ลัทธิบาบี

ขบวนการบาบี (Babi; (เปอร์เซีย: بابی ها Bábí há )) เป็นขบวนการทางศาสนา เริ่มต้นขึ้นในประเทศอิหร่าน ผู้นำเป็นพ่อค้าขากเมืองชิราช คือมีร์ซา อาลี มุฮัมหมัด หรือบาบ เขาประกาศตัวว่าเป็นทายาทของกาซิม รัชติ ผู้นำทางศาสนาคนหนึ่ง ต่อมา เขาถือว่าเขาเป็นประตูทางเข้าไปสู่อิหม่ามคนที่ 12 ตามความเชื่อของมุสลิมชีอะห์ และในท้ายที่สุดเขาถือว่าเขาเป็นศาสดาพยากรณ์ ลัทธิของเขาจึงเรียกว่าลัทธิบาบี

บาบถูกจำคุกระหว่าง พ.ศ. 2390 – 2391 ที่เมืองมากู ระหว่างนี้ เขาได้เขียนคัมภีร์บายันที่ถือเป็นคัมภีร์ศักดิ์สิทธิ์ของขบวนการ บาบปฏิเสธอัลกุรอ่านและคัมภีร์อื่นๆก่อนหน้านี้ และให้เมืองชิราชเป็นศูนย์กลางของศาสนาแทนเมกกะ ผู้เลื่อมใสลัทธินี้ใช้การรบและความรุนแรงเพื่อนำไปสู่จุดหมาย ทำลายระเบียบทางสังคมดั้งเดิมของอิหร่านเพื่อเริ่มศักราชของศาสนาใหม่ จึงถูกทางรัฐบาลปราบปรามอย่างรุนแรงตั้งแต่ พ.ศ. 2391 – 2393 บาบเองถูกจับและประหารชีวิตเมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2393

หลังจากนั้น ขบวนการบาบีได้หลบลงใต้ดิน และขยายตัวต่อไปอย่างเงียบๆ ต่อมาได้แตกออกเป็นสองกลุ่มคือกลุ่มอาซาลี ที่ยังยืนหลัดกับลัทธิบาบีเดิม และกลุ่มที่ดำเนินรอยตามบาฮา อัลลอห์ผู้ประกาศลัทธิบาไฮ ซึ่งไม่ใช้ความรุนแรง

อ้างอิง

• สาคร ช่วยประสิทธิ์. ขบวนการบาบี ใน สารานุกรมประวัติศาสตร์สากลสมัยใหม่: เอเชีย เล่ม 1 อักษร A-B ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กทม.ราชบัณฑิตยสถาน. 2539. หน้า327