การปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ. 1905
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
การปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ. 1905 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() การชุมนุมช่วงก่อนเหตุการณ์วันอาทิตย์นองเลือด | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
![]() |
| ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
![]() ![]() |
![]() ![]() | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
ไม่ทราบ | 1 battleship surrendered to Romania |
การปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ. 1905 (อังกฤษ: Russian Revolution of 1905) เป็นคลื่นแห่งความวุ่นวายทางการเมืองและสังคมในวงกว้างที่แผ่กระจายไปทั่วบริเวณกว้างใหญ่ไพศาลของจักรวรรดิรัสเซีย บางแห่งถูกกำกับที่รัฐบาล รวมถึงการนัดหยุดงานของคนงาน ความไม่สงบของชาวนา และการกบฏทางทหาร นำไปสู่การปฏิรูปรัฐธรรมนูญรวมทั้งการจัดตั้งสภาดูมา, ระบบหลายพรรค และการประกาศใช้รัฐธรรมนูญรัสเซียในปี 1906
ในช่วงทศวรรษที่ 1800- ต้น 1900 นั้น รัสเซียอยู่ในสภาพแร้นแค้น ขาดแคลน และประชาชนไม่พอใจสภาพที่ถูกกดขี่ ฝ่ายกรรมกรก็ต้องทำงานหนักโดยได้รับค่าตอบแทนน้อยมาก ครั้นรัสเซียเข้าสู่สงครามกับญี่ปุ่นก็กลับเป็นฝ่ายแพ้ การเดินขบวนเริ่มอย่างสงบ ภายใต้การนำของหลวงพ่อกาปอง (Gapon) ที่เชื่อมั่นว่าทหารจะไม่ยิงพระ เรียกร้องให้มีการนิรโทษกรรมนักโทษทางการเมือง เรียกร้องรัฐธรรมนูญ ออกกฎหมายลดชั่วโมงการทำงาน และแก้ไขความทุกข์ยากของราษฎร แต่ทหารกลับระดมยิงประชาชนเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก เกิดเหตุการณ์ที่เรียกว่า "วันอาทิตย์นองเลือด" (Bloody Sunday) ประชาชนจึงเริ่มเป็นปฏิปักษ์ต่อระบบซาร์ และทำให้การจลาจลแผ่วง กว้างขึ้น จักรพรรดินิโคลัสที่ 2 (Nicholas II) ต้องทรงยอมออกประกาศเดือนตุลาคม (October Manifests) ยอมให้มีการร่างรัฐธรรมนูญ เปิดสภาดูมา (Duma) และแต่งตั้งเคานท์ วิทท (Count S.Witte) เป็นนายกรัฐมนตรี ฝ่ายผู้ก่อการถูกจับหลายคน แต่ผู้นำบางคนหนีไปได้ และไปเตรียมก่อการครั้งใหม่
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Russian Chronology 1904–1914, including the Revolution of 1905 and its aftermath เก็บถาวร 2008-12-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- The Mass Strike. Rosa Luxemburg, 1906.
- The Year 1905 by Leon Trotsky
- Russia and reform (1907) by Bernard Pares
- 1905 An article on the events of 1905 from an anarchist perspective (Anarcho-Syndicalist Review, no. 42/3, Winter 2005)
- Estonia during the Russian Revolution of 1905 (in Estonian)
- Russian Graphic Art and the Revolution of 1905. From the collection of the Beinecke Rare Book and Manuscript Library at Yale University
- Revolution of 1905 in Poland เก็บถาวร 2023-03-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (in Polish)