สารประกอบออร์กาโนฟอสฟอรัส
สารประกอบออร์กาโนฟอสฟอรัส เป็นสารประกอบอินทรีย์ซึ่งย่อยสลายได้ตามธรรมชาติที่มีพันธะคาร์บอน–ฟอสฟอรัส ใช้ในการควบคุมศัตรูพืชและสัตว์เป็นหลัก โดยเป็นทางเลือกของสารไฮโดรคาร์บอนคลอรีน (chlorinated hydrocarbon) ที่ตกค้างอยู่ในธรรมชาติ สารประกอบเหล่านี้เป็นสารฆ่าแมลงที่มีประสิทธิภาพสูง แม้บางชนิดจะเป็นอันตรายถึงตายแก่มนุษย์ในปริมาณน้อย และมีบางสารที่เป็นสารที่เป็นพิษที่สุดเท่าที่มนุษย์เคยประดิษฐ์ขึ้น[1]
นิยามของออร์กาโนฟอสฟอรัสมีหลากหลาย ซึ่งอาจทำให้สับสนได้ ในเคมีอุตสาหกรรมและสิ่งแวดล้อม สารประกอบออร์กาโนฟอสฟอรัสต้องมีเฉพาะอะตอมแทนที่อินทรีย์ (organic substituent) แต่ไม่จำเป็นต้องมีพันธะฟอสฟอรัส-คาร์บอนโดยตรง ฉะนั้น สารฆ่าศัตรูพืชและสัตว์จำนวนมาก (เช่น มาลาไทออน) จึงมักรวมอยู่ในสารประกอบกลุ่มนี้
ฟอสฟอรัสสามารถมีสถานะออกซิเดชันได้หลายสถานะ และการจำแนกสารประกอบออร์กาโนฟอสฟอรัสตามปกติจำแนกเป็นอนุพันธ์ของฟอสฟอรัส(V) กับฟอสฟอรัส(III) ซึ่งเป็นกลุ่มเด่นของสารประกอบออร์กาโนฟอสฟอรัส นอกจากนี้ ยังอาจเรียกตามเลขโคออร์ดิเนชัน δ (เดลตา) และวาเลนซ์ λ (แลมดา) ซึ่งในระบบนี้ ฟอสฟีนเป็นสารประกอบ δ3λ3
อ้างอิง[แก้]
- ↑ Lewis, Robert Alan (1998). Lewisʼ Dictionary of Toxicology. CRC Lewis. p. 763. ISBN 978-1-56670-223-2. Retrieved 18 July 2013.