แผ่นดินไหวในแคว้นมาร์ราคิช-ซาฟี พ.ศ. 2566

พิกัด: 31°06′36″N 8°26′24″W / 31.110°N 8.440°W / 31.110; -8.440
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
แผ่นดินไหวในแคว้นมาร์ราคิช-ซาฟี
พ.ศ. 2566
ความเสียหายในเมืองตีซีอึนเตสต์
แผ่นดินไหวในแคว้นมาร์ราคิช-ซาฟี พ.ศ. 2566ตั้งอยู่ในโมร็อกโก
แผ่นดินไหวในแคว้นมาร์ราคิช-ซาฟี พ.ศ. 2566
แผนที่
แผ่นดินไหวในแคว้นมาร์ราคิช-ซาฟี พ.ศ. 2566 (ข้อมูลแผนที่)
เวลาสากลเชิงพิกัด2023-09-08 22:11:01
รหัสเหตุการณ์ ISC626740945
USGS-ANSSComCat
วันที่ท้องถิ่น8 กันยายน 2566 (2566-09-08)
เวลาท้องถิ่น23:11 น.
ขนาด6.8 Mww, 6.9 Mw
ความลึก26.3 กม. (16.3 mi)
ศูนย์กลาง31°06′36″N 8°26′24″W / 31.110°N 8.440°W / 31.110; -8.440
ประเภทรอยเลื่อนย้อนมุมต่ำตามแนวเฉียง
พื้นที่ที่ได้รับผลกระทบโมร็อกโก
ระดับความรุนแรงที่รู้สึกได้IX (ร้ายแรง)
ผู้ประสบภัยเสียชีวิตกว่า 2,681 ราย,
บาดเจ็บกว่า 2,501 ราย

เมื่อเวลา 23:11 น. ของวันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2566 (ตามเวลาท้องถิ่น) เกิดแผ่นดินไหวขนาด 6.8–6.9 ตามมาตราขนาดโมเมนต์ในแคว้นมาร์ราคิช-ซาฟี ประเทศโมร็อกโก แผ่นดินไหวครั้งนี้มีศูนย์กลางอยู่ห่างจากเมืองมาร์ราคิชไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ 71.8 กิโลเมตร (44.6 ไมล์) ใกล้เมืองอิกีลในเทือกเขาแอตลาส[1] โดยเกิดขึ้นจากการเคลื่อนตัวของรอยเลื่อนย้อนมุมต่ำตามแนวเฉียง (oblique-thrust fault) ใต้เทือกเขา มีรายงานผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 2,681 รายโดยส่วนใหญ่อยู่นอกเมืองมาร์ราคิช ความเสียหายลุกลามเป็นวงกว้าง รวมถึงสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ในเมืองมาร์ราคิชด้วย แรงสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหวรู้สึกได้ถึงในประเทศสเปน ประเทศโปรตุเกส และประเทศแอลจีเรีย[2][3]

แผ่นดินไหว[แก้]

แผ่นดินไหวในแคว้นมาร์ราคิช-ซาฟีถือเป็นแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่สุดที่มีการบันทึกด้วยเครื่องมือในประวัติศาสตร์โมร็อกโกสมัยใหม่[4] โดยเป็นรองเพียงแผ่นดินไหวขนาดความรุนแรง 6.5–7.0 ที่เมืองแม็กแน็สในคริสต์ศตวรรษที่ 18 เท่านั้น[5] แผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดขึ้นที่ระดับความลึก 26.3 กิโลเมตร (16.3 ไมล์)[6] และมีขนาดความรุนแรง 6.8 ตามรายงานของสำนักงานสำรวจธรณีวิทยาสหรัฐ[7] ในขณะที่หน่วยงานด้านแผ่นดินไหวของโมร็อกโกรายงานความลึกศูนย์เกิดแผ่นดินไหวอยู่ที่ 8 กิโลเมตร (5.0 ไมล์) และรายงานขนาดความรุนแรงอยู่ที่ 7.2[8] ส่วนโครงการโกลบัลเซนทรอยด์-โมเมนต์-เทนเซอร์รายงานว่าแผ่นดินไหวมีขนาดความรุนแรง 6.9[9] ตามรายงานของศูนย์วิทยาแผ่นดินไหวยุโรป-เมดิเตอร์เรเนียน แรงสั่นสะเทือนสามารถรู้สึกได้ในเวสเทิร์นสะฮารา มอริเตเนีย แอลจีเรีย สเปน โปรตุเกส และตามชายฝั่งช่องแคบยิบรอลตาร์[10] นอกจากนี้ยังตรวจพบได้ไกลถึงสถานีตรวจวัดในอียิปต์[11] ผู้อยู่ในเหตุการณ์กล่าวว่าการสั่นสะเทือนกินเวลาประมาณ 20 วินาที[12] เกิดแผ่นดินไหวตามขนาดความรุนแรง 4.9 หลังจากเกิดแผ่นดินไหวหลักเพียง 19 นาที[6]

ผลกระทบ[แก้]

แผ่นดินไหวส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 2,681 ราย และบาดเจ็บ 2,501 ราย[13] ผู้บาดเจ็บอย่างน้อย 1,404 รายมีอาการสาหัส[14][15][16] มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากในพื้นที่ห่างไกลทางทิศใต้ของเมืองมาร์ราคิช[17][18] การเสียชีวิตส่วนใหญ่เกิดขึ้นในจังหวัดอัลฮะอูซและจังหวัดตารูดานต์[19] ในเมืองเมาลายอิบรอฮีม ชาวบ้านติดอยู่ใต้ซากอาคารที่ถล่มลงมาและอาสาสมัครได้พยายามช่วยเหลือกู้ภัย[20]

ที่เมืองมาร์ราคิช บ้านบางหลังในเขตเมืองเก่าและบางส่วนของกำแพงเมืองพังทลายลง[21] ส่งผลให้หลายครอบครัวติดอยู่ใต้ซากปรักหักพัง[22] ในย่านญามิอุลฟะนาอ์ หออะษานและบางส่วนของกำแพงมัสยิดค็อรบูชพังถล่มลงมาทับยานพาหนะที่อยู่เบื้องล่าง[23] มัสยิดอัลกุตุบียะฮ์ก็ได้รับความเสียหายเช่นกัน[6] อาคารหลายหลังในย่านเมืองเก่ามาร์ราคิชซึ่งเป็นแหล่งมรดกโลกยูเนสโกที่มีอายุย้อนไปถึงคริสต์ศตวรรษที่ 12 ก็พังทลายลงเช่นกัน[12][18] การเข้าถึงอินเทอร์เน็ตหยุดชะงักเนื่องจากไฟฟ้าดับ[24]

กระทรวงมหาดไทยกล่าวว่าความเสียหายส่วนใหญ่เกิดขึ้นนอกเมืองใหญ่[6] ใกล้กับศูนย์กลางแผ่นดินไหวที่ทิวเขาแอตลาสสูง สถานีโทรทัศน์สาธารณะอัลเอาลารายงานว่าอาคารหลายแห่งพังทลายลงมา[25] ที่ศูนย์กลางแผ่นดินไหวในเมืองอัลฮะอูซ ชาวบ้านติดอยู่ใต้ซากปรักหักพังของอาคารที่พังถล่ม[26] ที่เมืองอะมิซมีซใกล้ศูนย์กลางแผ่นดินไหว เจ้าหน้าที่กู้ภัยต้องเคลื่อนย้ายซากปรักหักพังด้วยมือเปล่า นักผจญเพลิงและทหารรวมยี่สิบคนเข้าไปที่ซากบ้านหลังหนึ่งที่ซึ่งพวกเขาได้พบศพอย่างน้อย 2 ศพ[27] บ้านแบบดั้งเดิมเกือบทั้งหมด 50 หลังในหมู่บ้านมัจญ์ญาฏถูกทำลายและชาวเมืองเสียชีวิตหลายสิบราย[28] บ้านเรือนร้อยละเก้าสิบในเมืองอัสนีถูกทำลาย[29] บ้านเรือนอีกจำนวนมากในเมืองต่าง ๆ ใกล้ศูนย์กลางแผ่นดินไหวถล่มลงมาบางส่วนหรือทั้งหมด ไฟฟ้าและถนนถูกตัดขาดในบางพื้นที่[30] ในเมืองแอซาวีรา ส่วนหน้าอาคารบางแห่งถล่มลงมา[24]

เมืองอะดาซีลและเมืองอิมลีล รวมทั้งหมู่บ้านต่าง ๆ รอบเขาตูบกอลถูกทำลายหรือได้รับความเสียหายอย่างรุนแรงจากแผ่นดินไหว[31][32] มัสยิดตินมัลซึ่งเป็นโบราณสถานแห่งหนึ่งในทิวเขาแอตลาสสูงได้รับความเสียหายเป็นวงกว้าง[33] นอกเมืองอากาดีร์ ในหมู่บ้านตากีและหมู่บ้านตัดรอรต์ บ้านเรือนหลายหลังถูกทำลาย[34] นักท่องเที่ยวชาวฝรั่งเศสรายหนึ่งเสียชีวิตจากอาการหัวใจวายระหว่างเกิดแผ่นดินไหว[35]

ผลสืบเนื่อง[แก้]

ชาวเมืองมาร์ราคิชช่วยกันเก็บกวาดเศษซากอาคารด้วยมือเปล่าระหว่างรอเครื่องมือหนัก ชาวบ้านที่ตื่นตระหนกจำนวนมากยังคงอยู่กลางแจ้งเพราะกลัวว่าจะเกิดแผ่นดินไหวตามมาอีกระลอก ภาพถ่ายและวิดีโอที่โพสต์ทางสื่อสังคมเผยให้เห็นผู้คนวิ่งหนีออกจากศูนย์การค้า ร้านอาหาร และอาคารอะพาร์ตเมนต์[27] ในกรุงราบัตซึ่งอยู่ห่างจากศูนย์กลางแผ่นดินไหวไปทางทิศเหนือ 350 กิโลเมตร (220 ไมล์) และในเมืองอิมซูวานซึ่งเป็นเมืองชายฝั่ง ชาวบ้านได้หนีออกไปอยู่นอกบ้านเช่นกัน[36]

เลขาธิการใหญ่กองอำนวยการกิจการภายในของกระทรวงมหาดไทยโมร็อกโกกล่าวว่าเจ้าหน้าที่และทีมรักษาความปลอดภัยกำลังรวบรวมทรัพยากรเพื่อให้ความช่วยเหลือและประเมินความเสียหาย[37] ในเมืองซาเล รถบรรทุกหลายคันขนผ้าห่ม เตียงสนาม และอุปกรณ์ส่องสว่างไปยังพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ รถบรรทุกกึ่งพ่วงหลายคันยังขนเสบียงไปยังพื้นที่เหล่านี้ด้วย[38] ช่อง 2M ของโมร็อกโกแชร์วิดีโอเกี่ยวกับยานพาหนะฉุกเฉินที่วิ่งไปตามถนนลูกรัง[39] ภารกิจช่วยเหลือและกู้ภัยหยุดชะงักเนื่องจากถนนในพื้นที่ภูเขาเต็มไปด้วยยานพาหนะและก้อนหินที่หล่นลงมา[40] ในจังหวัดอัลฮะอูซ มีการเคลื่อนย้ายก้อนหินออกจากพื้นถนนเพื่อให้รถพยาบาลและรถช่วยเหลือเข้าถึงพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบได้[40]

มีผู้บาดเจ็บเข้ารับการรักษาตามโรงพยาบาลต่าง ๆ ในเมืองมาร์ราคิชเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก[41] ผู้บาดเจ็บจากนอกเมืองมาร์ราคิชก็เริ่มหลั่งไหลเข้ามาในเมืองเพื่อรับการรักษา[42] มีการร้องขอให้ชาวเมืองช่วยกันบริจาคโลหิต[43] ในช่วงเช้าของวันที่ 9 กันยายน ประชาชนราว 200 คนรวมทั้งนักท่องเที่ยวเดินทางไปบริจาคโลหิตที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่ง การประเมินความเสียหายในมาร์ราคิชเผยให้เห็นว่าส่วนใหญ่ของเมืองไม่ได้รับความเสียหายมากนัก[44]

สมเด็จพระราชาธิบดีมุฮัมมัดที่ 6 ทรงอนุมัติให้ส่งทหารโมร็อกโกไปยังเมืองต่าง ๆ ที่ได้รับผลกระทบเพื่อให้ความช่วยเหลือ[45][46] ต่อมากองทัพบกได้จัดตั้งโรงพยาบาลสนามขึ้นในเมืองเมาลายอิบรอฮีม[47] ผู้รอดชีวิตที่เมืองนี้เริ่มขุดหลุมศพบนเนินเขาลูกหนึ่งเพื่อฝังศพผู้เสียชีวิต[48] ท่าอากาศยานมาร์ราคิช-เมนารายังคงเปิดดำเนินการตามปกติ แต่เที่ยวบินของไรอันแอร์ 2 เที่ยวบินจากเมืองมาร์ราคิชไปยังกรุงบรัสเซลส์และเมืองโบแวของฝรั่งเศสในวันที่ 9 กันยายน ถูกยกเลิก บริติชแอร์เวย์ได้เปลี่ยนเครื่องบินปกติของตนเป็นลำใหญ่ขึ้นเพื่อบรรทุกพลเมืองสหราชอาณาจักรที่ต้องการกลับประเทศ[49]

สมาพันธ์ฟุตบอลแอฟริกาประกาศเลื่อนการแข่งขันแอฟริกาคัพออฟเนชันส์รอบคัดเลือกระหว่างทีมชาติโมร็อกโกกับทีมชาติไลบีเรีย ซึ่งเดิมมีกำหนดจัดขึ้นที่เมืองอากาดีร์ในวันที่ 9 กันยายน[50][51]

อ้างอิง[แก้]

  1. "Powerful magnitude 6.8 earthquake rattles Morocco, with five believed dead". Al Jazeera. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  2. "A powerful earthquake in Morocco has killed hundreds, government says". National Public Radio. Associated Press. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  3. Pedrosa, Jorge (9 September 2023). "Terremoto Málaga: Cuatro seísmos con epicentro en Marruecos se sienten en Andalucía" (ภาษาสเปน). Málaga Hoy. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  4. ISC (2022), ISC-GEM Global Instrumental Earthquake Catalogue (1904–2018), Version 9.1, International Seismological Centre, เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 25 November 2016, สืบค้นเมื่อ 8 September 2023
  5. Poujol, A.; Ritz, J.-F.; Vernant, P.; Huot, S.; Maate, S.; Tahayt, A. (2017). "Which fault destroyed Fes city (Morocco) in 1755? A new insight from the Holocene deformations observed along the southern border of Gibraltar arc". Tectonophysics. 712–713: 303–311. Bibcode:2017Tectp.712..303P. doi:10.1016/j.tecto.2017.05.036.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 Metz, Sam (9 September 2023). "Powerful earthquake strikes Morocco, killing hundreds and damaging historic buildings". Associated Press News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  7. National Earthquake Information Center (8 September 2023). "M 6.8 - 51 km WSW of Oukaïmedene, Morocco". United States Geological Survey. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 September 2023. สืบค้นเมื่อ 8 September 2023.
  8. "Morocco's powerful earthquake: What we know so far". Aljazeera. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  9. Global CMT Catalog Search (Data set), Global Centroid Moment Tensor, เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023, สืบค้นเมื่อ 9 September 2023
  10. "مركز رصد الزلازل الأوروبي: 6 دول تأثرت من زلزال المغرب.. بينها دول عربية" [European Seismological Center: 6 countries were affected by the Moroccan earthquake, including Arab countries]. El Watan News (ภาษาอาหรับ). 8 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  11. "Egypt extends condolences to Morocco after devastating earthquake". Al-Ahram. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  12. 12.0 12.1 "Powerful earthquake strikes Morocco, killing 300 and damaging historic Marrakech". CNN. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  13. "Morocco earthquake toll: 2,681 deaths and 2,501 injured". Hespress. 11 September 2023. สืบค้นเมื่อ 11 September 2023.
  14. "Powerful quake in Morocco kills more than 2,000 people and damages historic buildings in Marrakech". Associated Press. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  15. Sephton, Connor (9 September 2023). "Morocco earthquake latest: Powerful tremor kills at least 820 people and injures hundreds more". Sky News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  16. "At Least 820 Killed In Morocco Quake: New Toll". Barron's. Agence France-Presse. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  17. "At least 100 feared dead after earthquake rocks Morocco". The Daily Telegraph. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  18. 18.0 18.1 "Earthquake in Morocco has killed dozens of people, officials say". Sky News. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  19. "حصيلة ضحايا زلزال الحوز تتجاوز 2000 حالة" [The Death Toll From The Al Haouz Earthquake Exceeds 2,000]. Chtouka Press. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  20. "مواطنون تحت الأنقاض بعد تهدم منازلهم في مولاي ابراهيم والساكنة تستغيث (فيديو)" [under the rubble after their homes were demolished in Moulay Brahim, and the residents are crying out for help (video)]. Alyaoum24. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  21. "انهيار مباني بينها صومعة مسجد في مراكش إثر الهزة الأرضية (صور)" [Buildings collapse, including the minaret of a mosque, in Marrakesh following the earthquake (photos)] (ภาษาอาหรับ). Alyaoum24. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  22. Peter, Laurence (9 September 2023). "Morocco earthquake: 632 killed as buildings damaged". BBC News. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  23. "انهيار صومعة مسجد بمراكش بفعل الهزة الأرضية القوية (صور)" [The Collapse Of The Minaret Of A Mosque In Marrakesh Due To The Strong Earthquake (Photos)] (ภาษาอาหรับ). Rue20. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  24. 24.0 24.1 "At least 34 people reported dead in Morocco quake". France 24. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  25. Alkhshali, Hamdi (9 September 2023). "Powerful 6.8 magnitude earthquake strikes Morocco, brings down buildings". CNN News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  26. "Dozens feared dead as powerful earthquake strikes Morocco". TRT World. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  27. 27.0 27.1 Eljechtimi, Ahmed (9 September 2023). "Powerful earthquake hits Morocco causing deaths, damage". The Star. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  28. ""زلزال الحوز" يدمر قرى جبلية في جماعة أداسيل .. فواجع وأطلال وأوجاع". Hespress. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  29. "الزلزال يقطع الكهرماء والطرق عن "آسني"". Hespress. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  30. "Huge earthquake in Morroco kills hundreds and reduces buildings to rubble". Euronews. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  31. "Earthquake devastates Moroccan town". Sky News. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  32. "الزلزال المدمر يأتي على قرية بأكملها بمنطقة إمليل(فيديو)". Akhbarona. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  33. Goillandeau, Martin (2023-09-09). "Earthquake appears to have damaged 12th-century Tinmal Mosque". CNN (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2023-09-09.
  34. "زلزال الجمعة يهدم عشرات المنازل في بلدتي "تقّي" "وتدرارت" ضواحي أكادير" [Friday's earthquake demolished dozens of homes in the towns of Taqi and Tadrart, on the outskirts of Agadir] (ภาษาอาหรับ). Lakome2. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  35. "Morocco earthquake latest: More than 1,300 dead; before-and-after images expose Marrakech damage; football coach 'thought plane had crashed' when quake hit". Sky News. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  36. "At least 296 dead, 153 injured after powerful earthquake hits Morocco". The Straits Times. Reuters. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  37. Kasraoui, Safaa (9 September 2023). "Preliminary Data: Earthquake in Morocco Kills At Least 296 People". Morocco World News. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  38. "Earthquake: Morocco Launches Operation to Deliver Aid to Disaster Areas". Maghreb Arabe Press. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  39. Ives, Mike (8 September 2023). "At Least 296 Killed as Strong Quake Strikes Morocco, Military Says". The New York Times. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 8 September 2023.
  40. 40.0 40.1 "At least 630 dead as powerful earthquake hits Morocco near Marrekesh". Al Jazeera. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  41. "Powerful earthquake rocks Morocco, killing at least 290". Channel News Asia. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  42. "Morocco earthquake kills over 1,000 people, rescuers dig for survivors". The Nikkei. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  43. "تعبئة عفوية لساكنة مراكش لتقديم يد المساعدة للمتضررين من الهزة الأرضية" [Spontaneous mobilization of the people of Marrakech to provide assistance to those affected by the earthquake] (ภาษาอาหรับ). Maghreb Arabe Press. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  44. "Morocco's ancient city of Marrakech assesses quake damage". The Straits Times. Reuters. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  45. "بلاغ للقيادة العليا للقوات المسلحة الملكية". Hespress - هسبريس جريدة إلكترونية مغربية (ภาษาอาหรับ). 2023-09-09. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 2023-09-09.
  46. "بتعليمات ملكية.. القوات المسلحة الملكية تنشر وسائل بشرية ولوجيستية جوية وبرية - هبة بريس". ar.hibapress.com (ภาษาอาหรับ). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 2023-09-09.
  47. "Morocco quake kills more than 1,000 people". France 24. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  48. "Rescue teams comb for survivors as Morocco quake kills over 1000". The New Arab. 9 September 2023. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  49. Calder, Simon (9 September 2023). "Morocco earthquake: Is it safe to travel at the moment?". The Independent. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.
  50. Berkane, Hanif Ben (2023-09-09). "Séisme au Maroc : la CAF accepte le report du match Maroc-Libéria". Foot Mercato : Info Transferts Football - Actu Foot Transfert (ภาษาฝรั่งเศส). เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 2023-09-09.
  51. "CAF postpones Morocco vs Liberia AFCON 2023 Qualifier match following Earthquake in Morocco which resulted in more than 800 people losing their lives and hundreds injured" (Press release). CAF. 9 September 2023. สืบค้นเมื่อ 9 September 2023.