จักรวาล
จักรวาล (อังกฤษ: cosmos, UK: /ˈkɒzmɒs/, US: /ˈkɒzmoʊs/) คือ เอกภพซึ่งอยู่ในรูปแบบที่ซับซ้อนและเป็นระบบระเบียบ เป็นสิ่งที่ตรงข้ามกับความยุ่งเหยิง (chaos)[1] นักปรัชญา พีทาโกรัส ใช้คำว่า จักรวาล (cosmos) (กรีกโบราณ: κόσμος) เพื่อกล่าวถึงความเป็นระเบียบของเอกภพ ทว่าคำนี้ไม่ถูกใช้ในภาษาสมัยใหม่จนคริสต์ศตวรรษที่ 19 เมื่อนักภูมิศาสตร์ อเล็กซันเดอร์ ฟอน ฮุมโบลท์ ได้นำคำนี้จากกรีกโบราณกลับมาใช้อีกครั้ง ในชุดหนังสือของเขา Kosmos ซึ่งส่งผลกระทบต่อมุมมองสมัยใหม่องค์รวม ที่มองเอกภพเป็นสิ่งสิ่งเดียวซึ่งปฏิสัมพันธ์กัน[2][3]
จักรวาลวิทยา
[แก้]
จักรวาลวิทยา คือ การศึกษาเกี่ยวกับจักรวาลในความหมายต่าง ๆ ตามบริบท จักรวาลวิทยาทั้งหมดมีเป้าหมายเดียวกัน คือการพยยามทำความเข้าใจ ระเบียบอันเป็นนัยในการเป็นอยู่ทั้งหมด ศาสนาและระบบปรัชญาส่วนใหญ่มีจักรวาลวิทยาในรูปแบบนี้
จักรวาลวิทยา คือ สาขาหนึ่งในอภิปรัชญา ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับธรรมชาติของเอกภพ ทฤษฎีหรือหลักซึ่งกล่าวถึงระเบียบตามธรรมชาติของเอกภพ[4] ความหมายพื้นฐานของจักรวาลวิทยา คือวิทยาศาสตร์ของจุดกำเนิดและการพัฒนาของเอกภพ ในดาราศาสตร์สมัยใหม่ทฤษฎีบิกแบงเป็นสมมุติฐานที่มีคนสนับสนุนมากที่สุด
ดูเหมือนว่า จากสิ่งนี้ รวมไปถึงจากข้อความในหนังสือเล่มแรก (จาก Philolaus) ของผลงานเกี่ยวกับการเริ่มต้นและการเรียงตัวของเอกภพ หนังสือเล่มที่สองเหมือนจะเป็นการอธิบายถึงธรรมชาติของเลข ซึ่งเป็นแก่นของทุกสิ่งทุกอย่างในปรัชญาของพีธาโกรัส (หน้า 305)
ในจักรวาลวิทยาเชิงกายภาพ คำว่า จักรวาล มักถูกใช้ในทางเฉพาะ เพื่อกล่าวถึงภาวะต่อเนื่องของปริภูมิ-เวลา ใน (สมมุติฐาน) พหุภพ โดยจักรวาลของพวกเรา หรือ เอกภพที่สังเกตได้ มักถูกเขียนโดยใช้อักษรตัวพิมพ์ใหญ่นำหน้า (Cosmos)
ชาลส์ ปีเตอร์ เมสัน อ้างว่า ปรัชญาของพีธาโกรัสกล่าวถึงเอกภพดังภาพ[5]
เทววิทยา
[แก้]ในเทววิทยา จักรวาลถูกสร้างบนดวงดาวต่าง ๆ (ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ ดาวเคราะห์ และดวงดาว) ในเทววิทยาศาสนาคริสต์ คำนี้ถูกใช้ในความหมายเดียวกับคำว่า aion[6] เพื่อกล่าวถึง "ชีวิตซึ่งเจนโลก" หรือ "โลกใบนี้" หรือ "ยุคนี้" ใช้ในทางตรงข้ามกับ "ชีวิตหลังความตาย" (afterlife) หรือ "โลกที่กำลังจะมาถึง" (World to Come)
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Definition in Merriam-Webster dictionary
- ↑ von Humboldt, Alexander (1860). Cosmos: a sketch of a physical description of the universe. Vol. 1. E. O. Otté (trans.). New York: Harper & Brothers. p. 69.
- ↑ Walls, L. D. (2009). "Introducing Humboldt's Cosmos". Minding Nature. August: 3–15.
- ↑ cosmology - Merriam-Webster.
- ↑ Sir William Smith (1870). Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. p. 305.
- ↑ "Concerning Aion and Aionios". Saviour of All Fellowship. สืบค้นเมื่อ 22 April 2014.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Cosmos – an Illustrated Dimensional Journey from microcosmos to macrocosmos เก็บถาวร 2008-04-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – from Digital Nature Agency
- JPL Spitzer telescope photos of macrocosmos เก็บถาวร 2012-10-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Macrocosm and Microcosm เก็บถาวร 2008-02-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, in Dictionary of the History of Ideas
- Encyclopedia of Cosmos เก็บถาวร 2014-09-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน This is in Japanese.
- Cosmos – Illustrated Encyclopedia of Cosmos and Cosmic Law (Russian)แม่แบบ:Ref-ru
- Greene, B. (1999). The Elegant Universe: Superstrings, Hidden Dimensions, and the Quest for the Ultimate Theory. W.W. Norton, New York
- Hawking, S. W. (2001). The Universe in a Nutshell. Bantam Book.
- Yulsman, T. (2003). Origins: The Quest for our Cosmic Roots. Institute of Physics Publishing, London.