ผู้ใช้:Nix Sunyata/เสม็ดขาวใบยาว
| เสม็ดขาวใบยาว | |
|---|---|
| |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Plantae |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Rosids |
| อันดับ: | Myrtales |
| วงศ์: | Myrtaceae |
| สกุล: | Melaleuca |
| สปีชีส์: | M. leucadendra |
| ชื่อทวินาม | |
| Melaleuca leucadendra | |
| ชื่อพ้อง[1] | |
|
รายการ
| |
เสม็ดขาวใบยาว หรือ เสม็ดกือแล (ชื่อวิทยาศาสตร์: Melaleuca leucadendra) หรือรู้จักกันทั่วไปว่าเสม็ดขาว (ชื่อสามัญ อังกฤษ: : Weeping Paperbark, Long-Leaved Paperbark, White Paperbark) เป็นพืชในสกุลเมอร์เทิล ของวงศ์ชมพู่ (Myrtaceae) และแพร่กระจายในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้, ภาคเหนือของ ประเทศออสเตรเลีย, นิวกีนี และ ช่องแคบทอร์เรส มีความสูงของต้นได้มากกว่า 20 เมตร ลำต้นปกคลุมด้วยเปลือกสีขาวลักษณะเป็นแผ่นบางๆ เรียงซ้อนกันเป็นปึกหนานุ่ม ลอกออกได้เป็นแผ่นๆ กิ่งก้านที่บางกว่า และมีลักษณะเด่นคือกิ่งที่มักห้อยลง ออกดอกและติดผลได้ตลอดทั้งปี มักปลูกเป็นต้นไม้ในสวนสาธารณะและริมถนน เป็น melaleuca ชนิดแรกที่ได้รับการตั้งชื่อ จากตัวอย่างที่มาจาก ประเทศอินโดนีเซีย
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์[แก้]
เสม็ดขาวใบยาว Melaleuca leucadendra จัดอยู่ในวงศ์ชมพู่ (Myrtaceae) ชื่ออื่น:
จัดเป็นไม้ยืนต้น ไม่ผลัดใบ ขนาดใหญ่ มีความสูงของต้นทั่วไป 5-20 เมตร แต่สูงได้ถึง 25 เมตร มีเรือนยอดแคบเป็นพุ่มทรงสูง ลำต้นมักบิด เปลือกลำต้นเป็นสีขาวนวล สีชมพูหรือครีม จนถึงสีน้ำตาลเทา เปลือกเป็นแผ่นบาง ๆ เรียงซ้อนกันเป็นปึกหนานุ่ม ลอกออกได้เป็นแผ่น ๆ
กิ่งก้านมักห้อยลง (ในภาษาอังกฤษเรียกลักษณะกิ่งที่ห้อยลงว่า weeping - ร้องไห้) ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของเสม็ดขาวใบยาว
ใบและกิ่งอ่อนปกคลุมด้วยขนละเอียดสั้นสีขาวเมื่อยังอ่อน แต่จะเรียบเป็นมันเมื่อใบแก่ ออกใบเรียงรอบกิ่งไม่เป็นระเบียบ ใบยาว 75 - 270 มม. กว้าง 6.5 -40 มม. 6.5–40 mm (0.3–2 in) ใบแบน รูปใบหอก ทรงยาวเรียว มีเส้นใบตามยาว 5 เส้น (บางครั้งมากถึง 9 เส้น) และมักไม่สมมาตร คือ มีลักษณะโค้งหรือรูปเคียว [2][3][4] (เป็นรูปพระจันทร์เสี้ยว) และในต้นที่มีใบที่ยาวใบส่วนมากมักห้อยลง
ดอกมีสีครีม สีขาว หรือสีขาวอมเขียว เป็นพู่ ออกที่ปลายกิ่ง ซึ่งสามารถเติบโตผลิยอดต่อไปหลังจากออกปลายช่อดอกได้ บางครั้งออกดอกที่ด้านบนของซอกใบ ดอกพู่กระจุกเป็นช่อ 7 ถึง 22 ดอก คล้ายแปรงล้างขวดแต่กระจายกันแบบหลวม ๆ ปลายกิ่งเดียวมีได้มากถึง 3 ช่อ และช่อดอกอาจมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางกว้างถึง 35 มม. ยาวได้สูงสุดถึง 80 มม. กลีบดอกยาวประมาณ 3 - 4 มม. และร่วงหล่นตามวัยเมื่อดอกบานเต็มที่แล้ว มีเกสรตัวผู้จำนวนมาก ซึ่งกระจุกกันเป็นมัด 5 มัดรอบ ๆ แต่ละมัดมีเกสรเพศผู้ 5 ถึง 12 เส้น ออกดอกได้ตลอดทั้งปี
ผล แตกออกได้เป็นพู 3 พู ลักษณะของผลเป็นรูปถ้วย ปลายปิด ขนาดเล็ก ยาว 3.9 - 4.9 มม. ผลออกเป็นกระจุกหลวม ๆ เรียงยาวรอบกิ่ง [2][3][4] ผลแก่เป็นสีน้ำตาลอมเทาถึงสีคล้สีเปลือกไม้ำ ผลแห้งแตกด้านบน ภายในมีเมล็ดขนาดเล็กอยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งออกดอกและติดผลได้ตลอดทั้งปี
เสม็ดขาวใบยาว มีลักษณะทางพฤกษศาสตร์ใกล้เคียงกันมากกับ เสม็ดขาว (Melaleuca cajuputi) ที่พบในประเทศไทย และ เสม็ดใบกว้าง (Melaleuca quinquenervia) ที่พบในประเทศออสเตรเลีย ทั้งสามเป็นพืชในสกุล Melaleuca ต่างกันเล็กน้อยที่ลักษณะเด่นของเสม็ดขาวใบยาว คือ ใบที่ยาวโค้งเป็นรูปเคียว กิ่งก้านมักห้อยลง ช่อดอกยาว ดอกและผลกระจุกกันหลวม ๆ และมีถิ่นกำเนิดต่างกัน
-
ช่อดอกเสม็ดขาวใบยาว M. leucadendra ดอกกระจุกกันหลวม ๆ ในอุทยานแห่งชาติ Mount Archer -
ช่อดอกที่ยาวกว่าเสม็ดขาวชนิดอื่น ๆ ดอกสีเข้มเป็นดอกที่เริ่มแห้งและรอการร่วง -
ใบเสม็ดขาวใบยาว M. leucadendra ยาวโค้งเป็นรูปเคียว มักห้อยลง ในสวน Royal Botanic เมืิอง Sydney -
ใบที่ยาว โค้งเป็นรูปเคียว กิ่งและใบห้อยลง -
เส้นใบ 5 - 9 เส้น -
ผล M. leucadendra เป็นผลแห้งสีเปลือกไม้ เป็นรูปถ้วย กระจุกกันหลวม ๆ (ภาพถ่ายจากสนามบิน Cairns) -
ผลกระจุกกันหลวม ๆ ห้อยลงตามกิ่ง -
เปลือกเสม็ดขาวใบยาว -
ลำต้นบิด เปลือกเป็นแผ่นเรียงซ้อนกันเป็นปึก
.jpg)
_(4591131747).jpg)
.jpg)
อนุกรมวิธานและการตั้งชื่อ[แก้]
เสม็ดขาวใบยาว (M. leucadendra) ถูกตั้งชื่ออย่างเป็นทางการครั้งแรกในปี 1762 โดยลินเนียส (Carl Linnaeus) ใน Species Plantarum เป็น Myrtus leucadendra [5][6] Linnaeus ใช้คำอธิบายของสายพันธุ์ที่เขียนโดยรัมฟีอุส (Georg Eberhard Rumphius) ในปี 1741 ก่อนที่ระบบการเรียกชื่อสมัยใหม่จะถูกคิดค้น(โดยลินเนียส) รัมฟีอุสได้อธิบายถึงพืชที่เติบโตในอินโดนีเซียชนิดนี้ ต่อมา ลินเนียสได้ตระหนักว่าพืชชนิดนี้มีความเหมือนร่วมกับพืชอื่น ๆ ใน สกุล Myrtus เพียงเล็กน้อย จึงแยกและตั้งชื่อสกุล Melaleuca ขึ้นใหม่เพื่อรองรับพืชชนิดนี้ [7] ดังนั้น Melaleuca leucadendra จึงกลายเป็น melaleuca ตัวแรกที่ได้รับการตั้งชื่ออย่างเป็นทางการ และถูกตีพิมพ์ในปี 1767 ใน Mantissa plantarum [8][9] ตามมาว่าแม้ว่า Melaleuca เกือบทั้งหมดจะพบเฉพาะในออสเตรเลีย แต่ ตัวอย่างชนิด แรกมาจากอินโดนีเซีย
ชื่อเฉพาะ ( leucadendra ) มาจากคำ ภาษากรีกโบราณ λευκός (leukós) ที่ แปลว่า“ ขาว” [10] : 856 และ δένδρον (déndron) แปลว่า“ ต้นไม้” [10] : 813 หมายถึงเปลือกสีขาวของพืชชนิดนี้ [2]
Melaleuca leucadendra นั้นดูเผินๆคล้ายกับต้นเสม็ดชนิดอื่น ๆ โดยเฉพาะ Melaleuca cajuputi, Melaleuca quinquenervia, Melaleuca linariifolia และ Melaleuca viridiflora และบางครั้งถูกเรียกว่า Cajuput หรือ Cajeput ซึ่งเป็นคำ ภาษาอังกฤษ เรียกน้ำมันที่ได้จากใบของ Melaleuca cajuputi และคำนี้อาจเป็นการทับศัพท์จาก kayu putih ซึ่งเป็นภาษาอินโดนีเซีย [11] ในภาษามลายู เสม็ดขาวใบยาว (M. leucadendra) เรียกว่า Gelam [12] และสันนิษฐานว่าใช้อ้างอิงในการตั้งชื่อให้กับเขต กัมปุงเกอลัม ในสิงคโปร์ [13]
การแพร่กระจายและถิ่นกำเนิด[แก้]
เสม็ดขาวใบยาว (M. leucadendra) แพร่กระจายอยู่ทั่วไปทางตอนเหนือของ ออสเตรเลียตะวันตก ใน นอร์เทิร์นเทร์ริทอรี และ ควีนส์แลนด์ ทางตอนใต้ของอ่าวโชลวอเตอร์ นอกจากนี้ยังเกิดขึ้นใน นิวกินี และอินโดนีเซีย [2] เจริญเติบโตได้ดีมากในสภาพที่ลุ่มมีน้ำขัง มักพบได้ทั่วไปตามชายทะเล ป่าชายหาดใกล้ทะเล ในที่ลุ่มมีน้ำขัง ตามขอบของป่าพรุ[14]
การใช้ประโยชน์[แก้]
เปลือกไม้ที่เหมือนกระดาษนั้น ชาวอะบอริจินใช้ในการรอง คูลามอน (ถาดทรงยาวคล้ายฟักผ่าครึ่ง) ใช้เปลือกไม้จากต้นไม้นี้และมัดไว้กับโครงของกิ่งก้าน Dodonaea เพื่อสร้างกระท่อมที่กันน้ำได้ เปลือกไม้ใช้ห่ออาหารก่อนปรุงในเตาอบใต้ดินที่เรียกว่า kap mari นอกจากนี้ยังใช้ห่อศพของพวกเขา มีการนำเปลือกจากลำต้นของต้นไม้ขนาดใหญ่มาทำเรือแคนู [15] ใบบดใช้รักษาโรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ และนำดอกมาทำเป็นเครื่องดื่มรสหวาน [4]
ในออสเตรเลีย มักปลูกเสม็ดขาวใบยาวในสวนสาธารณะ และเป็นต้นไม้ริมถนนในพื้นที่เขตร้อนและกึ่งร้อนเช่น บริสเบน [3] และไกลไปทางใต้ของ ซิดนีย์ [16] ชอบสถานที่ที่มีแสงแดดส่องถึง แต่ทนต่อดินเหนียว ดินพรุ และดินที่มีน้ำขัง [17] นอกจากนี้ยังถูกใช้เป็นต้นไม้ข้างถนนในฮ่องกง [18]
น้ำมันหอมระเหย[แก้]
น้ำมันหอมระเหยหลายชนิดสามารถกลั่นได้จากพืชชนิดนี้ขึ้นอยู่กับว่าพื้นที่ที่ต้นไม้เติบโต น้ำมันที่กลั่นได้เรียกว่า “น้ำมันเขียว” (Cajuput oil) หรือ “น้ำมันเสม็ด” ซึ่งจะมีกลิ่นคล้ายกับการบูร น้ำมันเสม็ดนี้มีคุณสมบัติในทางยาคล้ายกับน้ำมันยูคาลิปตัส แต่มีสีเหลืองอ่อน สารสำคัญ ที่พบมากที่สุดสองชนิดคือ เมทิลยูจีนอล และ อี-เมทิลไอโซ ยูจีนอล[2] เป็นน้ำมันที่ไม่เป็นพิษ และทำให้เกิดอาการระคายเคืองได้น้อยมาก[14]
ไม้[แก้]
ไม้ซุงจาก M. leucadendra สามารถใช้สำหรับงานก่อสร้างทั่วไป เนื้อไม้เสม็ดขาวมีคุณสมบัติคงทนต่อสภาพที่เปียกชื้นและในน้ำเค็มได้ดี ในเวียดนามใช้สำหรับเสาเสาเข็ม ไม้ฟืน และเศษไม้วัสดุปลูกหรือโรยหน้าดิน[2]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อWCSP - ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Brophy, Joseph J.; Craven, Lyndley A.; Doran, John C. (2013). Melaleucas : their botany, essential oils and uses. Canberra: Australian Centre for International Agricultural Research. pp. 224–225. ISBN 978-1-922137-51-7.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Holliday, Ivan (2004). Melaleucas : a field and garden guide (2nd ed.). Frenchs Forest, N.S.W.: Reed New Holland Publishers. pp. 170–171. ISBN 1-876334-98-3.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Melaleuca leucadendra". James Cook University. Retrieved 25 January 2018. https://www.jcu.edu.au/discover-nature-at-jcu/plants/plants-on-cairns-campus/melaleuca-leucadendra
- ↑ Linnaeus, Carl (1762). Species Plantarum (Volume 1) (2 ed.). p. 676. Retrieved 13 May 2015. https://www.biodiversitylibrary.org/item/42877#page/692/mode/1up
- ↑ "Myrtus leucadendra". APNI. Retrieved 13 May 2015. https://biodiversity.org.au/nsl/services/rest/instance/apni/630984
- ↑ Brophy, Joseph J.; Craven, Lyndley A.; Doran, John C. (2013). Melaleucas : their botany, essential oils and uses (PDF). Canberra: Australian Centre for International Agricultural Research. p. 15. ISBN 978-1-922137-52-4. Archived from the original (PDF) on 28 May 2015. Retrieved 13 May 2015. https://web.archive.org/web/20150528213958/http://aciar.gov.au/files/mn156-prelims_1.pdf
- ↑ Linnaeus, Carl (1767). Mantissa plantarum. p. 105. Retrieved 13 May 2015. https://bibdigital.rjb.csic.es/records/item/10315-redirection
- ↑ "Melaleuca leucadendra". APNI. Retrieved 13 May 2015. https://biodiversity.org.au/nsl/services/rest/instance/apni/513481
- ↑ 10.0 10.1 Brown, Roland Wilbur (1956). The Composition of Scientific Words. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press.
- ↑ Brophy, Joseph J.; Craven, Lyndley A.; Doran, John C. (2013). Melaleucas : their botany, essential oils and uses (PDF). Canberra: Australian Centre for International Agricultural Research. p. 104. ISBN 978-1-922137-52-4. Retrieved 13 May 2015. https://aciar.gov.au/files/mn156-species-a-c_1.pdf
- ↑ "Gelam or Kayu putih". Wild Singapore. Retrieved 13 May 2015. http://www.wildsingapore.com/wildfacts/plants/coastal/melaleuca/cajuputi.htm
- ↑ Keng, Hsuan (1990). The Concise Flora of Singapore: Gymnosperms and dicotyledons. Singapore: Singapore Univ. Press. p. 222. ISBN 9971-69-135-3
- ↑ 14.0 14.1 https://www.matichonweekly.com/column/article_224476
- ↑ Calvert, Greg. "Bush tucker: White paperbark (Melaleuca leucadendra)". Society for growing Australian plants, Queensland. Retrieved 25 January 2018. https://www.sgapqld.org.au/information-and-publications/bush-tucker-articles/254-white-paperbark
- ↑ Wrigley, John W.; Fagg, Murray (1983). Australian native plants : a manual for their propagation, cultivation and use in landscaping (2nd ed.). Sydney: Collins. pp. 351–352. ISBN 0-00-216575-9
- ↑ "Melaleuca leucadendra" (PDF). Waverley Council. Retrieved 13 May 2015. www.waverley.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/3000/Melaleuca_leucadendra.pdf
- ↑ Jim, C. Y. (1986). "Street trees in high-density urban Hong Kong". Journal of Arboriculture. International Society of Arboriculture. 12 (10): 257–263. Retrieved 12 August 2012.