เอกสารจิ่งเจี้ยว

ภาพเขียนคริสต์ที่มั่วเกาอายุศตวรรษที่ 9 (ฉบับฟื้นฟูสภาพแล้ว) เชื่อกันว่าเป็นภาพเขียนแสดงรูปพระเยซูคริสต์

เอกสารจิ่งเจี้ยว (จีน: 景教經典; พินอิน: Jǐngjiào jīngdiǎn; Jingjiao Documents) หรือ เอกสารเนสเตอร์ (อังกฤษ: Nestorian Documents) หรือ พระเยซูสูตร (อังกฤษ: Jesus Sutras) เป็นชุดเอกสารที่เกี่ยวข้องกับกิจการคณะมิชชันนารีอาโลเปนในศตวรรษที่ 7 ซึ่งเป็นคณะบิชอปของคริสตจักรตะวันออกจากเมโสโปเตเมียในปกครองซัสซานิด และสงฆ์อาดัมจากศตวรรษที่ 8 เอกสารเขียนมือเหล่านี้มีอายุระหว่างปี 635 ซึ่งเป็นปีที่อาโลเปนเดินทางถึงดินแดนจีน ถึงปี 1000 โดยประมาณ ปีที่ซึ่งได้ตราผนึกไว้ในถ้ำที่มั่วเกาใกล้กับตุนหวง อันเป็นสถานที่ที่ค้นพบ

ในปี 2011 เอกสารสี่ฉบับเป็นที่ทราบว่าอยู่ในของสะสมส่วนบุคคลในญี่ปุ่น และอีกฉบับที่ปารีส ภาษาและเนื้อหาสะท้อนการมีปฏิสัมพันธ์กับวัฒนธรรมของจีนในระดับต่าง ๆ ซึ่งรวมถึงการใช้ศัพท์ของศาสนาพุทธกับลัทธิเต๋า

การตั้งชื่อ

ไม่มีข้อตกลงแน่ชัดถึงชื่อของชุดเอกสารเหล่านี้ในภาพรวม นักวิชาการชาวญี่ปุ่น โยชิโร ซาเอกิ (P. Y. Saeki) บรรยายโดยเรียกเอกสารชุดนี้ว่า "เอกสารเนสเตอร์" (Nestorian Documents) ชื่อนี้ยังคงใช้อยู่เรื่อยมา ส่วนนัดวิชาการยุคหลัง ๆ หันมาใช้ชื่อภาษาจีนซึ่งคือ "เอกสารจิ่งเจี้ยว" (Jingjiao Documents)

นักจีนศึกษา มาร์ติน พาล์เมอร์ ได้พยายามจะบรรยายถึงเอกสารเหล่านี้รวมกันว่าเป็น พระสูตร เพื่อเชื่อมต่อเอกสารเข้ากับศาสนาพุทธอันเนื่องมาจากแนวโน้มของเนื้อหาและภาษาในเอกสารซึ่งโน้มเอียงไปทางการใช้คำศัพท์ในพุทธศาสนา และบางส่วนเนื่องมาจากชื่อจีน "จิ่งเจี้ยว" นั้นประกอบด้วยอักษรคำว่า จิ่ง (經) ซึ่งมักจะแปลตรงกับแนวคิดเรื่องพระสูตรในภาษาจีน ส่วนพาล์เมอร์อธิบายว่าอักษรนี้แท้จริงแปลว่า "วรรณกรรมศักดิ์สิทธิ์" และยังใช้เรียกคัมภีร์คลาสสิก เช่น Four Books and Five Classics (四書五經) ในลัทธิขงจื่อ หรือแม้นแต่ในชื่อปัจจุบันของพระคัมภีร์ไบเบิลเป็นภาษาจีน ซึ่งคือ Shengjing (聖經)

ดูเพิ่ม

• คริสตจักรตะวันออกในจีน
• เจดีย์ต่าฉิน
• จารึกซีอาน

แหล่งข้อมูลอื่น

• A.C. Moule, Christianity in China Before the Year 1550, (1930) London.
• P. Y. Saeki, The Nestorian Documents and Relics in China, (1937) Academy of Oriental Culture, Tokyo: Tokyo Institute, second edition, 1951. Contains the Chinese texts with English translations.
• Kazuo Enoki, "The Nestorian Christianism in China in mediaeval times according to recent historical and archaeological Researches", in Problemi Attuali de Scienza e di Cultura, 62, Atti del convegno internazionale sul tema : l'Oriente cristiano nella storia della civiltà (Rome: Accademia Nazionale dei Lincei, 1964), 45–81.
• W. Lin & X. Rong, “Doubts Concerning the Authenticity of Two Nestorian Chinese Documents Unearthed at Dunhuang from the Li’s Collection.” China Archaeology and Art Digest Vol. 1, No. 1 (May 1996), 5–14.
• Martin Palmer, The Jesus Sutras: Rediscovering the Lost Scrolls of Taoist Christianity (2001), Wellspring/Ballantine, ISBN 0-345-43424-2. Texts translated by Palmer, Eva Wong, and L. Rong Rong.
• Li Tang, A Study of the History of Nestorian Christianity in China and Its Literature in Chinese: Together With a New English Translation of the Dunhuang Nestorian Documents (2002), Peter Lang Publishing, 2003 paperback: ISBN 0-8204-5970-4. A fresh scholarly translation by a Chinese academic, with historical background and critical linguistic commentary on the texts.
• Thomas Moore and Ray Riegert (editors) The Lost Sutras of Jesus: Unlocking the Ancient Wisdom of the Xian Monks (2003), Seastone, ISBN 1-56975-360-1. Texts translated by John Babcock.
• Christoph Baumer, The Church of the East, an Illustrated History of Assyrian Christianity (London: I. B. Tauris, 2006).
• David Wilmshurst, The Martyred Church: A History of the Church of the East, (2011) London.
• เนื้อความต้นฉบับของเอกสาร:
  • 序聽迷詩所經 (Sutra of Hearing the Messiah)
  • 景教三威蒙度讚 (Hymn of Perfection of the Three Majesties)
  • 冯其庸文：《大秦景教宣元至本经》全经的现世及其他 (Feng Wen: Sutra on the Origin of Origins)
• 二十年来中国大陆景教研究综述(1982—2002) (A survey of Chinese mainland landscape teaching in the past 20 years (1982-2002))