กลุ่มภาษาเคลต์ภาคพื้นยุโรป

กลุ่มภาษาเคลต์ภาคพื้นยุโรป (อังกฤษ: Continental Celtic languages) เป็นชื่อในยุคใหม่ของกลุ่มภาษาเคลต์ที่ตายไปแล้วและเคยใช้พูดในบริเวณภาคพื้นยุโรป (ตรงข้ามกับกลุ่มภาษาเคลต์หมู่เกาะที่มีจุดกำเนิดในอังกฤษและไอร์แลนด์) กลุ่มภาษานี้ใช้พูดโดยกลุ่มชนที่ชาวโรมันและกรีกเรียกว่าเกลตอย เคลต์ กอลและกาลาแต ภาษาเหล่านี้ใช้พูดตั้งแต่คาบสมุทรไอบีเรียไปจนถึงคาบสมุทรบอลข่านและเอเชียน้อย ภาษาเหล่านี้ถูกแทนที่ด้วยกลุ่มภาษาเยอรมันและกลุ่มภาษาอิตาลี ในยุคก่อนโรมัน ชาวเคลต์มีภาษาพูดและสำเนียงต่างๆมากกว่า 12 ภาษา ซึ่งแบ่งได้เป็น

• ภาษาเลโปนิก ใช้พูดทางใต้ของเทือกเขาแอลป์ เป็นสำเนียงรุ่นแรกๆของชาวกอลและชาวกาลาเทีย หลักฐานที่เหลืออยู่เป็นจารึกและชื่อสถานที่
• ภาษากอลเป็นภาษาหนึ่งที่ใช้พูดในบริเวณกว้างใหญ่ของชาวกอล แบ่งได้เป็นสองสำเนียงคือ ซิซันไพน์ (ฝั่งอิตาลี) และทรานส์ซันไพน์ (ฝั่งฝรั่งเศส) เหลือหลักฐานในรูปของจารึกและชื่อสถานที่
• ภาษากาลาเทีย ใช้พูดรอบๆ อังการา มีความคล้ายคลึงกับภาษากอล ซึ่งเป็นหลักฐานของการรุกรานของชาวเคลต์จากยุโรป
• ภาษาเซลติเบเรียน เป็นชื่อของภาษาที่ใช้ทางตะวันออกเฉียงเหนือของคาบสมุทรไอบีเรีย ในบริเวณต้นน้ำของแม่น้ำคูโร ตาโย ยูคาร์ ตูเรียและเอเบร พบจารึกราว 200 ชิ้นและในชื่อสถานที่ ต่างจากภาษาไอบีเรียที่ไม่ใช่ภาษาตระกูลอินโด-ยุโรเปียนที่ใช้พูดในคาบสมุทรไอบีเรียตะวันตกเฉียงใต้

นอกจากนั้นมีอีกสองภาษาที่จัดอยู่ในกลุ่มนี้คือ

• ภาษาลูซิตาเนีย เคยใช้พูดในบริเวณระหว่างแม่น้ำคูโรและตากุส ในบริเวณที่ปัจจุบันเป็นประเทศโปรตุเกสและบางส่วนของสเปน พบจารึกราว 5 ชิ้น และชื่อสถานที่ บางครั้งจัดเป็นกลุ่มภาษาเคลต์ แต่ยังมีข้อสงสัยอยู่
• ภาษานอริก เคยใช้พูดในออสเตรียและสโลวีเนีย พบเอกสารเพียงสองชิ้นเท่านั้น

การใช้ชื่อนี้

กลุ่มภาษาเคลต์ภาคพื้นยุโรปเป็นศัพท์ใหม่ที่ใช้เพื่อแยกต่างหากจากกลุ่มภาษาเคลต์หมู่เกาะ แต่ไม่มีหลักฐานว่าเป็นกลุ่มของภาษาที่มีความคล้ายคลึงกัน กลุ่มภาษานี้แบ่งได้เป็นสองกลุ่มย่อยคือกลุ่มจี ได้แก่ภาษาเซลติเบเรียนที่ได้รับอิทธิพลจากภาษาฝรั่งเศสและภาษาสเปนมาก กับภาษาที่เหลือที่จัดเป็นกลุ่มพี

ภาษาบรีตอน

แม้ว่าภาษาบรีตอนใช้พูดในภาคพื้นยุโรปเช่นกันแต่ไม่จัดอยู่ในกลุ่มภาษาเคลต์ภาคพื้นยุโรป ภาษาบรีตอนใกล้เคียงกับภาษาเวลส์และภาษาคอร์นนิช แม้จะมีผู้เสนอว่ามีส่วนที่เป็นอิทธิพลจากภาษากอลในสำเนียงวานเนเทียส (Galliou and Jone, 1991)