ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ข้อมูลอภิพันธุ์"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่ควรใช้คำว่าข้อมูลอภิพันธุ์ |
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
||
| บรรทัด 1: | บรรทัด 1: | ||
'''ข้อมูลเมตา''' ({{lang-en|metadata}}) หมายถึง [[ข้อมูล]]หรือสารสนเทศที่ถูกจัดทำขึ้นอย่างมีโครงสร้างเพื่อใช้ในการบรรยายทรัพยากรสารสนเทศ ในด้านลักษณะเนื้อหา และบริบทที่เกี่ยวข้องซึ่งได้แก่ลักษณะทางกายภาพและการผลิตทรัพยากรสารสนเทศ ตลอดจนความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบที่ใช้ในการบรรยายทรัพยากรสารสนเทศ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อตอบสนองการทำงาน คือ การสืบค้นและการบริหารจัดการ ซึ่งประกอบไปด้วยการกำหนดสิทธิในการใช้ การกำหนดความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา การสงวนรักษา<ref>วิศปัตย์ ชัยช่วย, ลำปาง แม่นมาตย์, วิลาศ วูวงศ์, นิศาชล จำนงศรี (2560). การวิเคราะห์คุณลักษณะทางสารสนเทศเพื่อกำหนดองค์ประกอบเมทาดาตาของจารึก. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 28,1 DOI: <nowiki>http://dx.doi.org/10.14456/asj-psu.2017.4</nowiki></ref> |
|||
== หน้าที่ == |
== หน้าที่ == |
||
หน้าที่สำคัญของข้อมูลเมตา ซึ่งมีมาตั้งแต่ยุคแรกเริ่มในรูปของบัตรรายการ ก็คือการช่วยให้ผู้ใช้สามารถค้นหาสารสนเทศหรือความรู้ที่ตรงกับความต้องการของตนเองได้ จนกระทั่งปัจจุบันที่ทรัพยากรสารสนเทศมีหลายรูปแบบและซับซ้อนมากขึ้น ทำให้ข้อมูลเมตาต้องทำหน้าที่มากกว่าการเป็นบัตรรายการที่ช่วยให้ผู้ใช้เลือกหนังสือจากชั้นเท่านั้น หากยังต้องช่วยในการบริหารจัดการทรัพยากรสารสนเทศอีกด้วย จัดกลุ่มตามวัตถุประสงค์ใหญ่ ๆ ได้ 3 หน้าที่หลัก<ref>Metadata scheme development for a digitized inscriptions management https://tise2015.kku.ac.th/drupal/?q=node/70</ref> ดังนี้ |
หน้าที่สำคัญของข้อมูลเมตา ซึ่งมีมาตั้งแต่ยุคแรกเริ่มในรูปของบัตรรายการ ก็คือการช่วยให้ผู้ใช้สามารถค้นหาสารสนเทศหรือความรู้ที่ตรงกับความต้องการของตนเองได้ จนกระทั่งปัจจุบันที่ทรัพยากรสารสนเทศมีหลายรูปแบบและซับซ้อนมากขึ้น ทำให้ข้อมูลเมตาต้องทำหน้าที่มากกว่าการเป็นบัตรรายการที่ช่วยให้ผู้ใช้เลือกหนังสือจากชั้นเท่านั้น หากยังต้องช่วยในการบริหารจัดการทรัพยากรสารสนเทศอีกด้วย จัดกลุ่มตามวัตถุประสงค์ใหญ่ ๆ ได้ 3 หน้าที่หลัก<ref>Metadata scheme development for a digitized inscriptions management https://tise2015.kku.ac.th/drupal/?q=node/70</ref> ดังนี้ |
||
รุ่นแก้ไขเมื่อ 14:20, 13 กุมภาพันธ์ 2562
หน้าที่
หน้าที่สำคัญของข้อมูลเมตา ซึ่งมีมาตั้งแต่ยุคแรกเริ่มในรูปของบัตรรายการ ก็คือการช่วยให้ผู้ใช้สามารถค้นหาสารสนเทศหรือความรู้ที่ตรงกับความต้องการของตนเองได้ จนกระทั่งปัจจุบันที่ทรัพยากรสารสนเทศมีหลายรูปแบบและซับซ้อนมากขึ้น ทำให้ข้อมูลเมตาต้องทำหน้าที่มากกว่าการเป็นบัตรรายการที่ช่วยให้ผู้ใช้เลือกหนังสือจากชั้นเท่านั้น หากยังต้องช่วยในการบริหารจัดการทรัพยากรสารสนเทศอีกด้วย จัดกลุ่มตามวัตถุประสงค์ใหญ่ ๆ ได้ 3 หน้าที่หลัก[1] ดังนี้
- การอธิบายและการสืบค้นทรัพยากรสารสนเทศ (resource description and information retrieval)
- การบริหารจัดการทรัพยากรสารสนเทศ (administration and management of resources)
- การทำงานร่วมกันระหว่างระบบ (interoperability)
ประเภท
โดยส่วนใหญ่แล้วนักวิชาการมักจะแบ่งประเภทของข้อมูลเมตาออกเป็น 3 ประเภทใหญ่[2] ตามหน้าที่หลักของข้อมูลเมตา คือ
- ข้อมูลเมตาเพื่อการบรรยายทรัพยากรสารสนเทศ (descriptive metadata)
- ข้อมูลเมตาเพื่อการบริหารทรัพยากรสารสนเทศ (administrative metadata)
- ข้อมูลเมตาเพื่อการแสดงโครงสร้างของทรัพยากรสารสนเทศ (structural metadata)
อ้างอิง
- ↑ Metadata scheme development for a digitized inscriptions management https://tise2015.kku.ac.th/drupal/?q=node/70
- ↑ http://icadl2014.cmu.ac.th/download-info-Metadata_Dev.pdf/