ข้ามไปเนื้อหา

เรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
โขนเรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์
ประวัติ
ประเทศไทย
ชื่อ
  • ไทย: เรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์
  • อังกฤษ: Anekkachatphuchong
ตั้งชื่อตามโขนเรือที่จำหลักและปิดทองเป็นรูปนาคจำนวนมาก
สัญลักษณ์
ลักษณะเฉพาะ
ประเภท: เรือพระที่นั่งศรี
ขนาด (ระวางขับน้ำ): 15 ตัน
ความยาว: 45.5 เมตร
ความกว้าง: 3.15 เมตร
กินน้ำลึก: 0.46 เมตร
ความลึก: 1.11 เมตร
ลูกเรือ: 75
หมายเหตุ: ฝีพาย 61 คน
นายท้าย 2 คน
นายเรือ 2 คน
คนถือธง 1 คน
พลสัญญาณ 1 คน
คนเห่เรือ 1 คน
ฉัตร 7 คน

เรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์ เป็นเรือพระที่นั่งรอง ในขบวนพยุหยาตราทางชลมารค ลักษณะเด่นคือมีโขนเรือเชิดเรียว ไม่ได้สร้างเป็นรูปสัตว์ในตำนาน แต่จำหลักและปิดทองเป็นรูปนาคจำนวนมาก จึงได้ชื่อว่า อเนกชาติภุชงค์ (อเนก หมายถึง จำนวนมาก, ชาติภุชงค์ หมายถึง เผ่าพันธุ์นาค)

ประวัติ

[แก้]

เรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์ สร้างขึ้นใหม่ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แล้วเสร็จในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ก่อนหน้านี้ไม่ปรากฏชื่อเรือพระที่นั่งลำนี้ จัดเป็นเรือพระที่นั่งศรี ในลำดับชั้นรอง ใช้ในการเสด็จพระราชดำเนินลำลอง ภายหลังนำเข้าขบวนพยุหยาตราทางชลมารค เรียกว่า เรือพระที่นั่งรอง

โขนเรือจำหลักปิดทองเป็นรูปนาคเล็ก ๆ จำนวนมาก ลำเรือภายนอกทาสีชมพู ท้องเรือภายในทาสีชมพู ยาว 45.50 เมตร กว้าง 3.15 เมตร ลึก 1.11 เมตร กินน้ำลึก .46 เมตร กำลัง 3.50 เมตร ใช้ฝีพาย 61 คน นายท้าย 2 คน นายเรือ 2 คน คน ถือธงท้าย 1 คน พลสัญญาณ 1 คน คนเห่ 1 คน

คนเห่ คือ พนักงานขานยาว คนถือธง เรียกว่า นักสราช เรือพระที่นั่งศรี หรือ เรียกเต็ม ๆ คือ เรือพระที่นั่งศรีสักราช

ปัจจุบันเก็บรักษาที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เรือพระราชพิธี ริมคลองบางกอกน้อย ใกล้สะพานอรุณอมรินทร์

วันที่ 27 ตุลาคม พ.ศ. 2567 การพระราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน โดยกระบวนพยุหยาตราทางชลมารค ณ วัดอรุณราชวราราม เนื่องในพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 6 รอบ 28 กรกฎาคม 2567 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร เสด็จประทับเรือพระที่นั่งอเนกชาติภุชงค์