การทูต

เกอร์ ฟาน เอลค์ สมมาตรของการทูต 1975 พิพิธภัณฑ์โกรนิงเกอร์

การทูต (อังกฤษ: Diplomacy) เป็นศิลปะและทักษะการเจรจา สนทนา สื่อสาร รวมถึงการติดต่อธุระต่าง ๆ ระหว่างบุคคลที่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการให้เป็นตัวแทนการเจรจาขององค์กรหรือประเทศ ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อมีอิทธิพลต่อเหตุการณ์ต่าง ๆ ในระบบระหว่างประเทศ

การทูตเป็นเครื่องมือหลักของนโยบายการต่างประเทศซึ่งเป็นตัวแทนของเป้าหมายและกลยุทธ์ที่กว้างกว่าที่ชี้นำการโต้ตอบของรัฐกับส่วนอื่น ๆ ของโลก สนธิสัญญาระหว่างประเทศ ข้อตกลง พันธมิตร และการแสดงออกอื่น ๆ ของความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ มักเป็นผลมาจากการเจรจาและกระบวนการทางการทูต นักการทูตอาจช่วยกำหนดทิศทางของรัฐโดยการให้คำปรึกษาแก่เจ้าหน้าที่รัฐบาล

วิธีการ แนวปฏิบัติ และหลักการทางการทูตสมัยใหม่ส่วนใหญ่มีต้นกำเนิดมาจากธรรมเนียมปฏิบัติของชาวยุโรปในคริสต์ศตวรรษที่ 17 ในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 การทูตเริ่มมีความเป็นมืออาชีพมากขึ้น อนุสัญญากรุงเวียนนาว่าด้วยความสัมพันธ์ทางทูต ค.ศ. 1961 ซึ่งรัฐอธิปไตยส่วนใหญ่ของโลกให้สัตยาบัน ได้กำหนดกรอบสำหรับขั้นตอน วิธีการ และแนวปฏิบัติทางการทูต ปัจจุบันการทูตส่วนใหญ่ดำเนินการโดยเจ้าหน้าที่ที่ได้รับการรับรอง เช่น ทูตและเอกอัครราชทูต ผ่านสำนักงานกิจการต่างประเทศเฉพาะทาง นักการทูตปฏิบัติงานผ่านภารกิจทางการทูต ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นสถานกงสุลและสถานทูต และต้องอาศัยเจ้าหน้าที่สนับสนุนจำนวนหนึ่ง คำว่านักการทูตบางครั้งใช้เรียกบุคลากรทางการทูตและกงสุลและเจ้าหน้าที่กระทรวงการต่างประเทศอย่างกว้างขวาง

บุคคลที่มีส่วนเกี่ยวข้อง

• บุคคลที่เดินทางไปต่างประเทศโดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อการแสดงมิตรไมตรีต่อต่างชาติ และเป็นบุคคลที่เป็นตัวแทนของรัฐนั้น ๆ เรียกว่า ทูต ซึ่ง มีการแบ่งแยกการเรียกอีกตามระดับ
• บุคคลที่เดินทางไปต่างประเทศร่วมกับคณะทูต มีหน้าที่ในการอารักขาทูต ซึ่งต้องขออนุญาตจากทางการของรัฐนั้นๆก่อน คือ ทหารของทูต
• พนักงานที่ทำงานในสถานทูต ซึ่งมีหน้าที่ในการลงบันทึกต่าง ๆ หรือติดต่อประสานงานหลาย ๆ ฝ่าย คือ พนักงานทูต

บุคคลที่เป็นตัวแทนของประเทศต่าง ๆ หรือ เรียกว่าทูตนั้น ไม่ว่าจะทำอะไรก็ตามก็จะถือว่าไม่มีความผิด ใดทั้งสิ้นในประเทศที่ไปดำเนินการอยู่ แต่จะถูกดำเนินคดีในรัฐซึ่งตนได้รับมอบหมาย

ดูเพิ่ม

• เอกอัครราชทูต