ผลต่างระหว่างรุ่นของ "รัฐประหาร"
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ม่ายมี ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
{{เพิ่มอ้างอิง}} |
{{เพิ่มอ้างอิง}} |
||
{{ระวังสับสน|ปฏิวัติ}} |
{{ระวังสับสน|ปฏิวัติ}} |
||
'''รัฐประหาร''' ({{lang-fr|coup d'état}} ท่านกำลังเข้้้้้้้้้้้้้้้้าสู่บริการหัวใจาสู่บริการหัวใาสู่บริการหัวาสู่บริการหัาสู่บริการหาสู่บริการาสู่บริกาาสู่บริกาสู่บริาสู่บราสู่บาสู่าสูาสา |
|||
'''รัฐประหาร''' ({{lang-fr|coup d'état}} ''กูเดตา'') เป็นการใช้กำลังยึดอำนาจและเปลี่ยนแปลงรัฐบาลอย่างฉับไวด้วยกำลังคนและไม่ชอบด้วยกฎหมาย<ref>{{cite book|author1=International Academy of Comparative Law|author2=American Association for the Comparative Study of Law|title=Legal thought in the United States of America under contemporary pressures: Reports from the United States of America on topics of major concern as established for the VIII Congress of the International Academy of Comparative Law|url=https://books.google.com/books?id=R-A8AQAAIAAJ|year=1970|publisher=Émile Bruylant|page=509|quote=But even if the most laudatory of motivations be assumed, the fact remains that the coup d'état is a deliberately illegal act of the gravest kind and strikes at the highest level of law and order in society ...}}</ref><ref>{{cite book|author=Luttwak, Edward |title=Coup d'État: A Practical Handbook|url=https://books.google.com/books?id=K5OnWYLhQBAC&pg=PA172|date=1 January 1979|publisher=Harvard University Press|isbn=978-0-674-17547-1|page=172|quote=Clearly the coup is by definition illegal}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.auburn.edu/~johnspm/gloss/coup_d_etat |title=A Glossary of Political Economy Terms" Coup d'etat |publisher=Auburn University |accessdate=23 November 2014 |quote=A quick and decisive extra-legal seizure of governmental power by a relatively small but highly organized group of political or military leaders ...}}</ref> ปกติเกิดจากสถาบันของรัฐที่มีอยู่เดิมขนาดเล็กเพื่อโค่นรัฐบาลซึ่งเป็นที่ยอมรับแล้วเปลี่ยนเป็นองค์กรทหาร รัฐประหารพิจารณาว่าสำเร็จแล้วเมื่อผู้ยึดอำนาจสถาปนาภาวะครอบงำ รัฐประหารไม่จำเป็นต้องเกิดความรุนแรงหรือเสียเลือดเนื้อ [[ศาลฎีกา|ศาลฎีกาไทย]]ตีความว่า รัฐประหารมิได้ขัดต่อกฎหมาย เพราะ "กฎหมายคือคำสั่งคำบัญชาของรัฏฐาธิปัตย์"<ref>[http://www.law.chula.ac.th/index.php?option=com_content&view=article&id=144%3Aarticle009&catid=80%3Alaw005&lang=th คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]</ref> |
|||
แต่ทุกรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยกำหนดมาตรา 113 ไว้ว่าการใช้กำลังหรือขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังล้มล้างหรือเปลี่ยนแปลงรัฐธรรมนูญ อำนาจนิติบัญญัติ บริหาร และตุลาการ หรือให้ใช้อำนาจดังกล่าวไม่ได้ ผิดฐานกบฎ ต้องโทษประหารชีวิตหรือจำคุกตลอดชีวิต |
|||
== นิยาม == |
== นิยาม == |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 22:29, 26 มีนาคม 2563
 | บทความนี้ยังต้องการเพิ่มแหล่งอ้างอิงเพื่อพิสูจน์ความถูกต้อง |
รัฐประหาร (ฝรั่งเศส: coup d'état ท่านกำลังเข้้้้้้้้้้้้้้้้าสู่บริการหัวใจาสู่บริการหัวใาสู่บริการหัวาสู่บริการหัาสู่บริการหาสู่บริการาสู่บริกาาสู่บริกาสู่บริาสู่บราสู่บาสู่าสูาสา
นิยาม
คำว่า coup d'état มาจากภาษาฝรั่งเศส ซึ่งหากแยกพิจารณาจากการสนธิคำ จะแปลตรงตัวได้ว่า การล้มล้างอย่างเฉียบพลัน (coup = blow of) ต่อรัฐ (d'état = on state) โดยในพจนานุกรมบริทานิกา คอนไซส์ (Britannica Concise Encyclopedia) นิยามว่าเป็นการยุบเลิกรัฐโดยฉับพลัน (stroke of state) การเข้ามาเถลิงอำนาจโดยเฉียบพลัน มักจะเกิดด้วยความรุนแรง การกระทำดังกล่าวเกิดขึ้นโดยกลุ่มก่อการ (a group of conspirators) มักจะเกิดกับประเทศที่ไม่มีเสถียรภาพทางการเมือง หรือมีในระดับต่ำ ในประเทศที่เป็นประชาธิปไตยอย่างแท้จริง รัฐประหารมักไม่ประสบความสำเร็จ[1]
ส่วนพจนานุกรมศัพท์ทางการทหารของออกซ์ฟอร์ด (Oxford Companion to Military History) อธิบายว่า เป็นความพยายามในการเปลี่ยนแปลงรัฐบาล หรือคณะปกครองด้วยกำลัง โดยมักเกิดจากกองทัพ[2] พจนานุกรมศัพท์ทางทหารอเมริกันของออกซ์ฟอร์ด (Oxford Dictionary of the US Military) นิยามว่า เป็นการเข้ามาเถลิงอำนาจในรัฐบาลอย่างรวดเร็วรุนแรงและผิดกฎหมาย[3] พจนานุกรมศัพท์ทางการเมืองของออกซ์ฟอร์ด (Oxford Dictionary of Politics) กล่าวว่า เป็นการยุบเลิกรัฐบาลอย่างกะทันหันด้วยกำลังที่ผิดกฎหมายมักกระทำการโดยกองทัพหรือส่วนหนึ่งของกองทัพ โดยมักจะเกิดขึ้นท่ามกลางความไม่เห็นชอบของประชาชน หรือไม่ก็มักเป็นปัญหากับประชาชนบางส่วน ซึ่งส่วนมากเป็นชนชั้นกลาง หรือไม่ก็ด้วยความร่วมมือของพรรคการเมือง หรือกลุ่มทางการเมือง[4]
โดยสรุป รัฐประหารหมายถึง การเปลี่ยนแปลงประมุขแห่งรัฐหรือหัวหน้ารัฐบาลโดยเฉียบพลันด้วยกำลัง ความรุนแรง และผิดกฎหมาย โดยไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนระบอบการปกครอง (regime)
รัฐประหารในประเทศไทย
อ้างอิง
หนังสืออ่านเพิ่มเติม
- รศ.รุจิรา เตชางกูร, รศ.สุรพันธ์ ทับสุวรรณ์, หลักรัฐธรรมนูญและสถาบันการเมือง, สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง, พ.ศ. 2543 หน้า 130
- สุธาชัย ยิ้มประเสริฐ, "ความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ของการรัฐประหารในประเทศไทย", รัฐประหาร 19 กันยา รัฐประหารเพื่อระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข, กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ฟ้าเดียวกัน, 2550, หน้า 221-228
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
- ต้านรัฐประหาร (Gene Sharp, พ.ศ. 2536)
- รัฐประหารจาก ทหารดอตเน็ต
 | บทความเกี่ยวกับการเมือง การปกครองนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |