ไคทิน
 | ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
ไคทิน (อังกฤษ: Chitin;C8H13O5N) n (/ˈkaɪtɪn/) เป็นสารคาร์โบไฮเดรต ประเภทพอลิแซ็กคาไรด์ที่มีสายยาว เป็นโฮโมพอลิเมอร์สายยาวของ N-acetyl-D-glucosamine ซึ่งเป็นอนุพันธ์ของกลูโคส ต่อกับด้วยพันธะไกลโคไซด์ (glycosidic bond) แบบ β-1,4 แต่หมู่ hydroxyl (-OH) ที่ตำแหน่ง C2 จะถูกแทนที่ด้วยกลุ่ม acetyl amino (-NHCOCH3) เป็นโครงสร้างผนังเซลล์หลักของฟังไจ, ในเปลือกหุ้มของสัตว์ประเภทอาร์โทพอด อาทิ กุ้ง ปู และแมลง, จะงอยปากของหอย และ ปลาหมึก, เกล็ดของปลา และ ลิสแซมฟิเบีย โครงสร้างของสารไคทินคล้ายกับเซลลูโลส ไคทินสามารถทำหน้าที่ได้เหมือนโปรตีนเคราติน เป็นสารที่มีการนำไปใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ เทคโนโลยีชีวภาพ และ ทางอุตสาหกรรม
ผลกระทบต่อสุขภาพ
[แก้]สิ่งมีชีวิตที่มีองค์ประกอบของสารไคติน อาทิ โปรโตซัว เชื้อรา อาร์โทรพอด และ ไส้เดือนฝอย มักเป็นจุลชีพก่อโรคสำหรับสิ่งมีชีวิตสายพันธุ์อื่น ๆ[14]
มนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมสายพันธุ์อื่น
[แก้]มนุษย์และสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ มีโปรตีนคล้ายไคติเนสและไคติเนสที่สามารถย่อยสลายไคติน อีกทั้งยังมีตัวรับภูมิคุ้มกันหลายชนิดที่สามารถรับรู้สารไคติน ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการย่อยสลายสารไคทิน มีรูปแบบโมเลกุลที่เกี่ยวข้องกับเชื้อโรค ซึ่งจะทำให้เกิดการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
โดยส่วนใหญ่แล้ว สารไคตินมักมีการตรวจจับโดยร่างกายในปอด หรือ ทางเดินอาหาร ซึ่งสามารถกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันโดยธรรมชาติผ่าน eosinophils หรือ macrophages เช่นเดียวกับ การตอบสนองทางภูมิคุ้มกันแบบปรับตัวผ่านเซลล์ T helper Keratinocytes ในผิวหนังสามารถตอบสนองต่อสารไคตินได้ อ้างอิงจากการศึกษาในหลอดทดลอง มีตัวรับสัญญาณชีวภาพหลายชนิดที่ตรวจจับสารไคติได้ อาทิเช่น FIBCD1, KLRB1, REG3G, Toll-like receptor 2, CLEC7A, และ mannose receptor[15]
การตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน สามารถกำจัดสารไคตินและจุลชีพก่อโรคที่มีสารไคทินเป็นองค์ประกอบได้ แต่ในบางครั้ง การตอบสนองทางภูมิคุ้มกันต่อสารไคตินอาจทำให้เกิดอาการแพ้ได้ การแพ้ไรฝุ่นในบ้านเกิดจากการตอบสนองต่อสารไคติน รวมถึงอาการแพ้อาหารที่มีสัตว์ขาปล้องเป็นส่วนผสม[16]
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
- Horseshoe Crab Chitin Research เก็บถาวร 2009-06-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Information about Chitin (Heppe Medical Chitosan)
- Chitin ในหอสมุดแพทย์ศาสตร์แห่งชาติอเมริกา สำหรับหัวข้อเนื้อหาทางการแพทย์ (MeSH)
- Chitin Product Information from China GreatVista Chemicals
- สาวิกา กัลปพฤกษ์, ผกายวรรณ กึกก้อง และ สิทธิ กุหลาบทอง. 2556. ไคโตซานในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ. Veridian e journal, Silpakorn University. 6(2): 984 - 993.[[https://web.archive.org/web/20150506150644/http://www.ejournal.su.ac.th/journalinfo.php?id=701 เก็บถาวร 2015-05-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน]]