ขา

แผนภาพของขาแมลง

ขา เป็นส่วนหนึ่งในร่างกายของสัตว์ที่รองรับน้ำหนักทั้งหมด อยู่ระหว่างข้อเท้าและสะโพก ใช้ในการเคลื่อนที่ ปลายสุดของขามักเป็นโครงสร้างที่พัฒนาหรือเปลี่ยนแปลงเป็นโครงสร้างอื่นที่รับน้ำหนักของสัตว์บนพื้น (ดู เท้า) รยางค์ล่าง (lower limb) ของสัตว์มีกระดูกสันหลังที่มีสองขา (bipedal vertebrate) มักจะเป็นขาของสัตว์นั้นๆ ส่วนรยางค์บน (upper limb) มักจะเป็นแขนหรือปีก

จำนวนขาของสัตว์มักเป็นจำนวนคู่ นักอนุกรมวิธานอาจจัดสัตว์ออกเป็นกลุ่มตามจำนวนขา

• Uniped: 1
• Biped: 2
• Tripedal: 3
• Quadruped: 4
• Quinped: 5
• อาร์โธรโพดา (Arthropoda): 4, 6, 8, 12, or 14
  • สัตว์จำพวกอาร์โธรโพดาบางตัวอาจมีขาเป็นจำนวนมากมาย บางชนิดมีถึงร้อยขา จึงแบ่งออกได้เป็นกลุ่มดังนี้ตามจำนวนขา
    • Centipedes หรือพวกตะขาบ โดยทั่วไปมีขาน้อยกว่าหนึ่งร้อยขา
    • Millipedes หรือพวกกิ้งกือ มีจำนวนขาน้อยกว่าหนึ่งพันขา

วิวัฒนาการ

ขามีวิวัฒนาการมาหลายครั้ง เห็นได้ชัดในระหว่างสัตว์จำพวกอาร์โธรโพดา (ครัสเทเชียน, แมลง, แมงมุม ฯลฯ) และสัตว์มีกระดูกสันหลัง ในกรณีทั้งสอง มีแนวคิดว่าในระยะแรกขามีวิวัฒนาการเพื่อการเคลื่อนที่ในน้ำ ต่อมาเมื่อมีการวิวัฒนาการขึ้นมาอาศัยอยู่บนบกจึงมีการเปลี่ยนแปลงเมื่อมีลูกหลานรุ่นต่อๆ มา

ขาของมนุษย์

บทความหลัก: ขามนุษย์

กระดูกขาของมนุษย์ประกอบด้วย

• กระดูกแข้ง (tibia)
• กระดูกน่อง (fibula)

แหล่งข้อมูลอื่น

• http://www2.merriam-webster.com/cgi-bin/mwmednlm