วัดตลิ่งชัน (กรุงเทพมหานคร)

วัดตลิ่งชัน
ที่ตั้ง	เลขที่ 300 ซอยชักพระ 17 ถนนชักพระ แขวงคลองชักพระ เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร 10170
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
เจ้าอาวาส	พระมหาธวัช โพธิเสวี ป.ธ.๘
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดตลิ่งชัน เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในแขวงคลองชักพระ เขตตลิ่งชัน กรุงเทพมหานคร

ประวัติ

วัดตลิ่งชันสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลาย ประมาณ พ.ศ. 2310 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ 18 พฤษภาคม 2525 ไม่ปรากฏหลักฐานว่าผู้ใดสร้าง รากฐานอุโบสถเก่าซ้อนอยู่ใต้อุโบสถหลังปัจจุบัน และใต้ฐานชุกชีลงไปใต้ดินก็มีฐานชุกชีเก่าอยู่ ได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์ เมื่อปี พ.ศ. 2460, 2507 และ 2519 ยังเชื่อว่ามีการปฏิสังขรณ์ในช่วงรัชกาลที่ 3 เพราะจิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถมีการใช้พื้นหลังเป็นสีน้ำเงินที่เป็นที่นิยมในช่วงสมัยนั้น

จากหลักฐานทางสถาปัตยกรรมพบว่าใบเสมาเก่าที่ทำขึ้นจากหินทรายแดงและพระพุทธรูปองค์ประธานทรงเครื่องใหญ่ตามแบบนิยมในสมัยอยุธยาตอนปลาย ส่วนพระพุทธรูปยืนบนฐานชุกชี 2 องค์ เป็นพระพุทธรูปศิลปะอยุธยาตอนกลาง

ในปี พ.ศ. 2548 ค้นพบพระเครื่อง คือ พระสมเด็จ บรรจุอยู่ภายในตุ่มที่ฝังอยู่รอบอุโบสถ นอกจากนั้นในปี พ.ศ. 2550 ก็ค้นพบพระสมเด็จในลักษณะเดียวกันระหว่างเคลื่อนย้ายซุ้มพระหน้าโรงเรียน

อาคารเสนาสนะและโบราณวัตถุ

พระประธานปางมารวิชัย

อุโบสถเป็นคนดั้งเดิม มีการบูรณะหลายครั้ง เช่น ในสมัยรัชกาลที่ 1 รัชกาลที่ 3 ครั้งพระครูทิวากรคุณ (กลีบ พุทฺธรกฺขิโต) เป็นเจ้าอาวาสเมื่อ พ.ศ. 2460 และบูรณะครั้งใหญ่สมัยพระครูปลัดสุวัฒนสุตคุณ (ศิริชัย สิริจนฺโท) ระหว่าง พ.ศ. 2519–2532 เช่นการประดับเครื่องลายครามและเครื่องถ้วยเบญจรงค์ที่หน้าบัน ภายในอุโบสถระหว่างหน้าต่างมีภาพประดับมุก เรื่องมโหสถชาดก (สร้าง พ.ศ. 2532) บานหน้าต่างประดับมุก เรื่องราวทศชาติชาดก เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ตราประจำจังหวัด และพัดยศพระราชาคณะ สร้างในสมัยพระครูปลัดสุวัฒนสุตคุณเป็นเจ้าอาวาส มีภาพจิตรกรรมฝาผนังเหนือหน้าต่าง เป็นภาพพระอดีตพุทธเจ้าประทับนั่งปางสมาธิบนฐานบัวบนพื้นสีดำ คั่นด้วยช่อดอกไม้ร่วง เรียงกันขึ้นไป 5 ชั้น

บนฐานชุกชีประดิษฐานพระพุทธรูปทรงเครื่องหลายองค์ พระประธานเป็นพระหินทรายแดง ปางมารวิชัย ปั้นรักพอกเป็นพระทรงเครื่องอย่างใหญ่ มีสังวาลกากบาทไขว้กันที่พระอุระและสวมชฎา มีพระพุทธรูปยืน 2 องค์ ขนาบข้างพระประธาน เป็นพระพุธรูปทรงเครื่องน้อยที่มีทับทรวง สวมกระบังหน้า และรัดเกล้า แบบอยุธยาตอนต้นหรืออยุธยาตอนกลาง

รอบอุโบสถมีเสมาเป็นแถวบนกำแพงแก้ว ส่วนเสมาหน้าอุโบสถเป็นเสมาหินทรายสีแดง ลักษณะเพรียวสูง อกเสมาเป็นรูปดอกไม้ 4 กลีบ ทางวัดได้เสมานี้มาจากวัดสักใหญ่ อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี

วัดมีศาลาอดีตเจ้าอาวาส ศาลาการเปรียญ มณฑปพระพุทธบาท ฌาปนสถาน ศาลาบำเพ็ญกุศล และโรงเรียนพระปริยัติธรรม มีอาคารเรียนของโรงเรียนพระปริยัติธรรมเดิม เป็นอาคารไม้ 2 ชั้น ทาสีฟ้า เคยใช้เป็นอาคารของศูนย์การศึกษานอกโรงเรียน

รายนามเจ้าอาวาส

• พระครูพุทธิบาล (หลวงปู่ม่วง)
• พระครูทิวากรคุณ (กลีบ พุทฺธรกฺขิโต) พ.ศ. 2449–2501
• พระครูโสภณสาธุกิจ (ทฤษดี เตชธมฺโม) พ.ศ. 2501–2519
• พระครูปลัดสุวัฒนสุตคุณ (ศิริชัย สิริจนฺโท) พ.ศ. 2519–2545
• พระมหาธวัช โพธิเสวี ป.ธ.8 (รักษาการเจ้าคณะเขตตลิ่งชัน) พ.ศ. 2546–ปัจจุบัน