ภาวะเสียความจำ
| ภาวะเสียความจำ Amnesia | |
|---|---|
| บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก | |
| ICD-10 | F04, R41.3 |
| ICD-9 | 294.0, 780.9, 780.93 |
| MedlinePlus | 003257 |
| MeSH | D000647 |
ภาวะเสียความจำ (อังกฤษ: amnesia) เป็นการขาดความจำที่เกิดจากความเสียหายต่อสมอง โรคหรือการบาดเจ็บทางใจ[1] ภาวะเสียความจำอาจเกิดได้ชั่วคราวจากการใช้ยาระงับประสาทและยานอนหลับชนิดต่าง ๆ ความจำอาจเสียได้ทั้งหมดหรือบางส่วนขึ้นอยู่กับขอบเขตของความเสียหายที่เป็นสาเหตุ[2]
ภาวะเสียความจำมีสองชนิดหลัก ได้แก่ ภาวะเสียความจำไปข้างหลัง (retrograde amnesia) และภาวะเสียความจำไปข้างหน้า (anterograde amnesia) ภาวะเสียความจำไปข้างหลังคือความไม่สามารถดึงสารสนเทศที่เคยได้มาก่อนวันหนึ่ง ๆ ซึ่งปกติเป็นวันที่เกิดอุบัติเหตุหรือการผ่าตัด[3] ในบางกรณี การเสียความจำสามารถขยายไปได้หลายทศวรรษ ส่วนบางกรณี บุคคลอาจเสียความจำไปไม่กี่เดือน ภาวะเสียความจำไปข้างหน้าคือความไม่สามารถส่งผ่านสารสนเทศใหม่จากคลังระยะสั้นไปคลังระยะยาว บุคคลที่มีภาวะเสียความจำชนิดนี้ไม่สามารถจำอะไรได้นาน ทั้งสองชนิดไม่จำเป็นต้องเกิดแยกกันเสมอไป สามารถเกิดภาวะเสียความจำทั้งสองชนิดในผู้ป่วยคนหนึ่งได้พร้อมกัน การศึกษาผู้ป่วย เช่น การศึกษาผู้ป่วยอาร์.บี. แสดงว่าภาวะเสียความจำทั้งสองชนิดเกิดได้พร้อมกัน
การศึกษาผู้ป่วยยังแสดงว่าภาวะเสียความจำตรงแบบสัมพันธ์กับความเสียหายต่อกลีบขมับใกล้กลาง (medial temporal lobe) นอกจากนี้ บางบริเวณของฮิปโปแคมปัส (บริเวณซีเอ1) เกี่ยวข้องกับความจำ การวิจัยยังแสดงว่าเมื่อบางบริเวณของไดเอ็นเซฟาลอน (diencephalon) ได้รับความเสียหายก็สามารถเกิดภาวะเสียความจำได้ การศึกษาสมัยหลังแสดงสหสัมพันธ์ระหว่างการขาดโปรตีนอาร์บีเอพี48 (RbAp48) กับการเสียความจำ ในผู้ที่มีภาวะเสียความจำ จะยังมีความสามารถระลึกสารสนเทศทันที (immediate information) อยู่[4] และอาจยังสามารถก่อความจำใหม่ได้ ทว่า สังเกตได้ว่าความสามารถเรียนสิ่งใหม่และดึงสารสนเทศเก่าลดลงอย่างรุนแรง ผู้ป่วยสามารถเรียนความจำกระบวนการ (procedural knowledge) ใหม่ได้อยู่ นอกจากนี้ การเตรียมการรู้ (priming) ทั้งความรู้สึกและความคิด สามารถช่วยผู้เสียความจำในการเรียนความรู้ชนิดไม่ประกาศ (non-declarative knowledge) ใหม่ได้[1] ผู้ป่วยที่เสียความจำยังคงมีทักษะทางปัญญา ภาษาและสังคมอยู่พอควรแม้มีความสามารถระลึกสารสนเทศบางอย่างที่เคยประสบในช่วงการเรียนก่อนหน้าบกพร่องไปมาก[5][6][7]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ 1.0 1.1 Gazzaniga, M., Ivry, R., & Mangun, G. (2009) Cognitive Neuroscience: The biology of the mind. New York: W.W. Norton & Company.
- ↑ "Amnesia." The Gale Encyclopedia of Science. Ed. K. Lee Lerner and Brenda Wilmoth Lerner. 4th ed. Vol. 1. Detroit: Gale, 2008. 182-184. Gale Virtual Reference Library.
- ↑ Schacter, Daniel. L "Psychology"
- ↑ D. Frank Benson, "AMNESIA"
- ↑ LS., Cermak (1984). The episodic-semantic distinction in amnesia. New York: Guilford Press. p. 55.
- ↑ M, Kinsbourne (1975). Short-term memory processes and the amnesic syndrome. New York: Academic. pp. 258–91.
- ↑ H, Weingartner (1983). Forms of cognitive failure. Sc alzheimerience. pp. 221:380–2.