อักษรรูมี
อักษรรูมี (มลายู: tulisan rumi ) คืออักษรโรมันที่ใช้เขียนภาษามลายู ในประเทศมาเลเซีย อินโดนีเซีย บรูไน และสิงคโปร์ คำว่า "รูมี" นั้นแผลงมาจากคำว่า "โรมัน" (Roman) หมายถึงอักษรโรมัน คำว่า "อักษรรูมี" ในภาษามลายูจะหมายรวมถึงอักษรโรมันที่ใช้เขียนภาษาอื่น ๆ เช่นภาษาตากาล็อกด้วย ส่วนในภาษาไทย "อักษรรูมี" หมายถึงอักษรโรมันที่ใช้เขียนภาษามลายูเท่านั้น
การกำหนดใช้อักษรโรมันเพื่อถ่ายเสียงภาษามลายูนั้น มีระบบและกฎเกณฑ์ที่แน่นอน เข้าใจง่าย และเขียนได้สะดวก โดยเฉพาะสำหรับผู้ที่ไม่ใช่เจ้าของภาษา สำหรับผู้ที่ใช้ภาษามลายูเป็นภาษาแม่ อาจคุ้นเคยกับการเขียนอักษรยาวี ซึ่งดัดแปลงมาจากอักษรอาหรับ แต่ทั้งอักษรยาวีและอักษรรูมี ก็สามารถถ่ายทอดเสียงภาษามลายูได้เช่นเดียวกัน
ชื่อและการออกเสียง[แก้]
| ตัวอักษร | ชื่อ | เสียง | |||
|---|---|---|---|---|---|
| อินโดนีเซีย | มาเลเซีย, บรูไน, สิงคโปร์ | สัทอักษรสากล | หมายเหตุ | ||
| มาเลเซีย, บรูไน, สิงคโปร์ | อินโดนีเซีย | ||||
| Aa | a อา | e เอ | /a/ | อา | |
| /ə/ | คล้าย เออะ ในภาษาไทย; u อย่างในคำว่า fur ในภาษาอังกฤษ | ||||
| Bb | bé เบ | bi บี | /b/ | บ | |
| Cc | cé เจ | si ซี | /t͡ʃ/ | ใกล้เคียงกับ จ ในภาษาไทย | |
| Dd | dé เด | di ดี | /d/ | ด | |
| Ee | é เอ | i อี | /ə/ | คล้าย เออะ ในภาษาไทย; e อย่างในคำว่า under ในภาษาอังกฤษ | |
| /e/ | เอ | ||||
| /e/ | /ɪ/ | /e/ เอ /ɪ/ คล้าย เอ ในภาษาไทย แต่ลิ้นยกสูงใกล้เคียงกับ อี; i อย่างในคำว่า igloo ในภาษาอังกฤษ | |||
| /ɛ/ | คล้าย แอ ในภาษาไทย; e อย่างในคำว่า get ในภาษาอังกฤษ | ||||
| Ff | éf เอ็ฟ | éf เอ็ฟ | /f/ | ฟ | |
| Gg | gé เก | ji จี | /ɡ/ | g อย่างในคำว่า gain ในภาษาอังกฤษ | |
| Hh | ha ฮา | héc เฮ็จ | /h/ | ฮ | |
| Ii | i อี | ai ไอ | /i/ | อี | |
| /e/ | /ɪ/ | /e/ เอ /ɪ/ คล้าย เอ ในภาษาไทย แต่ลิ้นยกสูงใกล้เคียงกับ อี; i อย่างในคำว่า igloo ในภาษาอังกฤษ | |||
| Jj | jé เจ | jé เจ | /d͡ʒ/ | j ในภาษาอังกฤษ | |
| Kk | ka กา | ké เก | /k/ | ก | |
| Ll | él เอ็ล | él เอ็ล | /l/ | ล | |
| Mm | ém เอ็ม | ém เอ็ม | /m/ | ม | |
| Nn | én เอ็น | én เอ็น | /n/ | น | |
| Oo | o โอ | o โอ | /o/ | /o/ โอ /ʊ/ คล้าย โอ ในภาษาไทย แต่ลิ้นยกสูงใกล้เคียงกับ อู; oo อย่างในคำว่า foot ในภาษาอังกฤษ | |
| /o/ | /ʊ/ | ||||
| /ɔ/ | ออ | ||||
| Pp | pé เป | pi ปี | /p/ | ป | |
| qi กี | kiu กิว | /q/ ~ /k/ | ق ในภาษาอาหรับ ~ ก | ||
| Rr | ér เอร์ | ar อาร์ | /r/ | ร | |
| Ss | és เอ็ซ | és เอ็ซ | /s/ | ซ | |
| Tt | té เต | ti ตี | /t/ | ต | |
| Uu | u อู | yu ยู | /u/ | อู | |
| /o/ | /ʊ/ | /o/ โอ /ʊ/ คล้าย โอ ในภาษาไทย แต่ลิ้นยกสูงใกล้เคียงกับ อู; oo อย่างในคำว่า foot ในภาษาอังกฤษ | |||
| Vv | vé เฟ | vi ฟี | /v/ ~ /f/ | v ในภาษาอังกฤษ ~ ฟ | |
| Ww | wé เว | dabel yu ดาเบิลยู | /w/ | ว | |
| Xx | éks เอ็กซ์ | éks เอ็กซ์ | /ks/ หรือ /z/ | กฺซ หรือ z ในภาษาอังกฤษ | |
| Yy | yé เย | wai ไว | /j/ | ย | |
| Zz | zét เซ็ต | zed เซ็ด | /z/ ~ /s/ | z ในภาษาอังกฤษ ~ ซ | |
ถ้าสังเกต ชื่อเรียกของอินโดนีเซียจะคล้ายของภาษาดัตช์ ส่วนของมาเลเซียจะคล้ายภาษาอังกฤษ
นอกจากนี้ยังมีทวิอักษรซึ่งไม่ถือว่าเป็นตัวอักษรต่างหาก ดังต่อไปนี้ [1]
| ทวิอักษร | เสียง | ||
|---|---|---|---|
| สัทอักษรสากล | หมายเหตุ | ||
| มาเลเซีย, บรูไน, สิงคโปร์ | อินโดนีเซีย | ||
| ai | /ai̯/ | ไอ | |
| au | /au̯/ | เอา | |
| oi | /oi̯/ | /ʊi̯/ | โอย |
| gh | /ɣ/ ~ /x/ | غ ในภาษาอาหรับ; คล้ายกับ r ในภาษาฝรั่งเศส ~ ฃ ในภาษาไทยถิ่นเหนือ; خ ในภาษาอาหรับ; j ในภาษาสเปน | |
| kh | /x/ | ฃ ในภาษาไทยถิ่นเหนือ; خ ในภาษาอาหรับ; j ในภาษาสเปน | |
| ng | /ŋ/ | ง | |
| ny | /ɲ/ | ญ ในภาษาไทยถิ่นเหนือและถิ่นอีสาน; ñ ในภาษาสเปน; gn ในภาษาฝรั่งเศส | |
| sy | /ʃ/ | sh ในภาษาอังกฤษ; ش ในภาษาอาหรับ | |
ตัวอย่างการเขียน[แก้]
| คำ | อักษรรูมี | อักษรยาวี | อักษรไทย |
|---|---|---|---|
| วันจันทร์ | Isnin | اثنين | อิซนิน |
| วันอังคาร | Selasa | ثلاث | เซอลาซา |
| วันพุธ | Rabu | رابو | ราบู |
| วันพฤหัสบดี | Khamis | خميس | คามิซ |
| วันศุกร์ | Jumaat | جمعة | จูมาอัต |
| วันเสาร์ | Sabtu | سبتو | ซับตู |
| วันอาทิตย์ | Ahad | احد | อาฮัด |