ข้ามไปเนื้อหา

ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เอกนคร"

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1: บรรทัด 1:
[[ไฟล์:Countries without a primate city.svg|thumb|right|350px|ประเทศที่ไม่มีเอกนคร (สีแดง)]]
[[ไฟล์:Countries without a primate city.svg|thumb|right|350px|ประเทศที่ไม่มีเอกนคร (สีแดง)]]


'''เอกนคร''' หรือ '''เมืองโตเดี่ยว''' เป็นคำสร้างใหม่ที่ใช้เรียก[[เมือง]]ที่ใหญ่ที่สุดใน[[ประเทศ]] รัฐ หรือภูมิภาค โดยมักเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่กว่าเมืองอันดับสองหรือเมืองที่เล็กรองลงมาอย่างไม่สมส่วน<ref name="Dictionary">Goodall, B. (1987) The Penguin Dictionary of Human Geography. London: Penguin.</ref> ''กฎเอกนคร'' ได้รับการเสนอเป็นครั้งแรกโดย[[นักภูมิศาสตร์]][[ชาวอเมริกัน]]นาม [[มาร์ก เจฟเฟอร์สัน]] ใน ค.ศ. 1939<ref name="about.com">[http://geography.about.com/od/urbaneconomicgeography/a/primatecities.htm The Law of the Primate City and the Rank-Size Rule, by Matt Rosenberg]</ref> เขาให้คำจำกัดความของเอกนครว่าเป็น "เมืองที่มีขนาดใหญ่กว่าเมืองอันดับสองอย่างน้อยสองเท่า และมีความสำคัญมากกว่าสองเท่า"<ref name="Jefferson 1939">Jefferson. "The Law of the Primate City", in ''Geographical Review'' 29 (April 1939)</ref> นอกจากขนาดและอิทธิพลทางเศรษฐกิจแล้ว เอกนครยังมักมีลำดับความสำคัญมากกว่าในด้านอื่น ๆ ในสังคมของประเทศ ไม่ว่าจะเป็นด้านการเป็นศูนย์กลางทาง[[การเมือง]] [[สื่อ]] [[วัฒนธรรม]] และ[[การศึกษา]] รวมถึงการย้ายถิ่นเข้ามาจากเมืองอื่น ๆ ภายในประเทศ
'''เอกนคร''' หรือ '''เมืองโตเดี่ยว''' เป็นคำสร้างใหม่ที่ใช้เรียกเมืองที่ใหญ่ที่สุดใน รัฐ หรือภูมิภาค โดยมักเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่กว่าเมืองอันดับสองหรือเมืองที่เล็กรองลงมาอย่างไม่สมส่วน<ref name="Dictionary">Goodall, B. (1987) The Penguin Dictionary of Human Geography. London: Penguin.</ref> ''กฎเอกนคร'' ได้รับการเสนอเป็นครั้งแรกโดยนักภูมิศาสตร์ชาวอเมริกันนาม มาร์ก เจฟเฟอร์สัน ใน ค.ศ. 1939<ref name="about.com">[http://geography.about.com/od/urbaneconomicgeography/a/primatecities.htm The Law of the Primate City and the Rank-Size Rule, by Matt Rosenberg]</ref> เขาให้คำจำกัดความของเอกนครว่าเป็น "เมืองที่มีขนาดใหญ่กว่าเมืองอันดับสองอย่างน้อยสองเท่า และมีความสำคัญมากกว่าสองเท่า"<ref name="Jefferson 1939">Jefferson. "The Law of the Primate City", in ''Geographical Review'' 29 (April 1939)</ref> นอกจากขนาดและอิทธิพลทางเศรษฐกิจแล้ว เอกนครยังมักมีลำดับความสำคัญมากกว่าในด้านอื่น ๆ ในสังคมของประเทศ ไม่ว่าจะเป็นด้านการเป็นศูนย์กลางทางการเมือง สื่อ วัฒนธรรม และการศึกษา รวมถึงการย้ายถิ่นเข้ามาจากเมืองอื่น ๆ ภายในประเทศ


ไม่ใช่ทุกประเทศที่มีเอกนคร มีการถกเถียงกันว่าส่วนใหญ่แล้วเอกนครทำหน้าที่อย่างปรสิต (นำทรัพยากรมาจากที่อื่น ๆ) หรืออย่างเมืองก่อกำเนิด (ผลิตทรัพยากร)<ref>{{Cite journal|title=|journal=}}</ref> การมีอยู่ของเอกนครแสดงให้เห็นถึงความไม่สมดุลในการพัฒนาซึ่งโดยทั่วไปประกอบด้วยแกนกลางที่เจริญก้าวหน้ากับพื้นที่รอบหน้าที่ล้าหลังซึ่งแกนกลางนั้นพึ่งพิงด้านแรงงานและทรัพยากรอื่น ๆ<ref>Brunn, Stanley, et al. ''Cities of the World''. Boulder: Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2003</ref>
ไม่ใช่ทุกประเทศที่มีเอกนคร มีการถกเถียงกันว่าส่วนใหญ่แล้วเอกนครทำหน้าที่อย่างปรสิต (นำทรัพยากรมาจากที่อื่น ๆ) หรืออย่างเมืองก่อกำเนิด (ผลิตทรัพยากร)<ref>{{Cite journal|title=|journal=}}</ref> การมีอยู่ของเอกนครแสดงให้เห็นถึงความไม่สมดุลในการพัฒนาซึ่งโดยทั่วไปประกอบด้วยแกนกลางที่เจริญก้าวหน้ากับพื้นที่รอบหน้าที่ล้าหลังซึ่งแกนกลางนั้นพึ่งพิงด้านแรงงานและทรัพยากรอื่น ๆ<ref>Brunn, Stanley, et al. ''Cities of the World''. Boulder: Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2003</ref>


== ตัวอย่าง ==
== ตัวอย่าง ==
[[เมืองระดับโลก]]ส่วนมากแล้วจะเป็นเอกนครของประเทศและภูมิภาคนั้น<ref name="Jefferson 1939"/><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=gssYJXHQO7gC&pg=PA41 |first= Tuna |last= Taşan-Kok |title= Mexico, Istanbul and Warsaw: Institutional and spatial change |page=41 |publisher= Eburon Uitgeverij |year=2004 |isbn= 978-905972041-1 |accessdate= 2013-05-21}}</ref> เมืองระดับโลกเหล่านั้นรวมถึง[[ลอนดอน]]ของ[[สหราชอาณาจักร]] [[โทรอนโต]]ของ[[แคนาดา]] และ[[นครนิวยอร์ก]]ในภาคตะวันออกของ[[สหรัฐ]] (สหรัฐไม่มีเอกนครในระดับประเทศ<ref name="GaWC2012">{{cite web |title= The World According to GaWC 2012 |url= http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2012t.html |website= Globalization and World Cities Research Network |publisher= Loughborough University |accessdate= 11 January 2017}}</ref>) [[บูดาเปสต์]] [[จาการ์ตา]] [[ลิมา]] [[เม็กซิโกซิตี]] และ[[โซล]]ถือเป็นเอกนครในประเทศของตน<ref>{{cite book |last= Pacione |first=Michael |title= Urban Geography: A Global Perspective |url= https://archive.org/details/urbangeographygl0000paci |url-access= registration |publisher= Routledge |location= Abingdon |year=2005 |edition=2nd |pages=[https://archive.org/details/urbangeographygl0000paci/page/83 83]}}</ref>
เมืองระดับโลกส่วนมากแล้วจะเป็นเอกนครของประเทศและภูมิภาคนั้น<ref name="Jefferson 1939"/><ref>{{cite book |url= https://books.google.com/books?id=gssYJXHQO7gC&pg=PA41 |first= Tuna |last= Taşan-Kok |title= Mexico, Istanbul and Warsaw: Institutional and spatial change |page=41 |publisher= Eburon Uitgeverij |year=2004 |isbn= 978-905972041-1 |accessdate= 2013-05-21}}</ref> เมืองระดับโลกเหล่านั้นรวมถึงลอนดอนของสหราชอาณาจักร โทรอนโตของแคนาดา และนครนิวยอร์กในภาคตะวันออกของสหรัฐ (สหรัฐไม่มีเอกนครในระดับประเทศ<ref name="GaWC2012">{{cite web |title= The World According to GaWC 2012 |url= http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2012t.html |website= Globalization and World Cities Research Network |publisher= Loughborough University |accessdate= 11 January 2017}}</ref>) บูดาเปสต์ จาการ์ตา ลิมา เม็กซิโกซิตี และโซลถือเป็นเอกนครในประเทศของตน<ref>{{cite book |last= Pacione |first=Michael |title= Urban Geography: A Global Perspective |url= https://archive.org/details/urbangeographygl0000paci |url-access= registration |publisher= Routledge |location= Abingdon |year=2005 |edition=2nd |pages=[https://archive.org/details/urbangeographygl0000paci/page/83 83]}}</ref>


[[กรุงเทพมหานคร]] เมืองหลวงของ[[ประเทศไทย]] ถูกกล่าวว่าเคยเป็น "เมืองที่มีความเป็นเอกนครที่สุดในโลก" เพราะในปี พ.ศ. 2543 (ค.ศ.2000) กรุงเทพมหานครมีประชากรมากกว่า[[จังหวัดนครราชสีมา|นครราชสีมา]] ที่มีประชากรมากเป็นอันดับ 2 ของประเทศไทย ถึง 40 เท่า<ref>{{cite book|last=Baker|first=Chris|title=A history of Thailand|author2=Pasuk Phongpaichit|publisher=Cambridge University Press|year=2009|isbn=978-0-521-76768-2|edition=2nd|location=Cambridge|page=199}}</ref> ปัจจุบันนี้ [[กรุงเทพมหานคร]] ใหญ่กว่าเมืองอันดับสองในตอนนี้อย่าง [[เมืองเชียงใหม่]]ถึงเก้าเท่า<ref>{{Cite web|title=Chiang Mai, Thailand Metro Area Population 1950-2022|url=https://www.macrotrends.net/cities/22618/chiang-mai/population|website=www.macrotrends.net}}</ref> (ตารางด้านล่างระบุว่า[[เทศบาลนครเชียงใหม่|เชียงใหม่]]เป็นเมืองอันดับสอง) เมื่อดึงแนวคิดจากงานตรวจสอบค้นคว้าของตนระหว่าง[[การชุมนุมของแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ พ.ศ. 2553]] และนำไปใช้กับบทบาทที่เอกนครมีหากเป็นเมืองหลวงแห่งชาติแล้ว แจ็ก ฟง นักวิจัยสังคมวิทยาเมืองในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งข้อสังเกตว่า เมื่อบรรดาเอกนครอย่างกรุงเทพมหานครทำหน้าที่เป็นเมืองหลวงแห่งชาติด้วย เอกนครเหล่านั้นมักตกเป็นพื้นที่ก่อจลาจลจากทั้งทหารและผู้ประท้วง เขาอ้างถึงข้อเท็จจริงที่ว่าเอกนครที่เป็นเมืองหลวงส่วนใหญ่เป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ต่าง ๆ ของประเทศ ดังนั้น ในด้านการจัดระบบการดำเนินการจึงถือว่าค่อนข้าง "มีประสิทธิภาพ" สำหรับการงัดข้อกับเป้าหมายระดับชาติ เนื่องจากเป้าหมายเหล่านั้นตั้งอยู่ในบริเวณแวดล้อมที่เป็นเมืองหลักเพียงแห่งเดียว<ref>{{cite journal|last1=Fong|first1=Jack|title=Political Vulnerabilities of a Primate City: The May 2010 Red Shirts Uprising in Bangkok, Thailand.|journal=Journal of Asian and African Studies|url=https://www.researchgate.net/publication/270425419|date=May 2012|volume=48|issue=3|pages=332–347|url-access=subscription |doi=10.1177/0021909612453981}}</ref>
กรุงเทพมหานคร เมืองหลวงของประเทศไทย ถูกกล่าวว่าเคยเป็น "เมืองที่มีความเป็นเอกนครที่สุดในโลก" เพราะในปี พ.ศ. 2543 (ค.ศ.2000) กรุงเทพมหานครมีประชากรมากกว่า ที่มีประชากรมากเป็นอันดับ 2 ของประเทศไทย ถึง 40 เท่า<ref>{{cite book|last=Baker|first=Chris|title=A history of Thailand|author2=Pasuk Phongpaichit|publisher=Cambridge University Press|year=2009|isbn=978-0-521-76768-2|edition=2nd|location=Cambridge|page=199}}</ref> ปัจจุบันนี้ กรุงเทพมหานคร ใหญ่กว่าเมืองอันดับสองในตอนนี้อย่าง เมืองเชียงใหม่ถึงเก้าเท่า<ref>{{Cite web|title=Chiang Mai, Thailand Metro Area Population 1950-2022|url=https://www.macrotrends.net/cities/22618/chiang-mai/population|website=www.macrotrends.net}}</ref> (ตารางด้านล่างระบุว่าเชียงใหม่เป็นเมืองอันดับสอง) เมื่อดึงแนวคิดจากงานตรวจสอบค้นคว้าของ.
ตนระหว่างการชุมนุมของแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ พ.ศ. 2553 และนำไปใช้กับบทบาทที่เอกนครมีหากเป็นเมืองหลวงแห่งชาติแล้ว แจ็ก ฟง นักวิจัยสังคมวิทยาเมืองในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งข้อสังเกตว่า เมื่อบรรดาเอกนครอย่างกรุงเทพมหานครทำหน้าที่เป็นเมืองหลวงแห่งชาติด้วย เอกนครเหล่านั้นมักตกเป็นพื้นที่ก่อจลาจลจากทั้งทหารและผู้ประท้วง เขาอ้างถึงข้อเท็จจริงที่ว่าเอกนครที่เป็นเมืองหลวงส่วนใหญ่เป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ต่าง ๆ ของประเทศ ดังนั้น ในด้านการจัดระบบการดำเนินการจึงถือว่าค่อนข้าง "มีประสิทธิภาพ" สำหรับการงัดข้อกับเป้าหมายระดับชาติ เนื่องจากเป้าหมายเหล่านั้นตั้งอยู่ในบริเวณแวดล้อมที่เป็นเมืองหลักเพียงแห่งเดียว<ref>{{cite journal|last1=Fong|first1=Jack|title=Political Vulnerabilities of a Primate City: The May 2010 Red Shirts Uprising in Bangkok, Thailand.|journal=Journal of Asian and African Studies|url=https://www.researchgate.net/publication/270425419|date=May 2012|volume=48|issue=3|pages=332–347|url-access=subscription |doi=10.1177/0021909612453981}}</ref>


==รายชื่อ==
==รายชื่อ==


===แอฟริกา===
===แอฟริกา===
บุรุนดี ไนจีเรีย และแทนซาเนียไม่มีเอกนครเนื่องจากเมืองหลวงไม่ใช่เมืองที่ใหญ่ที่สุด แต่เมืองที่ใหญ่ที่สุดมีประชากรมากกว่าเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองเป็นสองเท่า และเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศ
{| class="wikitable sortable"
|- style="vertical-align: bottom;"
! style="width: 20%; text-align: left;" | ประเทศ
! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองและเขตเมือง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร <span style="white-space: nowrap;">([[เขตมหานคร]])</span> !! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองใหญ่อันดับสอง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร
|-
|{{GAB}}
| [[ลีเบรอวีล]]|| align="right" |703,904
|[[Port-Gentil|ปอร์-ฌ็องตี]]
| align="right" |136,462
|-
|{{GIN}}
| [[โคนาครี]]<ref name="WorldUrbanization">{{cite book|title=World Urbanization Prospects: The 2003 Revision|url=https://books.google.com/books?id=oxOAckK2stYC&pg=PA97|date=1 January 2004|publisher=United Nations Publications|isbn=978-92-1-151396-7|pages=97–102}}</ref>|| align="right" |1,660,973
|[[อึนเซเรกอเร]]
| align="right" |195,027
|-
|{{GNB}}
| [[บิสเซา]]|| align="right" |492,004
|[[Gabu (town)|กาบู]]
| align="right" |48,670
|-
|{{GMB}}
| พื้นที่[[บันจูล]]-[[เซเรกุนดา]] || align="right" |519,835<ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.world-gazetteer.com/wg.php|archive-url=https://archive.today/20130209150810/http://www.world-gazetteer.com/wg.php|url-status=dead|archive-date=2013-02-09|title=World Gazetteer: World Gazetteer home|date=2013-02-09|website=archive.is|access-date=2020-04-09}}</ref>
|[[Brikama|บริกามา]]
| align="right" |101,119<ref name=":0" />
|-
| {{KEN}}
| [[ไนโรบี]] || align="right" |9,354,580
|[[โมมบาซา]]
| align="right" |3,528,940
|-
|{{DJI}}
|[[จิบูตี (เมือง)|เมืองจิบูตี]]|| align="right" |475,322
|[[Ali Sabieh|อาลีซาบีห์]]
| align="right" |37,939
|-
| {{TCD}}
| [[อึนจาเมนา]] || align="right" |1,605,696
|[[มูนดู]]
| align="right" |137,929
|-
|{{ZWE}}
| [[ฮาราเร]]|| align="right" |1,619,000
|[[Bulawayo|บูลาวาโย]]
| align="right" |653,337
|-
| {{SDN}}
| พื้นที่[[ออมเดอร์มาน]]-[[คาร์ทูม]] || align="right" |5,490,000
|[[พอร์ตซูดาน]]
| align="right" |489,725
|-
| {{SYC}}
| [[วิกตอเรีย (เซเชลส์)|วิกตอเรีย]] || align="right" |26,450
|[[Anse Boileau|อ็องส์บัวโล]]
| align="right" |4,093
|-
|{{SEN}}
| [[ดาการ์]]<ref name="WorldUrbanization" />|| align="right" |2,646,503
|[[Touba|ตูบา]]
| align="right" |753,315
|-
| {{STP}}
| [[เซาตูเม]] || align="right" |71,868
|[[Santo Amaro, São Tomé and Príncipe|ซังตูอามารู]]
| align="right" |8,239
|-
|{{SLE}}
|[[ฟรีทาวน์]]<ref name="WorldUrbanization" />|| align="right" |1,500,234
|[[Bo, Sierra Leone|โบ]]
| align="right" |233,684
|-
|{{ZMB}}
| [[ลูซากา]]|| align="right" |2,238,569
|[[Kitwe|กีตเว]]
| align="right" |522,092
|-
|{{TUN}}
| [[ตูนิส]] || align="right" |2,643,695
|[[สฟักซ์]]
| align="right" |330,440
|-
|{{TGO}}
| [[โลเม]]|| align="right" |1,477,660
|[[Sokodé|ซอกอเด]]
| align="right" |118,000
|-
| {{NAM}}
| [[วินด์ฮุก]] || align="right" |325,858
|[[Walvis Bay|วอลวิสเบย์]]
| align="right" |62,096
|-
| {{NER}}
| [[นีอาเม]] || align="right" |1,243,500
|[[ซินเดอร์]]
| align="right" |235,605
|-
|{{BWA}}
| [[กาโบโรเน]]|| align="right" |421,907
|[[ฟรานซิสทาวน์]]
| align="right" |150,800
|-
| {{BFA}}
| [[วากาดูกู]] || align="right" |2,500,000
|[[Bobo-Dioulasso|บอโบ-ดียูลาโซ]]
| align="right" |537,728
|-
| {{MUS}}
| [[พอร์ตลูอิส]] || align="right" |149,194
|[[Beau Bassin-Rose Hill|โบบาแซ็ง-โรซีล]]
| align="right" |104,610
|-
| {{MRT}}
| [[นูอากชอต]] || align="right" |958,399
|[[นาอาดีบู]]
| align="right" |118,167
|-
|{{MAD}}
| [[อันตานานารีโว]]|| align="right" |1,275,207
|[[Toamasina|โตมาซีเนอ]]
| align="right" |300,813
|-
|{{MLI}}
| [[บามาโก]]|| align="right" |1,810,366
|[[Sikasso|ซีกาโซ]]
| align="right" |226,618
|-
|{{MOZ}}
| [[มาปูโต]]|| align="right" |1,766,823
|[[นัมปูลา]]
| align="right" |743,125
|-
|{{UGA}}
| [[กัมปาลา]]|| align="right" |1,507,080
|[[Nansana|นันซานา]]
| align="right" |365,124
|-
|{{RWA}}
| [[คิกาลี]]|| align="right" |1,132,686
|[[Butare|บูตาเร]]
| align="right" |89,600
|-
|{{LSO}}
| [[มาเซรู]]|| align="right" |330,760
|[[Teyateyaneng|เตยาเตยาเนง]]
| align="right" |75,115
|-
| {{LBR}}
| [[มอนโรเวีย]] || align="right" |1,101,970
|[[Ganta|แกนตา]]
| align="right" |41,106
|-
|{{COD}}
| [[กินชาซา]]|| align="right" |11,855,000
|[[ลูบูมบาชี]]
| align="right" |1,630,186
|-
|{{CAF}}
| [[บังกี]]|| align="right" |622,771
|[[Bimbo, Central African Republic|บีมโบ]]
| align="right" |124,176
|-
|{{EGY}}
| [[ไคโร]]<ref name="Hobbs2009">{{Cite web|title=2020-10-06|url=https://www.ssb.no/befolkning/statistikker/beftett/aar/2020-10-06|access-date=2020-11-17|website=ssb.no|language=no}}</ref>|| align="right" |20,439,541
|[[อะเล็กซานเดรีย]]
| align="right" |5,200,000
|-
|{{ETH}}
| [[อาดดิสอาบาบา]]|| align="right" |3,352,000
|[[Adama|อาดามา]]
| align="right" |342,940
|-
|{{ERI}}
| [[แอสมารา]]|| align="right" |650,000
|[[Keren, Eritrea|เกอเริน]]
| align="right" |82,198
|-
|{{AGO}}
| [[ลูอันดา]]<ref name="WorldUrbanization" />|| align="right" |8,069,612
|[[Lubango|ลูบังโก]]
| align="right" |903,564
|-
|{{DZA}}
| [[แอลเจียร์]]|| align="right" |7,896,923
|[[ออราน]]
| align="right" |1,560,329
|}


===เอเชีย===
[[บุรุนดี]] [[ไนจีเรีย]] และ[[แทนซาเนีย]]ไม่มีเอกนครเนื่องจากเมืองหลวงไม่ใช่เมืองที่ใหญ่ที่สุด แต่เมืองที่ใหญ่ที่สุดมีประชากรมากกว่าเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองเป็นสองเท่า และเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศ

===เอเชีย===
{| class="wikitable sortable"
|- style="vertical-align: bottom;"
! style="width: 20%; text-align: left;" | ประเทศ
! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองและเขตเมือง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร <span style="white-space: nowrap;">([[เขตมหานคร]])</span> !! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองใหญ่อันดับสอง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร
|-
| {{CAM}}
| [[พนมเปญ]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 2,177,000 || [[เสียมราฐ (เมือง)|เสียมราฐ]] || align="right" | 140,000
|-
| {{QAT}}
| [[โดฮา]] || align="right" | 1,850,000 || [[อัรร็อยยาน]] || align="right" | 960,000
|-
| {{KOR}}
| [[โซล]] || align="right" | 21,794,000 || [[ปูซาน]] || align="right" | 3,286,000
|-
| {{PRK}}
| [[เปียงยาง]] || align="right" | 2,228,000 || [[ฮัมฮึง]] || align="right" | 535,000
|-
| {{KGZ}}
| [[บิชเคก]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 1,297,000 || [[ออช]] || align="right" | 282,000
|-
| {{KUW}}
| [[คูเวตซิตี]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 4,022,000 || [[อัลญะฮ์รออ์]] || align="right" | 400,000
|-
| {{GEO}}
| [[ทบิลีซี]] || align="right" | 1,207,000 || [[บาทูมี]] || align="right" | 200,000
|-
| {{JOR}}
| [[อัมมาน]] || align="right" | 4,425,000 || [[อิรบิด]] || align="right" | 750,000
|-
| {{JPN}}
| [[โตเกียว]] || align="right" | 38,140,000 || [[โอซากะ]] || align="right" | 2,668,586
|-
| {{TLS}}
| [[ดิลี]] || align="right" | 235,000 || [[เทศบาลเบาเกา|เบาเกา]] || align="right" | 15,000
|-
| {{TKM}}
| [[อาชกาบัต]] || align="right" | 1,168,000 || [[ตืร์กเมนาบัต]] || align="right" | 253,000
|-
| {{TJK}}
| [[ดูชานเบ]] || align="right" | 1,390,000 || [[ฆูจันด์]] || align="right" | 182,000
|-
| {{THA}}
| [[กรุงเทพมหานคร]]<ref name="Pacione2009">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=M3rAuvR-o-gC&pg=PT82|title=Urban Geography: A Global Perspective|author=Michael Pacione|publisher=Taylor & Francis|year=2009|isbn=978-0-415-46201-3|page=79}}</ref><ref name="Swanson2012" /> || align="right" | 10,820,921 || [[เทศบาลนครเชียงใหม่|เชียงใหม่]] || align="right" | 1,197,931
|-
| {{NEP}}
| [[กาฐมาณฑุ]] || align="right" | 3,941,000 || [[โปขรา]] || align="right" | 403,000
|-
| {{BRU}}
| [[บันดาร์เซอรีเบอกาวัน]] || align="right" | 280,000 || [[กัวลาเบอไลต์]] || align="right" | 70,000
|-
| {{BAN}}
| [[ธากา]] || align="right" | 15,443,000 || [[จิตตะกอง]] || align="right" | 3,913,000
|-
| {{PHI}}
| [[มะนิลา]] || align="right" | 23,088,000 || [[นครเซบู]] || align="right" | 2,275,000
|-
| {{BHU}}
| [[ทิมพู]] || align="right" | 115,000 || [[Phuntsholing|พุนโซลิง]] || align="right" | 28,000
|-
| {{MGL}}
| [[อูลานบาตาร์]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 1,508,000 || [[Erdenet|เอร์เตเนท]] || align="right" | 100,000
|-
| {{MDV}}
| [[มาเล]] || align="right" | 135,000 || [[Addu City|อัดดู]] || align="right" | 34,000
|-
| {{MAS}}
| [[กัวลาลัมเปอร์]] || align="right" | 7,564,000 || [[จอร์จทาวน์ (ปีนัง)|จอร์จทาวน์]] || align="right" | 2,412,000
|-
| {{LAO}}
| [[เวียงจันทน์]] || align="right" | 1,058,000 || [[ไกสอน พมวิหาน (เมือง)|ไกสอน พมวิหาน]]|| align="right" | 120,000
|-
| {{LIB}}
| [[เบรุต]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 2,781,000 || [[ตริโปลี (เลบานอน)|ตริโปลี]] || align="right" | 365,000
|-
| {{AFG}}
| [[คาบูล]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 4,834,000 || [[กันดะฮาร์]] || align="right" | 570,000
|-
| {{AZE}}
| [[บากู]] || align="right" | 2,934,000 || [[Ganja, Azerbaijan|แกนแจ]] || align="right" | 335,000
|-
| {{ARM}}
| [[เยเรวาน]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 1,403,000 || [[Gyumri|กียุมรี]] || align="right" | 130,000|-
|-
| {{IDN}}
| [[จาการ์ตา]] || align="right" | 34,540,000 || [[ซูราบายา]] || align="right" | 6,499,000
|-
| {{IRN}}
| [[เตหะราน]] || align="right" | 13,633,000 || [[แมชแฮด]] || align="right" | 3,167,000
|-
| {{UZB}}
| [[ทาชเคนต์]] || align="right" | 3,492,000 || [[ซามาร์กันต์]] || align="right" | 1,201,000
|-
| {{OMA}}
| [[มัสกัต]] || align="right" | 1,205,000 || [[Salalah|เศาะลาละฮ์]] || align="right" | 340,000
|}
[[พม่า]] [[ศรีลังกา]] [[ตุรกี]] และ[[สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์]]ไม่มีเอกนครเนื่องจากเมืองหลวงไม่ใช่เมืองที่ใหญ่ที่สุด แต่เมืองที่ใหญ่ที่สุดมีประชากรมากกว่าสองเท่าของเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสอง และเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศของพวกเขา
[[พม่า]] [[ศรีลังกา]] [[ตุรกี]] และ[[สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์]]ไม่มีเอกนครเนื่องจากเมืองหลวงไม่ใช่เมืองที่ใหญ่ที่สุด แต่เมืองที่ใหญ่ที่สุดมีประชากรมากกว่าสองเท่าของเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสอง และเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศของพวกเขา


===ยุโรป===
===ยุโรป===
{| class="wikitable sortable"
|- style="vertical-align: bottom;"
! style="width: 20%; text-align: left;" | ประเทศ
! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองและเขตเมือง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร <span style="white-space: nowrap;">([[เขตมหานคร]])</span> !! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองใหญ่อันดับสอง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร
|-
| {{GRE}}
| [[เอเธนส์]]<ref name="WorldUrbanization" /><ref name="Hobbs2009" /> || align="right" | 3,753,783 || [[เทสซาโลนีกี]] || align="right" | 1,084,001
|-
| {{CRO}}
| [[ซาเกร็บ]] || align="right" | 1,113,111 || [[สปลิต]] || align="right" | 349,314
|-
| {{CZE}}
| [[ปราก]] || align="right" | 2,156,097 || [[เบอร์โน]] || align="right" | 810,000
|-
| {{SRB}}
| [[เบลเกรด]] || align="right" | 1,659,440 || [[นอวีซาด]] || align="right" | 341,625
|-
| {{DEN}}
| [[โคเปนเฮเกน]]<ref name="Hobbs2009" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 2,016,285 || [[ออร์ฮูส]] || align="right" | 330,639
|-
| {{MKD}}
| [[สโกเปีย]] || align="right" | 506,926<ref group="Note">อิงจาก[[ประเทศนอร์ทมาซิโดเนีย#เมืองในประเทศ]]</ref> || [[บิตอลา]] || align="right" | 105,644
|-
| {{NOR}}
| [[ออสโล]]<ref name="Hobbs2009" /> || align="right" | 1,036,059 || [[บาร์เกิน]] || align="right" | 259,958
|-
| {{BIH}}
| [[ซาราเยโว]] || align="right" | 463,992 || [[บันยาลูกา]] || align="right" | 185,042
|-
| {{BUL}}
| [[โซเฟีย]] || align="right" | 1,681,666 || [[ปลอฟดิฟ]] || align="right" | 544,628
|-
| {{BLR}}
| [[มินสค์]] || align="right" | 2,101,018 || [[กอเมล]] || align="right" | 526,872
|-
| {{POL}}
| [[วอร์ซอ]] || align="right" | 3,100,844 || [[กรากุฟ]] || align="right" | 1,725,894
|-
| {{FRA}}
| [[ปารีส]]<ref name="Hobbs2009" /><ref name="Pacione2009" /><ref name="Swanson2012" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 12,405,426 ||[[ลียง]]|| align="right" | 2,237,676
|-
| {{FIN}}
| [[เฮลซิงกิ]] || align="right" | 1,441,601 || [[ตัมเปเร]] || align="right" | 363,546
|-
| {{MNE}}
| [[พอดกอรีตซา]] || align="right" | 187,085 || [[นิกชิช]] || align="right" | 72,443
|-
| {{MDA}}
| [[คีชีเนา]] || align="right" | 736,100 || [[ตีรัสปอล]] || align="right" | 135,700
|-
| {{RUS}}
| [[มอสโก]] || align="right" | 12,506,468 || [[เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก]] || align="right" | 5,351,935
|-
| {{ROM}}
| [[บูคาเรสต์]] || align="right" | 2,272,163 || [[คลูช-นาโปกา]] || align="right" | 411,379
|-
| {{LUX}}
| [[นครลักเซมเบิร์ก]] || align="right" | 107,247 || [[Esch-sur-Alzette|แอ็ชซูว์ราลแซ็ต]] || align="right" | 32,600
|-
| {{LAT}}
| [[รีกา]]<ref name="WorldUrbanization" /><ref name="Hobbs2009" /> || align="right" | 1,018,295 || [[เดากัฟปิลส์]] || align="right" | 96,818
|-
| {{SWE}}
|[[สต็อกโฮล์ม]]<ref>{{Cite web|title=Tätorter i Sverige|url=http://www.scb.se/hitta-statistik/sverige-i-siffror/miljo/tatorter-i-sverige/|access-date=2020-11-17|website=Statistiska Centralbyrån|language=sv}}</ref> || align="right" | 1,584,196 || [[กอเทนเบิร์ก]] || align="right" | 592,042
|-
| {{AUT}}
| [[เวียนนา]]<ref name="WorldUrbanization" /><ref name="Pacione2009" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 2,600,000 || [[กราซ]] || align="right" | 269,997
|-
| {{AND}}
| [[อันดอร์ราลาเวยา]] || align="right" | 36,000<ref group="Note">รวม[[อัสกัลดัส-อังกูร์ดัญ]]</ref> || [[Encamp|อังกัม]] || align="right" | 13,521
|-
| {{EST}}
| [[ทาลลินน์]] || align="right" | 542,983 || [[ตาร์ตู]] || align="right" | 93,687
|-
| {{ALB}}
| [[ติรานา]] || align="right" | 800,986 || [[ดูร์เริส]] || align="right" | 201,110|-
|-
| {{ISL}}
| [[เรคยาวิก]] || align="right" | 209,680<ref group="Note">รวมถึง[[Capital Region (Iceland)|ภูมิภาคเมืองหลวง]]</ref> || [[Akureyri|อาคือเรย์รี]] || align="right" | 18,191
|-
| {{IRL}}
| [[ดับลิน]]<ref name="WorldUrbanization" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 1,904,806 || [[คอร์ก (เมือง)|คอร์ก]] || align="right" | 399,216
|-
| {{HUN}}
| [[บูดาเปสต์]]<ref name="Kent2006" /> || align="right" | 3,303,786 || [[แดแบร็ตแซ็น]] || align="right" | 237,888
|-
| {{UK}}
| [[ลอนดอน]]<ref name="Swanson2012">{{cite book|author=Kelly Swanson|title=Kaplan AP Human Geography 2013-2014|url=https://books.google.com/books?id=ZDaYvgTEJLYC&pg=PA357|date=7 August 2012|publisher=Kaplan Publishing|isbn=978-1-60978-694-6}}</ref><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 13,879,757 || [[เบอร์มิงแฮม]] || align="right" | 1,137,100
|}

===อเมริกาเหนือ===
===อเมริกาเหนือ===
แม้ว่าเบลีซจะไม่มีเอกนคร แต่เบลีซซิตีก็มีขนาดใหญ่กว่าเมืองแซนอิกนาซีโอซึ่งเป็นเมืองใหญ่อันดับสองถึงสองเท่า นอกจากนี้ยังเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจของเบลีซ
{| class="wikitable sortable"
|- style="vertical-align: bottom;"
! style="width: 20%; text-align: left;" | ประเทศ
! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองและเขตเมือง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร <span style="white-space: nowrap;">([[เขตมหานคร]])</span> !! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองใหญ่อันดับสอง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร
|-
| {{GTM}}
| [[กัวเตมาลาซิตี]]<ref name="Hobbs2009" /><ref name="Kent2006">{{cite book|author=Robert B. Kent|title=Latin America: Regions and People|url=https://books.google.com/books?id=jWsD_Yk8YHQC&pg=PA261|date=January 2006|publisher=Guilford Press|isbn=978-1-57230-909-8|pages=144–}}</ref> || align="right" | 2,749,161 || [[Quetzaltenango|เกตซัลเตนังโก]] || align="right" | 792,530
|-
| {{GRD}}
| [[เซนต์จอร์เจส]] || align="right" | 33,734 || [[Grenville, Grenada|เกร็นวิลล์]] || align="right" | 2,400
|-
| {{CRI}}
| [[ซานโฮเซ (ประเทศคอสตาริกา)|ซานโฮเซ]]<ref name="WorldUrbanization" /><ref name="Hobbs2009" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 2,158,898 || [[Puerto Limón|ปูเอร์โตลิมอน]] || align="right" | 58,522
|-
| {{CUB}}
| [[ฮาวานา]] || align="right" | 2,106,146 || [[Santiago de Cuba|ซานเตียโกเดกูบา]] || align="right" | 433,099
|-
| {{JAM}}
| [[คิงส์ตัน (ประเทศจาเมกา)|คิงส์ตัน]] || align="right" | 584,627 || [[Portmore, Jamaica|พอร์ตมอร์]] || align="right" | 182,153
|-
| {{KNA}}
| [[บาสแตร์]] || align="right" | 13,000 || [[Sandy Point Town|แซนดีพ็อยนต์ทาวน์]] || align="right" | 3,140
|-
| {{LCA}}
| [[แคสตรีส์]] || align="right" | 70,000 || [[Gros Islet|โกรไอลิต]] || align="right" | 22,647
|-
| {{VCT}}
| [[คิงส์ทาวน์]] || align="right" | 16,500 || [[Georgetown, Saint Vincent and the Grenadines|จอร์จทาวน์]] || align="right" | 1,700
|-
| {{DMA}}
| [[โรโซ]] || align="right" | 16,582 || [[Portsmouth, Dominica|พอร์ตสมัท]] || align="right" | 2,977
|-
| {{NIC}}
| [[มานากัว]]<ref name="Hobbs2009" /> || align="right" | 2,560,789 || [[León, Nicaragua|เลออน]] || align="right" | 206,264
|-
| {{BRB}}
| [[บริดจ์ทาวน์]] || align="right" | 110,000 || [[Oistins|ออยส์ทินส์]] || align="right" | 3,000
|-
| {{BHS}}
| [[แนสซอ]] || align="right" | 274,400 || [[Freeport, Bahamas|ฟรีพอร์ต]] || align="right" | 26,914
|-
| {{PAN}}
| [[ปานามาซิตี]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 880,691 || [[La Chorrera, Panama|ลาชอร์เรรา]] || align="right" | 118,521
|-
| {{MEX}}
| [[เม็กซิโกซิตี]]<ref name="Hobbs2009" /><ref name="Swanson2012" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 20,400,000 || [[กวาดาลาฮารา (ประเทศเม็กซิโก)|กวาดาลาฮารา]] || align="right" | 5,002,466
|-
| {{DOM}}
| [[ซานโตโดมิงโก]] || align="right" | 2,908,607 || [[Santiago de los Caballeros|ซานเตียโกเดโลสกาบาเยโรส]] || align="right" | 553,091
|-
| {{SLV}}
| [[ซานซัลวาดอร์]]<ref name="Hobbs2009" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 1,767,102 || [[Santa Ana, El Salvador|ซานตาอานา]] || align="right" | 176,661
|-
| {{ATG}}
| [[เซนต์จอนส์]] || align="right" | 81,799 || [[Liberta, Antigua|ลิเบอร์ตา]] || align="right" | 3,301|-
|-
| {{HTI}}
| [[ปอร์โตแปรงซ์]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 2,618,894 || [[Cap-Haïtien|กาปาอีเซียง]] || align="right" | 274,404
|}
แม้ว่า[[เบลีซ]]จะไม่มีเอกนคร แต่[[เบลีซซิตี]]ก็มีขนาดใหญ่กว่า[[San Ignacio, Belize|เมืองแซนอิกนาซีโอ]]ซึ่งเป็นเมืองใหญ่อันดับสองถึงสองเท่า นอกจากนี้ยังเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจของเบลีซ


===โอเชียเนีย===
===โอเชียเนีย===
นิวซีแลนด์ไม่มีเอกนคร แม้ว่าออกแลนด์จะมีขนาดใหญ่กว่าเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองของประเทศถึงสองเท่า และเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจของนิวซีแลนด์
{| class="wikitable sortable"
|- style="vertical-align: bottom;"
! style="width: 20%; text-align: left;" | ประเทศ
! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองและเขตเมือง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร <span style="white-space: nowrap;">([[เขตมหานคร]])</span> !! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองใหญ่อันดับสอง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร
|-
| {{KIR}}
| [[เซาท์ตาราวา]] || align="right" | 50,182 || [[Abaiang|อะไบอัง]] || align="right" | 5,502
|-
| {{WSM}}
| [[อาปีอา]] || align="right" | 36,735 || [[Afega|อาเฟงา]] || align="right" | 1,781
|-
| {{TON}}
| [[นูกูอาโลฟา]] || align="right" | 24,571 || [[เนอิอาฟู]] || align="right" | 6,000
|-
| {{TUV}}
| [[ฟูนะฟูตี]] || align="right" | 6,025 || [[Asau, Tuvalu|อาเซา]] || align="right" | 650
|-
| {{PNG}}
| [[พอร์ตมอร์สบี]] || align="right" | 410,954 || [[Lae|ลาเอ]] || align="right" | 76,255
|-
| {{FJI}}
| [[ซูวา]] || align="right" | 175,399 || [[Lautoka|เลาโตกา]] || align="right" | 52,220
|-
| {{VUT}}
| [[พอร์ตวิลา]] || align="right" | 44,040 || [[Luganville|ลูแกนวิลล์]] || align="right" | 16,312
|-
| {{MHL}}
| [[มาจูโร]] || align="right" | 27,797 || [[Ebeye Island|เกาะเอเบเย]] || align="right" | 15,000
|-
| {{SLB}}
| [[โฮนีอารา]] || align="right" | 64,609 || [[Auki|เอากี]] || align="right" | 7,785
|}

[[นิวซีแลนด์]]ไม่มีเอกนคร แม้ว่า[[ออกแลนด์]]จะมีขนาดใหญ่กว่าเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองของประเทศถึงสองเท่า และเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจของนิวซีแลนด์


===อเมริกาใต้===
===อเมริกาใต้===
{| class="wikitable sortable"
|- style="vertical-align: bottom;"
! style="width: 20%; text-align: left;" | ประเทศ
! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองและเขตเมือง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร <span style="white-space: nowrap;">([[เขตมหานคร]])</span> !! style="width: 20%; text-align: left;" | เมืองใหญ่อันดับสอง !! style="width: 15%; text-align: right;" | ประชากร
|-
| {{GUY}}
| [[จอร์จทาวน์ (กายอานา)|จอร์จทาวน์]] || align="right" | 118,363 || [[Linden, Guyana|ลินเดน]] || align="right" | 29,298
|-
| {{COL}}
| [[โบโกตา]] || align="right" | 10,700,000 || [[เมเดยิน]] || align="right" | 3,591,963
|-
| {{CHL}}
| [[ซานเตียโก]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 6,685,685 || [[บัลปาราอิโซ]] || align="right" | 1,036,127
|-
| {{SUR}}
| [[ปารามารีโบ]] || align="right" | 240,924 || [[Lelydorp|เลลีดอร์ป]] || align="right" | 19,910
|-
| {{PRY}}
| [[อาซุนซีออน]]<ref name="WorldUrbanization" /> || align="right" | 2,698,401 || [[ซิวดัดเดลเอสเต]] || align="right" | 293,817
|-
| {{PER}}
| [[ลิมา]]<ref name="Kent2006" /> || align="right" | 9,752,000 || [[อาเรกิปา]] || align="right" | 1,034,736
|-
| {{ARG}}
| [[บัวโนสไอเรส]]<ref name="Swanson2012" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 12,741,364 || [[กอร์โดบา (ประเทศอาร์เจนตินา)|กอร์โดบา]] || align="right" | 1,528,000
|-
| {{URY}}
| [[มอนเตวิเดโอ]]<ref name="WorldUrbanization" /><ref name="Kent2006" /> || align="right" | 1,947,604 || [[ซัลโต (ประเทศอุรุกวัย)|ซัลโต]] || align="right" | 104,028
|}

== หมายเหตุ ==
== หมายเหตุ ==
{{Reflist|group="Note"}}
{{Reflist|group="Note"}}

รุ่นแก้ไขเมื่อ 19:20, 15 ธันวาคม 2565

ประเทศที่ไม่มีเอกนคร (สีแดง)

เอกนคร หรือ เมืองโตเดี่ยว เป็นคำสร้างใหม่ที่ใช้เรียกเมืองที่ใหญ่ที่สุดใน รัฐ หรือภูมิภาค โดยมักเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่กว่าเมืองอันดับสองหรือเมืองที่เล็กรองลงมาอย่างไม่สมส่วน[1] กฎเอกนคร ได้รับการเสนอเป็นครั้งแรกโดยนักภูมิศาสตร์ชาวอเมริกันนาม มาร์ก เจฟเฟอร์สัน ใน ค.ศ. 1939[2] เขาให้คำจำกัดความของเอกนครว่าเป็น "เมืองที่มีขนาดใหญ่กว่าเมืองอันดับสองอย่างน้อยสองเท่า และมีความสำคัญมากกว่าสองเท่า"[3] นอกจากขนาดและอิทธิพลทางเศรษฐกิจแล้ว เอกนครยังมักมีลำดับความสำคัญมากกว่าในด้านอื่น ๆ ในสังคมของประเทศ ไม่ว่าจะเป็นด้านการเป็นศูนย์กลางทางการเมือง สื่อ วัฒนธรรม และการศึกษา รวมถึงการย้ายถิ่นเข้ามาจากเมืองอื่น ๆ ภายในประเทศ

ไม่ใช่ทุกประเทศที่มีเอกนคร มีการถกเถียงกันว่าส่วนใหญ่แล้วเอกนครทำหน้าที่อย่างปรสิต (นำทรัพยากรมาจากที่อื่น ๆ) หรืออย่างเมืองก่อกำเนิด (ผลิตทรัพยากร)[4] การมีอยู่ของเอกนครแสดงให้เห็นถึงความไม่สมดุลในการพัฒนาซึ่งโดยทั่วไปประกอบด้วยแกนกลางที่เจริญก้าวหน้ากับพื้นที่รอบหน้าที่ล้าหลังซึ่งแกนกลางนั้นพึ่งพิงด้านแรงงานและทรัพยากรอื่น ๆ[5]

ตัวอย่าง

เมืองระดับโลกส่วนมากแล้วจะเป็นเอกนครของประเทศและภูมิภาคนั้น[3][6] เมืองระดับโลกเหล่านั้นรวมถึงลอนดอนของสหราชอาณาจักร โทรอนโตของแคนาดา และนครนิวยอร์กในภาคตะวันออกของสหรัฐ (สหรัฐไม่มีเอกนครในระดับประเทศ[7]) บูดาเปสต์ จาการ์ตา ลิมา เม็กซิโกซิตี และโซลถือเป็นเอกนครในประเทศของตน[8]

กรุงเทพมหานคร เมืองหลวงของประเทศไทย ถูกกล่าวว่าเคยเป็น "เมืองที่มีความเป็นเอกนครที่สุดในโลก" เพราะในปี พ.ศ. 2543 (ค.ศ.2000) กรุงเทพมหานครมีประชากรมากกว่า ที่มีประชากรมากเป็นอันดับ 2 ของประเทศไทย ถึง 40 เท่า[9] ปัจจุบันนี้ กรุงเทพมหานคร ใหญ่กว่าเมืองอันดับสองในตอนนี้อย่าง เมืองเชียงใหม่ถึงเก้าเท่า[10] (ตารางด้านล่างระบุว่าเชียงใหม่เป็นเมืองอันดับสอง) เมื่อดึงแนวคิดจากงานตรวจสอบค้นคว้าของ.

ตนระหว่างการชุมนุมของแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ พ.ศ. 2553 และนำไปใช้กับบทบาทที่เอกนครมีหากเป็นเมืองหลวงแห่งชาติแล้ว แจ็ก ฟง นักวิจัยสังคมวิทยาเมืองในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ตั้งข้อสังเกตว่า เมื่อบรรดาเอกนครอย่างกรุงเทพมหานครทำหน้าที่เป็นเมืองหลวงแห่งชาติด้วย เอกนครเหล่านั้นมักตกเป็นพื้นที่ก่อจลาจลจากทั้งทหารและผู้ประท้วง เขาอ้างถึงข้อเท็จจริงที่ว่าเอกนครที่เป็นเมืองหลวงส่วนใหญ่เป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ต่าง ๆ ของประเทศ ดังนั้น ในด้านการจัดระบบการดำเนินการจึงถือว่าค่อนข้าง "มีประสิทธิภาพ" สำหรับการงัดข้อกับเป้าหมายระดับชาติ เนื่องจากเป้าหมายเหล่านั้นตั้งอยู่ในบริเวณแวดล้อมที่เป็นเมืองหลักเพียงแห่งเดียว[11]

รายชื่อ

แอฟริกา

บุรุนดี ไนจีเรีย และแทนซาเนียไม่มีเอกนครเนื่องจากเมืองหลวงไม่ใช่เมืองที่ใหญ่ที่สุด แต่เมืองที่ใหญ่ที่สุดมีประชากรมากกว่าเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองเป็นสองเท่า และเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศ

เอเชีย

พม่า ศรีลังกา ตุรกี และสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ไม่มีเอกนครเนื่องจากเมืองหลวงไม่ใช่เมืองที่ใหญ่ที่สุด แต่เมืองที่ใหญ่ที่สุดมีประชากรมากกว่าสองเท่าของเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสอง และเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมของประเทศของพวกเขา

ยุโรป

อเมริกาเหนือ

แม้ว่าเบลีซจะไม่มีเอกนคร แต่เบลีซซิตีก็มีขนาดใหญ่กว่าเมืองแซนอิกนาซีโอซึ่งเป็นเมืองใหญ่อันดับสองถึงสองเท่า นอกจากนี้ยังเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจของเบลีซ

โอเชียเนีย

นิวซีแลนด์ไม่มีเอกนคร แม้ว่าออกแลนด์จะมีขนาดใหญ่กว่าเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับสองของประเทศถึงสองเท่า และเป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจของนิวซีแลนด์

อเมริกาใต้

หมายเหตุ

อ้างอิง

  1. Goodall, B. (1987) The Penguin Dictionary of Human Geography. London: Penguin.
  2. The Law of the Primate City and the Rank-Size Rule, by Matt Rosenberg
  3. 3.0 3.1 Jefferson. "The Law of the Primate City", in Geographical Review 29 (April 1939)
  4. {{cite journal}}: Citation ว่างเปล่า (help)
  5. Brunn, Stanley, et al. Cities of the World. Boulder: Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2003
  6. Taşan-Kok, Tuna (2004). Mexico, Istanbul and Warsaw: Institutional and spatial change. Eburon Uitgeverij. p. 41. ISBN 978-905972041-1. สืบค้นเมื่อ 2013-05-21.
  7. "The World According to GaWC 2012". Globalization and World Cities Research Network. Loughborough University. สืบค้นเมื่อ 11 January 2017.
  8. Pacione, Michael (2005). Urban Geography: A Global Perspective (2nd ed.). Abingdon: Routledge. pp. 83.
  9. Baker, Chris; Pasuk Phongpaichit (2009). A history of Thailand (2nd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. p. 199. ISBN 978-0-521-76768-2.
  10. "Chiang Mai, Thailand Metro Area Population 1950-2022". www.macrotrends.net.
  11. Fong, Jack (May 2012). "Political Vulnerabilities of a Primate City: The May 2010 Red Shirts Uprising in Bangkok, Thailand". Journal of Asian and African Studies. 48 (3): 332–347. doi:10.1177/0021909612453981.