจากยอร์กไชร์ เดินทางมาสิงคโปร์ด้วยวัย 19 ปี ทำงานในตำแหน่ง Municipality Engineer ที่สิงคโปร์ มีส่วนร่วมในการสร้าง New Harbour Dock มีผลงานอีกหลายชิ้นเช่น สะพานคาวานัจ (Cavanagh Bridge) ธนาคารพาณิชย์ บ้านเอกชน[2] ได้สร้างชื่อเสียงให้กับตนเองครั้งแรกในการสร้างตึกจวนผู้สำเร็จราชการอังกฤษ (Government House) เมื่อครั้งเดิมทางมายังสิงคโปร์อันเป็นเมืองขึ้นเก่าของอังกฤษ สร้างตึกหลังนี้เมื่อ พ.ศ. 2412 จนเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จประพาสสิงคโปร์ครั้งแรก พ.ศ. 2414 เป็นเวลาถึง 1 สัปดาห์ พระองค์ประทับอาคารหลังนี้ทำให้ทรงประทับใจในฝีมือของนายคลูนิสอย่างมาก

ต่อมาอีก 2 ปี นายคลูนิสก็ได้ถูกว่าจ้างในฐานะ "อากีเต็กหลวง" ให้เข้ามารับราชการกับรัฐบาลสยามตามนโยบายใหม่ของรัฐบาลที่จะเร่งสร้างความเจริญแบบตะวันตกในเมืองบางกอก โดยรัฐบาลจะก่อสร้างพระบรมมหาราชวัง[3] เดิมทีจะออกแบบพระที่นั่งจักรีมหาปราสาทเป็นอาคารตะวันตกแท้ ๆ แต่ฝ่ายอนุรักษ์นิยมไม่ต้องการให้เป็นอาคารตะวันตกแท้ เป็นผลทำให้ปรับหลังคาเป็นรูปแบบสถาปัตยกรรมไทยประเพณี[4]

The Singapore Free Press and Mercantile Advertiser รายงานข่าวการเสียชีวิตของคลูนิสในปี พ.ศ. 2437 ศพนายคลูนิสฝังอยู่ที่สุสานโปรเตสแตนต์ กรุงเทพมหานคร ป้ายหลุมศพระบุเสียชีวิตเมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2437[5]

อ้างอิง[แก้]

  1. พีรศรี โพวาทอง. ช่างฝรั่งในกรุงสยาม : ต้นแผ่นดินพระพุทธเจ้าหลวง. โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2548.
  2. Pinai Sirikiatikul. "The Reconstruction of Chakri Maha Prasat Throne Hall's Roof Spires, 1926 - 1932".
  3. "ความรุ่งเรืองสถาปัตยกรรมฝรั่งในบางกอก สวนทางกับชีวิตลุ่มๆ ดอนๆ ของช่างฝรั่งผู้สร้าง". ศิลปวัฒนธรรม.
  4. ภัสภรณ์ ชีพชล. "สถาปัตยกรรมอิทธิพลตะวันตกในเมืองเพชรบุรี" (PDF). ดำรงวิชาการ.
  5. "John Clunis". Find a Grave.