ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ลำยอง"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม

ในบรรทัด

รุ่นแก้ไขเมื่อ 15:39, 21 กรกฎาคม 2554

เครื่องลำยอง คือองค์ประกอบทางสถาปัตยกรรมไทยที่มีลวดลายประดับให้อาคารสวยงาม ซึ่งจะใช้กับอาคารทางศาสนา เทวสถาน พระบรมมหาราชวัง หรือเป็นอุเทสิกเจดีย์เท่านั้น

เครื่องลำยองที่ใช้กับหลังคาหน้าจั่ว

การใช้เครื่องลำยองประดับตกแต่งส่วนหลังคาและหน้าบันมีองค์ประกอบดังนี้

ช่อฟ้า

เป็นส่วนซึ่งประดับอยู่ส่วนยอดบนสุดของปลายสันหลังคา

องค์ประกอบของช่อฟ้า

ส่วนปลายยอดหรือหงอน
ส่วนปาก
ส่วนท้อง เรียกว่าอกสุบรรณ

ประเภทของช่อฟ้า

ช่อฟ้าแบบปากหงส์ เรียกอีกอย่างว่าปากปลา ลักษณะปลายจะงอยทู่หงายขึ้นยื่นไปข้างหน้า
ช่อฟ้าแบบปากครุฑ เรียกอีกอย่างว่าปากนก ลักษณะปลายจะงอยแหลมโค้งและงุ้มลง
ช่อฟ้าลาว
ช่อฟ้าหัวช้าง
ช่อฟ้าหัวนกเจ่า
ช่อฟ้าแบบประยุกต์ อื่น ๆ

ใบระกา

เป็นส่วนของปั้นลมประดับตกแต่งอยู่ระหว่างช่อฟ้าและหางหงส์ มีลักษณะลวดลายปลายเรียว มีหลายลักษณะ เช่นลายน่องสิงห์ ลายหอยจับหลัก ลายกระหนก ลายใบเทศ เป็นต้น มีคติความเชื่อว่าเป็นลักษณะของขนปีกของครุฑ

รวยระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง

รวยระกา เป็นส่วนที่รองรับใบระกา
งวงไอยรา เป็นส่วนที่เกี่ยวงอกับแป
นาคสะดุ้ง เป็นรวยระกาส่วนที่โค้งงอต่อจากงวงไอยรายาวไปจนจรดหางหงษ์

หางหงส์

เป็นส่วนปลายสุดของปั้นลม มีหลายแบบได้แก่ แบบทรงนาค แบบนาคเบือน แบบเศียรนาค แบบเหรา เป็นต้น

ลานหน้าบัน

ช่อฟ้าอุโบสถวัดพระแก้ว กรุงเทพฯ (ช่อฟ้าแบบปากนก)
ช่อฟ้าวิหาร วัดเจ็ดยอด เชียงใหม่ (ช่อฟ้าแบบหัวช้าง)
ช่อฟ้าอุโบสถวัดพระสิงห์ เชียงใหม่ (ช่อฟ้าศิลปลานนา)
ช่อฟ้าวิหารหลวง วัดสุทัศน์ กรุงเทพฯ (ช่อฟ้าแบบปากปลา)

อ้างอิง

ฐานานุศักดิ์ของสถาปัตยกรรมไทย
พุทธศิลปะสถาปัตยกรรม ภาคต้น โดย พระพรหมพิจิตร
สมคิด จิระทัศนกุล วัด: พุทธศาสนสถาปัตยกรรมไทย โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. 2544. ISBN 974-6006-81-9
สมภพ ภิรมย์, พลเรือตรี ช่อฟ้า นาคเบือน ตุง องค์การค้คุรุสภา พ.ศ. 2545. ISBN 974-0086-30-6

แหล่งข้อมูลอื่น

@@ บรรทัด 1: / บรรทัด 1: @@
+[[ไฟล์:Bkkwrajanaddabot0609.jpg|thumb|250px|อุโบสถวัดราชนัดดา]]
-{{รอการตรวจสอบ}}
 '''เครื่องลำยอง''' คือองค์ประกอบทาง[[สถาปัตยกรรมไทย]]ที่มีลวดลายประดับให้อาคารสวยงาม ซึ่งจะใช้กับอาคารทางศาสนา [[เทวสถาน]] [[พระบรมมหาราชวัง]] หรือเป็น[[อุเทสิกเจดีย์]]เท่านั้น
 == เครื่องลำยองที่ใช้กับหลังคาหน้าจั่ว ==
 การใช้เครื่องลำยองประดับตกแต่งส่วนหลังคาและหน้าบันมีองค์ประกอบดังนี้
-* '''ช่อฟ้า''' เป็นส่วนซึ่งประดับอยู่ส่วนยอดบนสุดของปลายสันหลังคา
-[[ไฟล์:Bkkwrajanaddabot0609.jpg|thumb|250px|อุโบสถวัดราชนัดดา]]
+=== ช่อฟ้า ===
+เป็นส่วนซึ่งประดับอยู่ส่วนยอดบนสุดของปลายสันหลังคา
-'''องค์ประกอบของช่อฟ้า'''
+;องค์ประกอบของช่อฟ้า
-** ส่วนปลายยอดหรือหงอน
+* ส่วนปลายยอดหรือหงอน
-** ส่วนปาก
+* ส่วนปาก
-** ส่วนท้อง เรียกว่าอกสุบรรณ
+* ส่วนท้อง เรียกว่าอกสุบรรณ
+;ประเภทของช่อฟ้า
+* ช่อฟ้าแบบปากหงส์ เรียกอีกอย่างว่าปากปลา ลักษณะปลายจะงอยทู่หงายขึ้นยื่นไปข้างหน้า
+* ช่อฟ้าแบบปากครุฑ เรียกอีกอย่างว่าปากนก ลักษณะปลายจะงอยแหลมโค้งและงุ้มลง
+* ช่อฟ้าลาว
+* ช่อฟ้าหัวช้าง
+* ช่อฟ้าหัวนกเจ่า
+* ช่อฟ้าแบบประยุกต์ อื่น ๆ
+=== ใบระกา ===
-'''ประเภทของช่อฟ้า'''
+เป็นส่วนของปั้นลมประดับตกแต่งอยู่ระหว่างช่อฟ้าและหางหงส์ มีลักษณะลวดลายปลายเรียว มีหลายลักษณะ เช่นลายน่องสิงห์ ลายหอยจับหลัก ลายกระหนก ลายใบเทศ เป็นต้น มีคติความเชื่อว่าเป็นลักษณะของขนปีกของครุฑ
-** ช่อฟ้าแบบปากหงส์ เรียกอีกอย่างว่าปากปลา ลักษณะปลายจะงอยทู่หงายขึ้นยื่นไปข้างหน้า
-** ช่อฟ้าแบบปากครุฑ เรียกอีกอย่างว่าปากนก ลักษณะปลายจะงอยแหลมโค้งและงุ้มลง
-** ช่อฟ้าลาว
-** ช่อฟ้าหัวช้าง
-** ช่อฟ้าหัวนกเจ่า
-** ช่อฟ้าแบบประยุกต์ อื่น ๆ
+=== รวยระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง ===
+[[ไฟล์:Wat pho 4.jpg|thumb|200px|ภาพใบระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง และหางหงส์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม]]
+* รวยระกา เป็นส่วนที่รองรับใบระกา
+* งวงไอยรา เป็นส่วนที่เกี่ยวงอกับแป
+* นาคสะดุ้ง เป็นรวยระกาส่วนที่โค้งงอต่อจากงวงไอยรายาวไปจนจรดหางหงษ์
+=== หางหงส์ ===
-* '''ใบระกา''' เป็นส่วนของปั้นลมประดับตกแต่งอยู่ระหว่างช่อฟ้าและหางหงส์ มีลักษณะลวดลายปลายเรียว มีหลายลักษณะ เช่นลายน่องสิงห์ ลายหอยจับหลัก ลายกระหนก ลายใบเทศ เป็นต้น มีคติความเชื่อว่าเป็นลักษณะของขนปีกของครุฑ
+เป็นส่วนปลายสุดของปั้นลม มีหลายแบบได้แก่ แบบทรงนาค แบบนาคเบือน แบบเศียรนาค แบบเหรา เป็นต้น
+{{clear}}
+=== ลานหน้าบัน ===
-* '''รวยระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง'''
-[[ไฟล์:Wat pho 4.jpg|thumb|250px|ภาพใบระกา งวงไอยรา นาคสะดุ้ง และหางหงส์ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม]]
-** รวยระกา เป็นส่วนที่รองรับใบระกา
-** งวงไอยรา เป็นส่วนที่เกี่ยวงอกับแป
-** นาคสะดุ้ง เป็นรวยระกาส่วนที่โค้งงอต่อจากงวงไอยรายาวไปจนจรดหางหงษ์
-* '''หางหงส์''' เป็นส่วนปลายสุดของปั้นลม มีหลายแบบได้แก่ แบบทรงนาค แบบนาคเบือน แบบเศียรนาค แบบเหรา เป็นต้น
-* '''ลานหน้าบัน'''
-==รูปภาพ==
 <gallery>
 ภาพ:Chofahwatpkaeo05.jpg|ช่อฟ้าอุโบสถวัดพระแก้ว กรุงเทพฯ (ช่อฟ้าแบบปากนก)
@@ บรรทัด 46: / บรรทัด 41: @@
 </gallery>
+== อ้างอิง ==
-== หนังสืออ่านเพิ่ม ==
+{{รายการอ้างอิง}}
+{{เริ่มอ้างอิง}}
+* [http://www.royin.go.th/th/knowledge/detail.php?ID=960 ฐานานุศักดิ์ของสถาปัตยกรรมไทย]
+* [http://www.thapra.lib.su.ac.th/objects/rarebook/r35/na3578_7ก1พ43.pdf พุทธศิลปะสถาปัตยกรรม ภาคต้น โดย พระพรหมพิจิตร]
 * สมคิด จิระทัศนกุล '''วัด: พุทธศาสนสถาปัตยกรรมไทย '''โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  พ.ศ. 2544. ISBN 974-6006-81-9
 * สมภพ ภิรมย์, พลเรือตรี '''ช่อฟ้า นาคเบือน ตุง '''องค์การค้คุรุสภา  พ.ศ. 2545. ISBN 974-0086-30-6
+{{จบอ้างอิง}}
 == แหล่งข้อมูลอื่น ==
-* [http://www.royin.go.th/th/knowledge/detail.php?ID=960 ฐานานุศักดิ์ของสถาปัตยกรรมไทย]
+* [http://elearning.su.ac.th/elearning-uploads2/libs/html/16231/index.htm วัด : พุทธศาสนสถาปัตยกรรมไทย] {{ลิงก์เสีย}}
-* [http://elearning.su.ac.th/elearning-uploads2/libs/html/16231/index.htm วัด : พุทธศาสนสถาปัตยกรรมไทย]
-* [http://www.thapra.lib.su.ac.th/objects/rarebook/r35/na3578_7ก1พ43.pdf พุทธศิลปะสถาปัตยกรรม ภาคต้น โดย พระพรหมพิจิตร]
 * [http://www.photoontour9.com/gallery/watchomping/watchomping09.htm ตัวอย่างภาพ ลานหน้าบันวัดพระธาตุจอมปิง ลำปาง  เป็นรูปเทพนม]