พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงษ์อธิราช

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระวรวงศ์เธอ
พระองค์เจ้าพร้อมพงษ์อธิราช
พระวรวงศ์เธอ ชั้น 2
พระองค์เจ้าชั้นตรี
อธิบดีกรมศุลกากร
ดำรงตำแหน่งพ.ศ. 2436 - พ.ศ. 2472
ประสูติ14 สิงหาคม พ.ศ. 2411
สิ้นพระชนม์20 กันยายน พ.ศ. 2482 (71 ปี)
หม่อม8 คน
บุตร14 คน
ราชสกุลสนิทวงศ์
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท

มหาอำมาตย์โท[1] พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงศ์อธิราช (24 สิงหาคม พ.ศ. 2411[2] – 20 กันยายน พ.ศ. 2482) อดีตอธิบดีกรมศุลกากร เป็นพระโอรสลำดับที่ 33[3] ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท เมื่อประสูติเป็นหม่อมเจ้า มีพระนามว่า หม่อมเจ้าพร้อม

พระประวัติรับราชการ[แก้]

หม่อมเจ้าพร้อม ทรงรับราชการกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงดำรงตำแหน่งรองอธิบดีกรมสารบาญชี (ปัจจุบันคือ กรมบัญชีกลาง) ตั้งแต่ครั้งก่อตั้งกรมเมื่อปี พ.ศ. 2433[4] ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมศุลกากร ระหว่างปี พ.ศ. 2436 – 2472[5] เป็นผู้จัดร่างกฎหมายวางระเบียบวิธีการศุลกากร โดยอาศัยตามหลักกฎหมายอังกฤษ และดำเนินการเจรจาแก้ไขสนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรมในการจัดเก็บภาษีศุลกากรกับต่างประเทศ[6] ทรงได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็น "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงศ์อธิราช" เมื่อปี พ.ศ. 2455[7]

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงศ์อธิราช ประทับอยู่ที่วังบางพลูอยู่ติดกับวังของพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอดิศรอุดมศักดิ์ เชิงสะพานซังฮี้ ตำบลบางยี่ขัน อำเภอบางกอกน้อย จังหวัดธนบุรี ปัจจุบันคือบริเวณซอยเจ้าพระยาสยาม

เสกสมรส[แก้]

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงศ์อธิราช มีพระโอรสธิดาที่เกิดจากหม่อมต่าง ๆ ได้แก่ หม่อมสะอาด หม่อมลมัย หม่อมเจิม หม่อมจร หม่อมแป้น หม่อมพร หม่อมเกษร หม่อมเนิน และหม่อมไสว ทั้งสิ้น 14 คน[8] ได้แก่

  • หม่อมราชวงศ์สอิ้ง ดิศกุล เสกสมรสกับหม่อมเจ้าทรงวุฒิภาพ ดิศกุล
  • พระสนิทวงศ์อนุวรรต (หม่อมราชวงศ์พร้อมใจ สนิทวงศ์) สมรสกับทวี จารุรัตน์
  • หม่อมราชวงศ์สุดสอาด ดิศกุล เสกสมรสกับหม่อมเจ้าทรงวุฒิภาพ ดิศกุล
  • หม่อมราชวงศ์ชวลิต สนิทวงศ์ เสกสมรสกับพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย[9][10]
  • หม่อมราชวงศ์จำนงค์ สนิทวงศ์
  • หม่อมราชวงศ์ขจิต ศตศิริ
  • หม่อมราชวงศ์อุไร ชมุนี
  • หม่อมราชวงศ์กุศทิน สนิทวงศ์
  • หม่อมราชวงศ์นันทา สนิทวงศ์
  • หม่อมราชวงศ์สมศรี สนิทวงศ์
  • หม่อมราชวงศ์วิภารดี อินทรประสิทธิ์
  • หม่อมราชวงศ์พรรคพงศ์สนิท สนิทวงศ์
  • หม่อมราชวงศ์วิจิตรมาลี สนิทวงศ์
  • หม่อมราชวงศ์ระวีวรรณ ภัทรประภา

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงศ์อธิราช สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2482 ณ วังบางจาก สิริพระชันษา 71 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2482[3]

พระเกียรติยศ[แก้]

พระอิสริยยศ[แก้]

  • 24 สิงหาคม พ.ศ. 2411 – 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2455 : หม่อมเจ้าพร้อม
  • 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2455 – 20 กันยายน พ.ศ. 2482 : พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงษ์อธิราช

เครื่องราชอิสริยาภรณ์[แก้]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย[แก้]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ[แก้]

อ้างอิง[แก้]

  1. ประกาศพระบรมราชโองการ ประกาศพระราชทานยศแก่ข้าราชการกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ
  2. ในหนังสือพระราชทานเพลิงพระศพ ระบุว่าประสูติวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2411
  3. 3.0 3.1 ศุภวัฒย์ เกษมศรี, พลตรี หม่อมราชวงศ์, และรัชนี ทรัพย์วิจิตร. พระอนุวงศ์ชั้นหม่อมเจ้าในพระราชวงศ์จักรี. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2549. 360 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-221-818-8
  4. "ประวัติกรมบัญชีกลาง". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-09-24. สืบค้นเมื่อ 2008-11-18.
  5. "ประวัติธนาคารออมสิน". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-08-05. สืบค้นเมื่อ 2009-08-05.
  6. "ประวัติการคลังของไทย". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-10-16. สืบค้นเมื่อ 2008-11-18.
  7. ธำรงศักดิ์ อายุวัฒนะ. ราชสกุลจักรีวงศ์ และราชสกุลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ. 2544. 490 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-222-648-2
  8. จากซางฮี้ถึงพร้อมพงษ์
  9. "พระประวัติพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิวัฒนไชย". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-07-19. สืบค้นเมื่อ 2008-11-18.
  10. กิติวัฒนา (ไชยันต์) ปกมนตรี, หม่อมราชวงศ์. ก่อนเลือนหายในสายลม. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, พ.ศ. 2542. 333 หน้า. ISBN 978-974-42-6298-1
  11. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2455/D/1900.PDF
  12. พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2015-10-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 28 หน้า 1784 วันที่ 12 พฤศจิกายน 130
  13. พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
  14. 14.0 14.1 โรงเรียนมหาดเล็ก. บาญชีพระบรมวงษานุวงษ์ฝ่ายน่าฝ่ายใน ศก 128. กรุงเทพ : โรงพิมพ์สามมิตร, พ.ศ. 2452. 70 หน้า. หน้า 10.
  15. พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลปัจจุบัน ฝ่ายหน้า เก็บถาวร 2015-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 27 หน้า 2421
  16. 16.0 16.1 16.2 16.3 "พระราชทานพระบรมราชานุญาตเครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 9 (ตอน 2): หน้า 12. 10 เมษายน 2435. สืบค้นเมื่อ 23 มิถุนายน 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)