ข้ามไปเนื้อหา

คำแสด

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
คำแสด
ดอกคำแสด
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Plantae
หมวด: Magnoliophyta
ชั้น: Magnoliopsida
อันดับ: Malvales
วงศ์: Bixaceae
สกุล: Bixa
สปีชีส์: B.  orellana
ชื่อทวินาม
Bixa orellana
L.
ผลคำแสด

คำแสด หรือ คำเงาะ หรือ คำใต้ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Bixa orellana L.) ไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 3-8 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มกลมหนาทึบ เปลือกลำต้นเรียบสีน้ำตาลปนเทา ใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนรอบต้น รูปไข่หรือรูปหัวใจ กว้าง 8-10 เซนติเมตร ยาว 11-18 เซนติเมตร เส้นใบสีแดงออกจากฐาน โคนใบมน ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบบางเกลี้ยง นุ่ม สีเขียวเหลือบแดง ใบอ่อนมีสีแดง ก้านใบยาว ดอก ออกเป็นช่อตั้งเป็นช่อเชิงหลั่น หรือช่อแยกแขนงบริเวณปลายกิ่ง ช่อหนึ่งมี  5-10 ดอก กลีบดอกรูปไข่ สีขาวแกมชมพูหรือสีชมพูอ่อน กลีบรองดอกมีขนาดเล็ก สีเขียว 5 กลีบ กลีบดอกมี 5 กลีบ แยกจากกัน ดอกอ่อนจะกลม ผิวสีแดง มีเกสรตัวผู้จำนวนมาก อับเรณูโค้งงอ มีช่องเปิดด้านบน รังไข่มีขนรุงรัง มีเกสรตัวเมีย 1 อัน ภายในมีช่อง 1 ช่อง มีไข่จำนวนมาก  ผลแห้งแตกเป็นรูปสามเหลี่ยม ปลายแหลม มีขนสีแดงเข้มทึบยาวปกคลุม คล้ายผลเงาะ ผลแก่จัดแตกออก 2 ซีก ภายในมีเมล็ดกลมเล็ก สีน้ำตาลแดง จำนวนมาก เนื้อหุ้มเมล็ดมีสีแดงหรือสีแสด พบตามป่าเบญจพรรณชื้น ป่าดิบแล้ง[1]

ชื่ออื่น : คำเงาะ, คำแงะ, คำไทย, คำแฝด (กรุงเทพฯ); คำยง (เขมร); คำแสด (กรุงเทพฯ); จำปู้, ชาด (ภาคใต้); ชาตี (เขมร); ซิติหมัก (เลย); มะกายหยุม (ภาคเหนือ); ส้มปู้ (เขมร-สุรินทร์); แสด (ภาคเหนือ); หมากมอง (เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน)[2]

ประวัติความเป็นมา

[แก้]

คำแสดถูกพูดถึงครั้งแรกในการประชุมของเกษตรกรและ นักพัฒนาเอกชนจากทั่วโลกที่ประเทศเมื่อครั้งเดือนพฤษภาคม ปี พ.ศ.2545 บราซิล โดยสถานที่ประชุมและดูงานอยู่ บริเวณต้นแม่น้ำอเมซอน (amazon river) ซึ่งเป็นแม่น้ำที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก นอกจากนั้นยังเป็นบริเวณป่าฝนเขตร้อน (tropical rainforest) ที่มีขนาดพื้นที่กว้างใหญ่ที่สุดในโลกอีกด้วย เหตุที่กลุ่มคนจากทั่วโลกต้อง ดั้นด้นเดินทางไปในป่าลึกขนาดนั้น (ประมาณ ๔,๐๐๐ กิโลเมตร จากปากแม่น้ำ) ก็เพราะเป็นการประชุมเพื่อหาทางอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ (Biodiversity con-servation) ในระดับโลก จึงตกลงกันว่าจะใช้บริเวณที่มีความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุดเป็นสถานที่ประชุม

พื้นที่ป่าในเขตลุ่มน้ำอเมซอน ไม่ได้มีความหลากหลายเพียงแค่กับสิ่งมีชีวิตจำพวกพืชหรือสัตว์เท่านั้น แม้แต่เผ่าพันธุ์มนุษย์ก็มีความหลากหลายอย่างยิ่ง ประมาณว่าป่าอเมซอนมีชนเผ่าต่าง ๆ อาศัยอยู่ไม่น้อยกว่า ๒๐๐ กลุ่มชนเผ่า แม้ในปัจจุบันกลุ่มชนท้องถิ่นดั้งเดิมเหล่านี้จะสูญหายไปด้วยสาเหตุต่าง ๆ ประมาณ ๘๐ กลุ่มแล้วก็ตาม แต่ก็ยังเหลืออยู่อีกกว่า ๑๐๐ กลุ่มซึ่งได้รับการคุ้มครองดูแลจากรัฐบาลและเอกชน จนพบว่าพลเมืองของคนท้องถิ่นดั้งเดิมเหล่านี้มีจำนวนเพิ่มขึ้นแล้ว จึงนับเป็นข่าวดีในรอบหลายศตวรรษ เพราะตั้งแต่โคลัมบัสค้นพบทวีปอเมริกาเมื่อ ๕๐๐ กว่าปีมาแล้วนั้นจำนวนคนท้องถิ่นดั้งเดิมก็ลดน้อยลง เรื่อย ๆ (จนหลายชนเผ่าสูญพันธุ์ไป) เพิ่งจะเป็นครั้งแรกที่จำนวนประชากรของคนเหล่านี้เพิ่มขึ้น ซึ่งนับเป็นข่าวที่น่ายินดี

และในการประชุมครั้งนี้ มีตัวแทนชนเผ่าท้องถิ่นดั้งเดิมกลุ่มหนึ่งเข้าร่วมประชุมด้วย นับเป็นสีสันและจุดสนใจของงาน เพราะแม้จะเป็นผู้ชาย แต่ก็แต่งกายด้วยชุดดั้งเดิมอันมีเอกลักษณ์ และสีสันหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า ลูกปัด ขนนกที่ใช้ประดับศีรษะ และสีที่ใช้ทาตามแขน ขา และ ใบหน้า ฯลฯ จนกระทั่งวันหลัง ๆ ของการประชุม เมื่อได้รู้จักพูดจา (ผ่านล่าม) กันแล้ว ผู้เขียนจึงทราบว่า สีแดง-ส้ม ที่ปรากฏบนเสื้อผ้า หรือใบหน้าของตัวแทนคนท้องถิ่นดั้งเดิมนั้นมาจากสีของเมล็ดคำแสดนั่นเอง โดยคำแสดมีถิ่นกำเนิดดั้งเดิมอยู่แถบเขตร้อนของทวีปอเมริกาตอนกลาง ต่อมาได้ขยายต่อไปทางเหนือและใต้ เช่น เม็กซิโก กัวเตมาลา และ บราซิล ก่อนถูกนำไปปลูกในเขตร้อน ทั่วโลก สำหรับประเทศไทยพบปลูกคำแสดในทุกภาค แต่คาดว่าคำแสดคงเข้ามาในประเทศไทยไม่เกิน ๑๕๐ ปีนี้ เพราะไม่พบเอ่ยถึงในวรรณคดียุคกรุงศรีอยุธยาหรือกรุงรัตนโกสินทร์ ตอนต้น แม้แต่หนังสืออักขราภิธานศรับท์ ของหมอปรัดเล พิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๖ (๑๒๙ ปีมาแล้ว) ก็ไม่ได้มีการกล่าวถึงคำแสดเลย

ข้อมูลเชิงเศรษฐกิจพื้นฐาน

[แก้]

รายงาน “ตลาด Annatto” ทั่วโลกประจำปี 2024 นำเสนอการตรวจสอบแง่มุมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับโอกาสและอุปสรรคในการขยายธุรกิจอย่างครอบคลุมและแม่นยำ รวมถึงปัจจัยเสี่ยงและแนวโน้มของตลาด การศึกษานำเสนอข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับขนาดตลาด รายละเอียดที่ครอบคลุมและทันสมัยเกี่ยวกับการพัฒนาทางเทคโนโลยีล่าสุด การวิเคราะห์ SWOT และ PESTLE และหัวข้ออื่นๆ โดยให้การตรวจสอบแนวโน้มทางเทคนิคทั่วโลก ปัจจัยกำหนดการเติบโต และโปรไฟล์ผู้เข้าร่วมอย่างละเอียด ซึ่งรวมถึงขอบเขตอุปสงค์และอุปทานและประวัติบริษัท การศึกษานี้ยังนำเสนอการวิเคราะห์ที่ครอบคลุมเกี่ยวกับรายได้ ความต้องการ แนวการแข่งขัน และภาคส่วนภูมิภาคของอุตสาหกรรมทั่วโลก การศึกษานี้เป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญสำหรับบริษัทใดๆ ที่พยายามกำหนดเป้าหมายและกลยุทธ์ระยะยาวสำหรับอนาคต

คำอธิบายโดยย่อเกี่ยวกับตลาดสารสกัดจากเมล็ดแอนนาตโต: ตลาดสารสกัดจากเมล็ดแอนนาตโตทั่วโลกคาดว่าจะเพิ่มขึ้นในอัตราที่สูงในช่วงระยะเวลาคาดการณ์ระหว่างปี 2567 ถึง 2574 ในปี 2564 ตลาดมีการเติบโตในอัตราที่มั่นคงและด้วยการยอมรับที่เพิ่มขึ้นของ กลยุทธ์โดยผู้เล่นคนสำคัญ ตลาดคาดว่าจะเพิ่มขึ้นเหนือขอบฟ้าที่คาดการณ์ไว้ เม็ดสีหลักของเมล็ดชาดคือ บิซิน และนอร์บิซิน โดยปกติแล้วการสกัดเม็ดสีจากเมล็ดชาดจะมีหลักๆ อยู่ 3 วิธีด้วยกัน การวิเคราะห์ตลาดและข้อมูลเชิงลึก: ตลาดสารสกัดจากเมล็ด Annatto ทั่วโลก เนื่องจากการแพร่ระบาดของ COVID-19 ขนาดตลาดสารสกัดจากเมล็ด Annatto ทั่วโลกคาดว่าจะมีมูลค่าล้านเหรียญสหรัฐในปี 2565 และคาดว่าจะมีขนาดที่ปรับปรุงใหม่เป็นล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2571 โดยมี CAGR หรือ อัตราการเติบโตต่อปีแบบทบต้น ในช่วงระยะเวลาการตรวจสอบ เมื่อพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจโดยสมบูรณ์จากวิกฤตด้านสุขภาพนี้

Achiote Paste ซึ่งคิดเป็นเปอร์เซ็นต์ของตลาดสารสกัดจากเมล็ด Annatto ทั่วโลกในปี 2564 คาดว่าจะมีมูลค่าเป็นล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2571 โดยจะเติบโตที่ CAGR ที่ปรับปรุงใหม่ในช่วงหลังสถานการณ์โควิด-19 ในขณะที่กลุ่ม Culinary Spice มีการเปลี่ยนแปลงเป็น anCAGR ตลอดระยะเวลาคาดการณ์นี้ ขนาดตลาดสารสกัดเมล็ดแอนนาตโตของจีนมีมูลค่าล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2564 ในขณะที่สารสกัดเมล็ดแอนนาตโตของสหรัฐอเมริกาและยุโรปมีมูลค่าล้านดอลลาร์สหรัฐและล้านดอลลาร์สหรัฐ ตามลำดับ สัดส่วนของสหรัฐอเมริกาคือเปอร์เซ็นต์ในปี 2021 ในขณะที่จีนและยุโรปคือเปอร์เซ็นต์และเปอร์เซ็นต์ตามลำดับ และคาดการณ์ว่าสัดส่วนของจีนจะสูงถึงเปอร์เซ็นต์ในปี 2028 ตามหลัง CAGR ตลอดช่วงการวิเคราะห์ ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นตลาดที่น่าสังเกตในเอเชีย โดยมี CAGR Percent, Percent และ Percent ตามลำดับในช่วง 6 ปีข้างหน้า สำหรับภูมิทัศน์ของสารสกัดจากเมล็ด Annatto ของยุโรปนั้น ประเทศเยอรมนีคาดว่าจะมีมูลค่าถึงล้านเหรียญสหรัฐภายในปี 2571 ตาม CAGR ตลอดระยะเวลาคาดการณ์ ผู้ผลิตหลักระดับโลกของสารสกัดจากเมล็ดแอนนาตโต ได้แก่ DDW, Hansen, FMC, WILD Flavours, Kalsec, Vinayak Ingredients, ผลิตภัณฑ์อาหาร Aarkay, AICACOLOR และ Biocon del Peru เป็นต้น ในปี 2021 ผู้เล่นห้าอันดับแรกของโลกมีส่วนแบ่งประมาณเปอร์เซ็นต์ในแง่ ของรายได้ ในแง่ของการผลิต รายงานนี้จะศึกษากำลังการผลิต การผลิต อัตราการเติบโต ส่วนแบ่งการตลาดโดยผู้ผลิตและตามภูมิภาค (ระดับภูมิภาคและระดับประเทศ) ตั้งแต่ปี 2560 ถึง 2565 และคาดการณ์ถึงปี 2571 ในด้านการขาย รายงานนี้มุ่งเน้นไปที่ยอดขายสารสกัดจากเมล็ดชาดตามภูมิภาค (ระดับภูมิภาคและระดับประเทศ) ตามบริษัท ตามประเภท และตามแอปพลิเคชัน ตั้งแต่ปี 2560 ถึงปี 2565 และคาดการณ์ถึงปี 2571 ขอบเขตและส่วนสารสกัดจากเมล็ด Annatto ทั่วโลกและส่วนตลาดสารสกัดจากเมล็ด Annatto แบ่งตามประเภทและตามแอปพลิเคชัน ผู้เล่น ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และผู้เข้าร่วมอื่น ๆ ในตลาดสารสกัดจากเมล็ดแอนนาตโตทั่วโลกจะได้รับประโยชน์เหนือกว่าเมื่อพวกเขาใช้รายงานเป็นทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพ การวิเคราะห์เชิงเซ็กเมนต์มุ่งเน้นไปที่กำลังการผลิต รายได้ และการคาดการณ์ตามประเภทและตามแอปพลิเคชันสำหรับรอบระยะเวลา 2017-2028

ถิ่นกำเนิดของคำแสด

[แก้]

แม้ว่าจะไม่ทราบที่มาที่แน่ชัดของ Bixa orellana L. แต่ก็มีถิ่นกำเนิดทางตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต้และเขตร้อนของอเมริกากลาง: "ว่ากันว่าเป็นของพื้นเมืองโดย Seemann บนชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือของเม็กซิโกและปานามาโดย Triana ใน New Granada โดย Meyer ใน ดัตช์กิอานา และโดยปิโซและเคลาส์เซินในบราซิล" นอกจากนี้ Bixa orellana ยังพบได้ในพื้นที่ป่าและพื้นที่เพาะปลูกจำนวนมากตั้งแต่เม็กซิโกไปจนถึงเอกวาดอร์ บราซิล และโบลิเวีย แม้ว่าจะเป็นสายพันธุ์รุกราน แต่ก็มีการเพาะเลี้ยงในหลายภูมิภาคของโลก ในช่วงศตวรรษที่ 16 และ 17 สีย้อมชาดได้ถูกแจกจ่ายไปยังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แอฟริกา แคริบเบียน ฮาวาย และอเมริกาเหนือทางตะวันออกเฉียงใต้ ในภูมิภาคเขตร้อนและกึ่งเขตร้อนผ่านการแลกเปลี่ยนทางการค้า มีการปลูกในเขตร้อนของเอเชีย เช่น อินเดีย ศรีลังกา และชวา ส่วนใหญ่เป็นสีย้อมที่ให้เมล็ดพืช ในผู้ใหญ่ มีรายงานการเกิดปฏิกิริยาชาดก 3 กรณี รายงานผู้ป่วยรายแรกคือ ผู้ป่วยที่มีอาการลมพิษเกิดภาวะภูมิแพ้เฉียบพลัน (anaphylaxis) หลังจากบริโภคซีเรียลที่มีชาด การทดสอบการเจาะผิวหนังเป็นผลบวกและบ่งชี้ว่าคำสาปแช่งมีบทบาทในภาวะภูมิแพ้[3] การศึกษาครั้งที่สองรายงานผู้ป่วยอายุ 56 ปีที่เป็นโรคภูมิแพ้กำเริบเนื่องจากเกาดาชีสที่มีชาด ปฏิกิริยาของเขาถูกสงสัยว่าเป็นสื่อกลางของ IgE เมื่อได้รับการทดสอบ prick ที่ผิวหนังในเชิงบวกและ BAT[4]

การใช้งาน,ส่วนที่ใช้และผลิตภัณฑ์[5]

[แก้]

คำแสดถือเป็นพืชชนิดนึงที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นส่วนของเมล็ด ใบ หรือราก และส่วนต่างๆ เหล่านี้สามารถนำมาใช้เป็นยารักษาได้ โดยใช้สำหรับต่อมลูกหมากโต (BPH) เบาหวาน ปัญหากระเพาะอาหาร ปัญหาผิวหนัง และอาการอื่นๆ เนื่องจากเป็นพืชที่มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง จึงน่าจะมีประโยชน์ที่อาจช่วยลดการขยายตัวและการแพร่กระจายของเนื้องอกมะเร็งได้ คำแสดยังมีสรรพคุณช่วยบรรเทาอาการอาหารไม่ย่อย บรรเทาอาการเสียดท้อง และบรรเทาอาการปวดท้อง

เพื่อบรรเทาอาการปวดท้อง ให้เติมชาสมุนไพรหรือเครื่องดื่มอุ่นๆ ลงในชาสมุนไพร ด้วยคุณประโยชน์ต่อสุขภาพที่น่าทึ่งมากมาย ถึงเวลาที่จะเติมเต็มห้องครัวของคุณด้วยเมล็ดชาดแล้ววันนี้ อีกวิธีที่ดีในการรวมเมล็ดพืชเหล่านี้ไว้ในอาหารของคุณคือการเติมชาดกบดลงในสูตรอาหารหรือโรยเมล็ดพืชทั้งหมดลงบนสลัดเพื่อเพิ่มพลังสุขภาพของคุณจากภายใน ยิ่งมีสารต้านอนุมูลอิสระมากเท่าไร ก็ยิ่งได้รับการปกป้องและสนับสนุนผิวมากขึ้นเท่านั้น เมื่อรู้สึกเจ็บปวดจากแผลไหม้หรือบาดแผลหรือโรคผิวหนังใดๆ ครีมเมล็ดชาดจะทาให้ทั่วเพื่อเร่งกระบวนการรักษาและลดรอยแผลเป็นและบรรเทาความเจ็บปวด น้ำมันที่สกัดจากเมล็ดแอนนาตโตอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีน เป็นแหล่งของวิตามินเอ ช่วยยับยั้งการเกิดออกซิเดชันของโมเลกุลอื่นๆ และปกป้องร่างกายจากอนุมูลอิสระ

ในส่วนของเมล็ดนั้น ถูกนำมาใช้ผลิตเป็นผงเมล็ดแอนนาตโตผลิตจากเมล็ดของต้นอะชิโอเตะที่เติบโตในเขตร้อนทั่วโลก ต้น Achiote มีถิ่นกำเนิดในหลายพื้นที่ในอเมริกากลางและอเมริกาใต้ เมล็ดภายในมีขนาดเล็กสีแดง อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่ช่วยร่างกายได้หลายประการ เชื่อกันว่าผงเมล็ดชาดถูกนำมาใช้มากขึ้นในพิธีกรรมการทาสีร่างกายและใช้เป็นยา ก่อนที่จะนำไปใช้เป็นอาหารหรือย้อมเครื่องปรุงรสต่างๆ เพื่อปรุงด้วย มักจะเติมน้ำมันจากเมล็ดลงในอาหารที่มีสีตามธรรมชาติ เช่นเดียวกับปาเอย่าสเปนอันโด่งดัง ผงเมล็ดชาดมีรสพริกไทยเล็กน้อยเมื่อใช้เป็นเครื่องเทศ

นอกจากนี้ยังมีตัวอย่างจากการเพิ่มผงที่ได้จากเมล็ดลงในสบู่ก้อนของแบรนด์  ANBIA [6]ได้ผลิต Simply Sweet Bar Soap เพื่อให้ได้รับประโยชน์จากคุณประโยชน์จากเมล็ดคำแสด รวมถึงยังสามารถเป็นสารแต่งสีที่ประกอบด้วยเมล็ดของพืช Bixa Orellana L. หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าต้นลิปสติก อุตสาหกรรมเครื่องสำอางได้ใช้คำแอนนามาทำเป็นลิปสติก แชมพู สบู่ และผลิตภัณฑ์บำรุงผิวอื่นๆ ได้มีการเพิ่มผงเมล็ดชาดลงในสบู่ก้อนซิมพลีสวีทของเราเพื่อให้คุณได้รับประโยชน์จากคุณประโยชน์จากเมล็ดชาดเหล่านี้ สารสกัดแอนนาตโตถูกนำมาใช้เป็นสีผสมอาหารมานานกว่าสองศตวรรษ โดยเฉพาะในชีส และปัจจุบันมีการใช้สารสกัดหลายชนิดในอาหาร ยา และผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางมากมาย[7] รวมถึงเนย มาการีน น้ำสลัด ไอศกรีม และขนมหวานแช่แข็งอื่นๆ ขนมหวาน ผลิตภัณฑ์ไข่ ปลาและผลิตภัณฑ์ปลา ผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ ธัญพืช เค้ก[8] เครื่องดื่ม ซุปผสม ผลิตภัณฑ์ผลไม้ ของขบเคี้ยว ผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ เครื่องเทศและเครื่องปรุงรส

วิธีการเก็บเกี่ยว[9]

[แก้]

หลังจากผ่านไประยะหนึ่ง กลีบดอกจะเหี่ยวเฉา เมล็ดจะก่อตัวขึ้นภายในแคปซูลหรือฝักสีแดงเข้มที่มีลักษณะคล้ายหนามเกาลัด ในการเก็บเกี่ยวคำแสด ขั้นแรกจะต้องเพื่อเก็บเมล็ดที่สุกแล้วใส่ลงในถุง จากนั้นปล่อยให้เมล็ดที่ยังติดอยู่กับด้านในแคปซูลให้แห้งไปขณะที่ยังติดอยู่กับต้น จนสุดท้ายก็เอาเมล็ดนั้นที่แห้งแล้วเก็บลงถุงเช่นเดียวกัน

ขั้นตอนการสกัด[10]

[แก้]

วิธีเตรียมสีจากเมล็ดคำแสด แกะเมล็ดออกจากผลที่แก่จัด แช่น้ำร้อนหมักทิ้งไว้หลาย ๆ วัน จนสารสีตกตะกอน แยกเมล็ดออก นำน้ำสีที่ได้ไปเคี่ยวจนงวดเกือบแห้งแล้วนำไปตากแดด จนแห้งเป็นผงเก็บไว้ใช้ การสกัดสีเมล็ดคำแสดมีด้วยกันหลายวิธี วิธีที่ดีที่สุด คือ การนำเมล็ดคำแสด 1 กิโลกรัม ต้มในน้ำเดือด 2 ลิตร นาน 30 นาที แล้วหมักทิ้งไว้ 3 วัน ต่อจากนั้นขยี้เมล็ดคำแสดที่หมักไว้ เพื่อให้ผงสีออกจากเมล็ดให้หมด แล้วกรองเอากากทิ้ง นำไปเคี่ยวจนกระทั่งแห้ง นำไปตากแดดและบดให้เป็นผง จะได้ผงสี 34.53 กรัม โดยสารสีที่สกัดได้มีชื่อว่า Bixin เป็นเม็ดสีหลักของสารสกัดจากสีชาดที่ละลายในน้ำมัน นอร์บิซินเป็นเม็ดสีหลักของสารสกัดจากสีชาดที่ละลายน้ำได้เป็นด่าง

ราคาและการนำเข้าคำแสด[11]

[แก้]

ขนาดตลาด Annatto ทั่วโลกมีมูลค่า 50.69 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2566 และจะมีมูลค่าถึง 72.86 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2573 โดยมี CAGR อยู่ที่ 6.23% ในช่วงปี 2566-2573 Annatto เป็นเครื่องปรุงรสสีส้มแดงและสีผสมอาหารที่ได้มาจากเมล็ดของต้น Achiote (Bixa orellana L.) มักใช้เพื่อทำให้อาหารมีสีเหลืองหรือสีส้ม แต่บางครั้งก็ให้รสชาติและกลิ่นหอมด้วย กลิ่นของมันถูกอธิบายว่า "พริกไทยเล็กน้อยพร้อมกลิ่นลูกจันทน์เทศ" และรสชาติ "ถั่วเล็กน้อย หวานและพริกไทย" รายงานตลาด Annatto ครอบคลุมข้อมูลที่เพียงพอและครอบคลุมเกี่ยวกับการแนะนำตลาด การแบ่งส่วน สถานะและแนวโน้ม โอกาสและความท้าทาย ห่วงโซ่อุตสาหกรรม การวิเคราะห์การแข่งขัน ประวัติบริษัท และสถิติการค้า ฯลฯ โดยให้การวิเคราะห์เชิงลึกและทุกระดับของแต่ละราย ส่วนของประเภท แอปพลิเคชัน ผู้เล่น 5 ภูมิภาคหลักและเขตย่อยของประเทศหลัก ๆ และบางครั้งเป็นผู้ใช้ปลายทาง ช่องทาง เทคโนโลยี ตลอดจนข้อมูลอื่น ๆ ที่ปรับแต่งเป็นรายบุคคลก่อนการยืนยันคำสั่งซื้อ

การเพาะปลูกและแพร่พันธุ์

[แก้]

การแพร่พันธุ์ของคำแสด

ฤดูกาลการปลูกมักจะเป็นช่วงมิถุนายนถึงกันยายน อย่างไรก็ตามมันสามารถปลูกจนกระทั่งเดือนตุลาคม การออกดอกมักจะเริ่มในปีที่ 3 ของการปลูก การออกดอกเริ่มต้นจากเดือนกรกฎาคม - สิงหาคมจนถึงปลายเดือนตุลาคม การก่อตัวของแคปซูล (ผลไม้) เริ่มหลังจากดอก 30 วัน ดังนั้นผลไม้สามารถเห็นได้ตั้งแต่เดือนกันยายน - ตุลาคม จนถึงเดือนกุมภาพันธ์


การเพาะปลูกคำแสด[12]

แม้ว่าจะสามารถปลูกต้นไม้จากเมล็ดได้ แต่การปักชำเป็นวิธีการขยายพันธุ์ที่นิยมใช้กันมาก ต้นไม้จะเริ่มออกผลประมาณสองปีหลังจากปลูก เมื่อถึงจุดนี้ก็จะโตเต็มที่ โดยปกติแล้ว เวลาที่เหมาะสมในการเก็บเกี่ยวพืชผลคือตั้งแต่เดือนธันวาคมถึงพฤษภาคมการขยายพันธุ์ต้นคำแสดจากต้นกล้าหรือกิ่งตอนเป็นเรื่องง่าย และยังสามารถเจริญเติบโตได้ในสภาพดินที่หลากหลาย ไม่แข็งแรงในสภาพแวดล้อมที่ร่มรื่น และต้องวางไว้ในที่ที่มีแสงแดดส่องถึงโดยตรงจึงจะเจริญได้ เมล็ดพืชสามารถซื้อได้ทั้งเมล็ดหรือบดก็ได้ และมักใช้เป็นเครื่องเทศหรือสารแต่งสีในอุตสาหกรรมอาหาร หากต้องการขยายพันธุ์พืชคำแสด ใหม่ อาจใช้ทั้งเมล็ดและกิ่งตอนในการเริ่มต้นการเพาะปลูกอะคิโอเตะจากเมล็ด จำเป็นต้องหว่านเมล็ดในวัสดุผสมในกระถางที่มีการระบายน้ำเพียงพอ และรักษาสภาพแวดล้อมที่ชื้นไว้จนกว่าจะเกิดการงอกจะปลอดภัยที่จะย้ายต้นกล้าลงในภาชนะที่แยกจากกันเมื่อต้นกล้ามีใบจริงครบสองชุด รวบรวมลำต้นที่ไม่อาศัยเพศที่แข็งแรงหลายอันเพื่อจุดประสงค์ในการกิ่งก้าน จากนั้นจึงแบ่งออกเป็นส่วนๆ ยาวประมาณ 3 - 4 นิ้วรักษาความชื้นในขณะที่วางกิ่งลงในดินปลูกก่อนที่จะงอก เมื่อพืชมีรากของตัวเองแล้ว พวกเขาอาจถูกย้ายไปยังภาชนะแต่ละใบและเจริญเติบโตต่อไป เมื่อได้รับการดูแลอย่างถูกต้อง ต้นอะชิโอเตะจะออกดอกในช่วงต้นฤดูใบไม้ร่วงหรือปลายฤดูร้อน โดยปกติแล้วจะมีสีขาวหรือสีเหลือง ดอกจะตามมาด้วยผลไม้หนามที่ห่อหุ้มเมล็ดพืชภายหลังการตายหากต้องการปลูกต้นอะคิโอตจากเมล็ด คุณต้องวางเมล็ดลงในส่วนผสมของกระถางที่มีการระบายน้ำได้ดี และรักษาความชื้นไว้จนกว่าเมล็ดจะงอก เมื่อต้นกล้าพัฒนาใบจริงครบสองชุดแล้ว ก็สามารถนำไปปลูกในกระถางแยกกันได้อย่างปลอดภัย ค้นหาลำต้นที่แข็งแรงและไม่มีดอกเพื่อใช้ตัดลำต้น จากนั้นจึงตัดลำต้นเหล่านั้นออกเป็นส่วนที่ยาวประมาณสามถึงสี่นิ้วเมื่อกิ่งก้านยังไม่หยั่งราก ให้วางไว้ในดินปลูกและต้องแน่ใจว่ากิ่งนั้นชุ่มชื้น หลังจากที่รากของพืชตั้งมั่นแล้ว ก็สามารถย้ายไปยังกระถางของมันเองและเติบโตต่อไปได้ ต้น คำแสดจะบานสะพรั่งในช่วงปลายฤดูร้อนหรือต้นฤดูใบไม้ร่วงหากได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม ดอกไม้ซึ่งมักเป็นสีขาวหรือสีเหลือง ตามมาด้วยผลไม้หนามที่ยึดเมล็ดพืชไว้หลังจากที่ดอกตายไปแล้ว

ประโยชน์

[แก้]

คำแสดเป็นไม้พื้นเมืองในทวีปอเมริกา สารสีจากผลใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร ใช้ปรุงแต่งสีเนยเทียม ไอศกรีม เนย ใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องสำอาง ในปาปัวนิวกินีใช้เป็นสีทาตามร่างกาย ใช้ย้อมเส้นใยต่าง ๆ ได้สีแดงส้ม ถ้านำไปผ่านกรดทาร์ทาริกอ่อนจะได้สีเหลือง แต่สีมักตกเมื่อถูกแดด เปลือกของต้นใช้ทำเชือก สารสีหลักในเมล็ดคือบิซิน

สรรพคุณ

[แก้]
  • เปลือกเมล็ดให้สีแสด ใช้แต่งสีอาหาร ย้อมผ้า
  • เปลือกรากแก้ไข้มาลาเรีย รักษาโรคหนองใน
  • ใบแก้ไข บิด ขับปัสสาวะ ดีซ่าน แก้งูกัด
  • ผลเป็นยาฝาดสมาน
  • เมล็ดเป็นยาหอม แก้ไข้ แก้หนองใน แก้ไขมาลาเรีย และแก้พิษจากมันสำปะหลัง และสบู่แดง เนื้อหุ้มเมล็ดช่วยขับพยาธิ เป็นยาระบาย แก้โรคผิวหนัง
  • ดอกบำรุงเลือด แก้โลหิตจาง แก้บิด คันตามผิวหนัง

อ้างอิง

[แก้]
  • พีรศักดิ์ วรสุนทโรสถ และคณะ. ทรัพยากรพืชในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 3: พืชให้สีย้อมและแทนนิน. กทม. สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย. 2544. หน้า 57 - 59
  • สารานุกรมพืชในประเทศไทย. (17 สิงหาคม 2559). คำเงาะ. https://botany.dnp.go.th/detaildict.html?wordsname=%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%94
  • Ametilure. (n.d.). Annatto-Annatto Oil, Norbixin And Bixin Powder. https://amerilure.com/annatto-2/#:~:text=The%20origin%20of%20its%20name,the%20blood%20of%20their%20opponents.
  • ANBIA. (n.d.). Annatto seed powder: Uses and Benefits. https://anbiaskin.com/uses-and-benefits-of-annatto-seed-powder/
  • IRB trends & Competitive Analysis. (5 January 2024). Annatto Market 2024 Worldwide Breakdown:Predictive Analysis of Demand & Supply Trends Until 2031. Linked in. https://www.linkedin.com/pulse/annatto-market-2024-worldwide-breakdown-predictive-dbdff
  • IACM. (n.d.). Annatto Extracts. https://iacmcolor.org/color-profile/annatto-extract/#:~:text=Annatto%20extracts%20occur%20as%20dark,of%20oil%2Dsoluble%20annatto%20extracs
  • Market Mapping Gurus. (25 January 2024). Annatto Market: Analysis of Present and Future Growth | 2031.Linked in. https://www.linkedin.com/pulse/annatto-market-analysis-present-future-growth-2031-Fnawf
  • Ryan Raman, MS, RD. (10 September  2019). What Is Annatto? Uses, Benefits, and Side Effects. Healthline.https://www.healthline.com/nutrition/annatto
  • Somsak. (1 กรกฎาคม 2545). คำแสดสีสันบนใบหญ้าและผืนผ้า. หมอชาวบ้าน. https://www.doctor.or.th/article/detail/2019
  • ScienceDirect. (2018). Annatto. https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/annatto#:~:text=Annatto%20is%20a%20yellow%2Dorange,et%20al.%2C%202021).
  • TIME IS. (August 2009). Sinduri (ANNATO) Agrotechnology. https://www.techno-preneur.net/technology/projectprofiles/food/sinduri.html#:~:text=Annato%20is%20grown%20%2F%20cultivated%20in,1500%20mm%20annual%20rain%20fall.
  • TRIDGE. (n.d.). Annatto. https://www.tridge.com/intelligences/annatto/import
  • Vikaspedia. (n.d.). ANNATTO. https://static.vikaspedia.in/media/files_en/agriculture/crop-production/package-of-practices/annato.pdf
  • WebMD. (n.d.). Annatto - Uses, Side Effects, and More. https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-23/annatto
  • Wikipedia. (n.d.). Bixa Orellana. https://en.wikipedia.org/wiki/Bixa_orellana
  • 360 Industry Insights. (12 december 2023). Annatto Seed Extract Market [latest Trends] Will Touch NewLevel in Upcoming Year | 112 Report Pages. Linked in. https://www.linkedin.com/pulse/annatto-seed-extract-market-latest-trends-4szkf
  1. https://apps.phar.ubu.ac.th/phargarden/main.php?action=viewpage&pid=210
  2. https://botany.dnp.go.th/detaildict.html?
  3. https://www.liebertpub.com/doi/10.1053/ajcd.1991.2343
  4. https://www.talkingaboutthescience.com/studies/Ebo2009.pdf
  5. https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-23/annatto
  6. https://anbiaskin.com/uses-and-benefits-of-annatto-seed-powder/
  7. https://amerilure.com/annatto-2/#:~:text=The%20origin%20of%20its%20name,the%20blood%20of%20their%20opponents.
  8. https://iacmcolor.org/color-profile/annatto-extract/#:~:text=Annatto%20extracts%20occur%20as%20dark,of%20oil%2Dsoluble%20annatto%20extracts.
  9. https://farmplasticsupply.com/blog/how-to-grow-achiote-plant
  10. https://www.esanpedia.oar.ubu.ac.th/tint/?page_id=63
  11. https://www.linkedin.com/pulse/annatto-market-2024-worldwide-breakdown-predictive-dbdff
  12. https://farmplasticsupply.com/blog/how-to-grow-achiote-plant