ฉบับร่าง:หญ้ายา

• ความคิดเห็น: คำว่า "หญ้ายา" เป็นคำประดิษฐ์ขึ้นใหม่ไม่เคยมีการใช้ทางการแพทย์มาก่อน มีเพียงเว็บไซต์ ๆ หนึ่งสร้างคำขึ้นมาเท่านั้น Kaoavi (คาโอะเอวีไอ) (คุย) 21:54, 19 เมษายน 2567 (+07)

---

ตัวอย่างของหญ้ายา

หญ้ายา (YAYA) หมายถึงพืชที่มีสรรพคุณทางยา ที่มีสารสำคัญซึ่งสามารถสกัดออกมาได้ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ โดยสารที่สกัดได้จากหญ้ายาต้องมีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์รองรับว่าส่งผลดีต่อสุขภาพ หรือมีผลในการรักษาโรค ตัวอย่างเช่น สารแอนโดรกราโฟไลด์ที่สกัดได้จากฟ้าทะลายโจร  เป็นต้น

แนวคิดของพืชที่จะเรียกได้ว่าเป็นหญ้ายานั้น ต้องผ่านกระบวนการค้นคว้า วิจัย และทดสอบ จนชัดเจนแล้วว่าสามารถนำไปสกัดเพื่อให้ได้สารสำคัญในพืชออกมาไปผลิตเป็นยา หรือผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการรักษาสุขภาพได้จริง  ซึ่งในปัจจุบันมีหลายหน่วยงานเข้ามามีส่วนร่วมในการศึกษาพืชที่จะถูกคัดเลือกให้เป็นหญ้ายา ทั้งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหิดล, มหาวิทยาลัยขอนแก่น, และองค์การเภสัชกรรม

‘หญ้ายา’ เป็นคำใหม่ในภาษาไทย มีความหมายเช่นเดียวกับคำว่า ‘เย่าเฉ่า’ (藥草 — Yàocǎo) ในภาษาจีน แปลว่าหญ้าที่มีฤทธิ์ทางยา หรือที่ตรงกับคำศัพท์ในภาษาอังกฤษว่า Medicinal Grasses

แต่เดิมในภาษาไทย ไม่มีคำที่ใช้เรียกพืชที่นำมาสกัดเฉพาะสารออกฤทธิ์เท่านั้นออกมาทำเป็นยาโดยเฉพาะ แต่จะเรียกพืชทุกชนิดที่นำมาบริโภคแล้วบำบัดรักษาอาการเจ็บไข้ได้ป่วยต่าง ๆ โดยรวมว่าสมุนไพร ซึ่งในภาษาอังกฤษคือคำว่า Herbs

ประวัติของหญ้ายา

หญ้ายาเป็นการเริ่มต้นครั้งสำคัญของจังหวัดน่าน ซึ่งเป็นผลลัพธ์จากโครงการน่านแซนด์บ็อกซ์ที่มีวัตถุประสงค์ในการแก้ปัญหาอย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาดและอย่างยั่งยืนถาวรให้กับป่าต้นน้ำน่านที่ถูกทำลายไปอย่างมากในช่วงหลายปีที่ผ่านมา โดยโครงการน่านแซนด์บ๊อกซ์นี้เป็นผลผลิตทางความคิดของคุณบัณฑูร ล่ำซำ ในฐานะรองประธานมูลนิธิรักษ์ป่าน่าน ซึ่งมีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้าฯ เป็นประธานฯ

โดยหวังว่า หญ้ายา จะกลายเป็นพืชเศรษฐกิจใหม่ที่สามารถปลูกใต้ต้นไม้ใหญ่ในพื้นที่ป่าสงวนที่มีการจัดสรรตามสูตร 72:18:10 เพื่อที่จะสามารถช่วยสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับชาวจังหวัดน่านได้อย่างยั่งยืน ทดแทนการสร้างรายได้จากปลูกพืชที่ไม่ได้มีมูลค่าทางเศรษฐกิจมากนัก ซึ่งการปลูกพืชเหล่านั้นต้องทำลายพื้นที่ป่าสงวน อันเป็นเหตุให้พื้นที่ป่าสงวนถูกทำลายเป็นวงกว้างอย่างไม่สิ้นสุด

ปัจจุบันหญ้ายายังคงอยู่ในกระบวนการศึกษา ทดลอง และวิจัยเพื่อให้ได้พืชที่มีสรรพคุณทางยาสายพันธุ์ที่มีสารสำคัญที่มีฤทธิ์ทางยาสูง สารปนเปื้อนต่ำ และสามารถปลูกใต้ร่มไม้ของต้นไม้ใหญ่ในป่าได้

ความแตกต่างของหญ้ายากับสมุนไพร

สมุนไพร จะครอบคลุมทั้งพืช แร่ธาตุ และส่วนประกอบของสัตว์ ที่มีการนำมาใช้ในการบำบัด รักษา บรรเทาอาการเจ็บป่วยตามวิถีชาวบ้านที่ทำตามๆ กันมา ในขณะที่หญ้ายาหมายถึงเฉพาะพืช ทั้งไม้ล้มลุก ไม้เถา ไม้พุ่ม และไม้เลื้อยที่สามารถปลูกภายใต้ต้นไม้ใหญ่

โดยพืชเหล่านั้นต้องมีการบันทึก และพิสูจน์ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์อย่างแน่ชัดแล้วว่ามีสรรพคุณทางยา และสามารถนำมาสกัดเอาเฉพาะสารสำคัญที่อยู่ในพืช เพื่อนำมาผลิตเป็นยาหรือผลิตภัณฑ์สุขภาพที่มีประสิทธิภาพ และปลอดภัยตามมาตรฐานสากลด้วยหลักเภสัชศาสตร์ รวมถึงสามารถตรวจสอบประสิทธิภาพและประสิทธิผลของยาที่ได้ด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ว่าใช้รักษาโรคต่างๆ ได้จริง

เดิมทีในภาษาไทยไม่มีคำเรียกพืชที่มีสรรพคุณทางยาโดยเฉพาะ แต่จะเรียกรวม ๆ ว่าสมุนไพร การใช้คำว่าหญ้ายาจึงสามารถสื่อสารได้เฉพาะเจาะจงถึงพืชที่มีสารสำคัญที่มีฤทธิ์ต่อสุขภาพได้มากกว่า

ลักษณะของหญ้ายา

• พืชที่ปลูกด้วยดินที่มีคุณภาพดี มีแร่ธาตุ มีสารอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช และไม่มีสารพิษตกค้าง
• พืชที่เติบโตด้วยน้ำสะอาด ไม่มีสารพิษตกค้าง
• พืชที่ปลูกในจังหวัดน่าน
• พืชที่ได้รับการต่อยอด และพิสูจน์จากภูมิปัญญา หรือองค์ความรู้เดิมในการใช้พืชเพื่อรักษาโรค
• พืชที่สามารถใช้กระบวนการทางเภสัชศาสตร์สมัยใหม่ ในการนำมาผลิตเป็นยาสมัยใหม่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ประสิทธิภาพ และประสิทธิผลในการรักษาด้วยยาที่ผลิตจากพืชดังกล่าวต้องตรวจสอบได้ด้วยวิธีการวิทยาศาสตร์

ตัวอย่างของหญ้ายา

ปัจจุบันมีการพืชในกลุ่มสรรพยา หลากหลายชนิด นานาพันธุ์ มาทำการวิเคราะห์ วิจัย และศึกษา เพื่อหาความแตกต่างของปริมาณสารสำคัญในการปลูกแต่ละแบบ เช่น

• ฟ้าทะลายโจร
• ขมิ้นชัน
• รางจืด
• เพชรสังฆาต
• พรมมิ
• ถั่วมาแฮะ
• เซียงดา
• พลู
• บัวบก
• พญายอ
• งาขี้ม่อน