ข้ามไปเนื้อหา

จักรวาล

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก คอสมอส)
การแกะลายแบบ Flammarion, กรุงปารีส ค.ศ. 1888

จักรวาล (อังกฤษ: cosmos, UK: /ˈkɒzmɒs/, US: /ˈkɒzms/) คือ เอกภพซึ่งอยู่ในรูปแบบที่ซับซ้อนและเป็นระบบระเบียบ เป็นสิ่งที่ตรงข้ามกับความยุ่งเหยิง (chaos)[1] นักปรัชญา พีทาโกรัส ใช้คำว่า จักรวาล (cosmos) (กรีกโบราณ: κόσμος) เพื่อกล่าวถึงความเป็นระเบียบของเอกภพ ทว่าคำนี้ไม่ถูกใช้ในภาษาสมัยใหม่จนคริสต์ศตวรรษที่ 19 เมื่อนักภูมิศาสตร์ อเล็กซันเดอร์ ฟอน ฮุมโบลท์ ได้นำคำนี้จากกรีกโบราณกลับมาใช้อีกครั้ง ในชุดหนังสือของเขา Kosmos ซึ่งส่งผลกระทบต่อมุมมองสมัยใหม่องค์รวม ที่มองเอกภพเป็นสิ่งสิ่งเดียวซึ่งปฏิสัมพันธ์กัน[2][3]

จักรวาลวิทยา

[แก้]
จักรวาลแบบโบราณสมัยกลางซึ่งถูกวาดไว้ในหนังสือ Cosmographia ของ Peter Apian (Antwerp, ค.ศ. 1539).

จักรวาลวิทยา คือ การศึกษาเกี่ยวกับจักรวาลในความหมายต่าง ๆ ตามบริบท จักรวาลวิทยาทั้งหมดมีเป้าหมายเดียวกัน คือการพยยามทำความเข้าใจ ระเบียบอันเป็นนัยในการเป็นอยู่ทั้งหมด ศาสนาและระบบปรัชญาส่วนใหญ่มีจักรวาลวิทยาในรูปแบบนี้

จักรวาลวิทยา คือ สาขาหนึ่งในอภิปรัชญา ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับธรรมชาติของเอกภพ ทฤษฎีหรือหลักซึ่งกล่าวถึงระเบียบตามธรรมชาติของเอกภพ[4] ความหมายพื้นฐานของจักรวาลวิทยา คือวิทยาศาสตร์ของจุดกำเนิดและการพัฒนาของเอกภพ ในดาราศาสตร์สมัยใหม่ทฤษฎีบิกแบงเป็นสมมุติฐานที่มีคนสนับสนุนมากที่สุด

ดูเหมือนว่า จากสิ่งนี้ รวมไปถึงจากข้อความในหนังสือเล่มแรก (จาก Philolaus) ของผลงานเกี่ยวกับการเริ่มต้นและการเรียงตัวของเอกภพ หนังสือเล่มที่สองเหมือนจะเป็นการอธิบายถึงธรรมชาติของเลข ซึ่งเป็นแก่นของทุกสิ่งทุกอย่างในปรัชญาของพีธาโกรัส (หน้า 305)

ในจักรวาลวิทยาเชิงกายภาพ คำว่า จักรวาล มักถูกใช้ในทางเฉพาะ เพื่อกล่าวถึงภาวะต่อเนื่องของปริภูมิ-เวลา ใน (สมมุติฐาน) พหุภพ โดยจักรวาลของพวกเรา หรือ เอกภพที่สังเกตได้ มักถูกเขียนโดยใช้อักษรตัวพิมพ์ใหญ่นำหน้า (Cosmos)

ชาลส์ ปีเตอร์ เมสัน อ้างว่า ปรัชญาของพีธาโกรัสกล่าวถึงเอกภพดังภาพ[5]

ข้อความจากหนังสือของพีทาโกรัสที่ชื่อว่า Philolaus (โดย Charles Peter Mason ค.ศ. 1870)

เทววิทยา

[แก้]

ในเทววิทยา จักรวาลถูกสร้างบนดวงดาวต่าง ๆ (ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดาวเคราะห์ และดวงดาว) ในเทววิทยาศาสนาคริสต์ คำนี้ถูกใช้ในความหมายเดียวกับคำว่า aion[6] เพื่อกล่าวถึง "ชีวิตซึ่งเจนโลก" หรือ "โลกใบนี้" หรือ "ยุคนี้" ใช้ในทางตรงข้ามกับ "ชีวิตหลังความตาย" (afterlife) หรือ "โลกที่กำลังจะมาถึง" (World to Come)

อ้างอิง

[แก้]
  1. Definition in Merriam-Webster dictionary
  2. von Humboldt, Alexander (1860). Cosmos: a sketch of a physical description of the universe. Vol. 1. E. O. Otté (trans.). New York: Harper & Brothers. p. 69.
  3. Walls, L. D. (2009). "Introducing Humboldt's Cosmos". Minding Nature. August: 3–15.
  4. cosmology - Merriam-Webster.
  5. Sir William Smith (1870). Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. p. 305.
  6. "Concerning Aion and Aionios". Saviour of All Fellowship. สืบค้นเมื่อ 22 April 2014.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]