โอเทลโล (วรรณกรรม)

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ โอเทลโล (แก้ความกำกวม)

โอเทลโล
ผู้ประพันธ์	วิลเลียม เชกสเปียร์
ชื่อเรื่องต้นฉบับ	Othello
ผู้วาดภาพประกอบ	Théodore Chassériau
ประเทศ	อังกฤษ
ภาษา	ภาษาอังกฤษ
ประเภท	Renaissance
สำนักพิมพ์	Reclam
วันที่พิมพ์	ค.ศ. 1622
ISBN	3-15-009830-0

โอเทลโล (อังกฤษ: Othello) เป็นนาฏกรรมอังกฤษที่มีชื่อเสียง ซึ่งประพันธ์โดยนักเขียนอังกฤษ นามว่า วิลเลียม เชกสเปียร์นำแสดงครั้งแรกวันที่ 1 พฤศจิกายน ค.ศ. 1604 เนื้อเรื่องเกี่ยวกับแม่ทัพโอเทลโล ซึ่งถูกลูกน้องเป่าหู จึงทำให้อิจฉามาก จนกระทั่งฆ่าภรรยาตัวเองตาย

เนื้อเรื่อง

โอเทลโล (Othello) เป็นแม่ทัพของแคว้นเวนิส ซึ่งเป็นชาวมัวร์ ซึ่งทำให้ดูแตกต่างกับประชากรมาก จึงทำให้คนรอบข้างมองเห็นว่าเขาเป็นคนน่าเกลียด อย่างไรก็ตามก็ได้หลงรัก เดสเดโมนา (Desdemona) ซึ่งเป็นลูกของแบรบานซิโอ้ (Brabantio) ซึ่งเป็นสมาชิกสภา เนื่องจากกลัวว่าแบรบานซิโอ้จะกีดกัน โอเทลโลจึงแอบพบเดสเดโมนาและรักกัน

ขณะเดียวกันอิอาโก(Iago)นายธง ซึ่งสามีของสาวรับใช้ของโอเทลโล หวังที่จะให้โอเทลโลขึ้นยศ แต่โอเทลโลกลับขึ้นยศให้กับคาสิโอ(Cassio) ซึ่งเป็นคนที่โอเทลโลไว้ใจ จึงทำให้อิอาโกเคืองมากจนกระทั่งสาบานที่จะล้างแค้น โรดริโก้ (Rodrigo) ชายคนหนึ่งหลงรักเดสเดโมนาเช่นกัน จึงถูกอิอาโกหลอกใช้และถูกฆ่าในภายหลัง

ไม่นานต่อมาอิอาโกบอกเรื่องราวของโอเทลโลให้แบรบานซิโอ้ฟัง ซึ่งทำให้เขาโกรธมาก เนื่องจากเขาไม่เชื่อว่าลูกสาวเขาจะรักโอเทลโลด้วยความสมัครใจ คิดว่าจะต้องเป็นไสยศาสตร์ จึงฟ้องที่ศาลหาว่าโอเทลโลใช้ไสยศาสตร์ทำเสน่ห์ลูกสาวเขา เนื่องจากโอเทลโลเป็นนายทหารใหญ่ ดยุคแห่งเวนิสจึงเป็นผู้พิพากษา ซึ่งเดสเดโมนาก็ยืนยันความรักของเธอต่อโอเทลโลอีกครั้ง จึงทำให้แบรบานซิโอ้ต้องกัดฟันรับโอเทลโลเป็นลูกเขย

ต่อมาโอเทลโลถูกส่งไปไซปรัส เพื่อตั้งรับการรุกของจักรวรรดิออตโตมัน ซึ่งเดสเดโมนา โรดริโก้ อิอาโกและภรรยา คาสิโอ ติดตามมาด้วย เมื่อถึงไซปรัสแล้ว โรดริโก้ได้ทำให้คาสิโอทะเลาะกับโอเทลโล หลังจากทะเลาะแล้วอิอาโกแนะนำให้คาสิโอไปปรึกษากับเดสเดโมนา เพื่อที่จะให้เดสเดโมนาช่วยพูดให้ จะไม่ได้กินใจกัน คาสิโอทำตามคำแนะนำ โดยไม่รู้ว่าตัวเองถูกหลอกใช้

ต่อมาโอเทลโลเห็นแดสเดโมด้าคุยกับคาสิโอ้คุยกันลำพัง และเนื่องจากโดนอิอาโกเป่าหูว่าทั้งสองมีความสัมพันธ์ลับอันลึกซึ้ง จึงทำให้โอเทลโลอิจฉามาก เพื่อที่จะทำให้โอเทลโลเชื่อคำพูดของอิอาโก อิอาโกแอบเอาผ้าเช็ดหน้าที่เดสเดโมนาเคยทำตกไว้โดยบังเอิญ แอบใส่ให้คาสิโอ้โดยเจ้าตัวไม่รู้ตัว ซึ่งผ้าเช็ดหน้านี้โอเทลโลพบเจอในมือของคาสิโอ้ จึงทำให้โอเทลโลเชื่อว่าพบหลักฐานที่ภรรยาไม่ซื่อแล้ว

แม้ว่าเดสเดโมนาจะปฏิเสธและบอกว่าถูกปรักปรัม แต่โอเทลโลอิจฉามาก จึงไม่เชื่อเธอและฆ่าเธอบนเตียงนอน ถึงแม้ว่าภรรยาของอิอาโกจะเปิดโปรงแผนชั่วร้ายได้และถูกสามีฆ่าตาย แต่ทุกอย่างก็สายไปแล้ว

อิอาโกถูกจับคุม ส่วนโอเทลโลฆ่าตัวตายเพื่อชดใช้ความผิดที่กระทำลงไป ส่วนชะตากรรมของอิอาโกนั้น ตกอยู่ในมือของคาสิโอ้ ผู้ว่าคนใหม่หลังจากการตายของโอเทลโล

ตัวละครหลัก

• Othello เป็นพระเอกเป็นชาวมัวร์ (ชนมุสลิมที่อาศัยอยู่ที่คาบสมุทรไอบีเรียที่มีผิวคล้ำกว่าชาวยุโรป) สามีของ Desdemona และเป็นนายพล
• Desdemona เป็นนางเอกซึ่งแต่งงานกับโอเทลโลและเป็นลูกสาวของ Brabantio
• Iago เป็นนายธงของ Othello และเป็นสามีของ Emilia
• Emilia เป็นสาวรับใช้ของOthello และเป็นภรรยาของ Iago
• Cassio เป็นนายร้อยของ Othello
• Bianca เป็นแฟนของ Cassio
• Brabantio เป็นพ่อของ Desdemona และพี่น้องกับ Gratiano
• Roderigo เป็นคนเกเรและหลงรัก Desdemona
• Duke of Venice เป็นดยุคแห่งเวนิส
• Gratiano เป็นพี่น้องกับ Brabantion
• Lodovico เป็นญาติพี่น้องกับ Brabantio และเป็นลูกพี่ลูกน้องกับ Desdemona
• Montano เป็นบรรพบุรุษของ Othello ที่เคยรับราชการที่ Cyprus

ความหมายและบทบาทของตัวละคร

โอเทลโล เป็นคนที่มีจิตใจดี แต่เป็นคนที่ผิวดำ ซึ่งมีความแตกต่างกับชาวเวนิสมาก จึงทำให้ถูกมองว่าเป็นตัวประหลาด การวิจัยเชกสเปียรมีข้อสงสัยว่าโอเทลโลนั้นเป็นชาวมูร อย่างคำที่ใช้หรือไม่ เนื่องจากว่าเชกสเปียรไม่กล่าวถึงศาสนามุสลิมในละครเลย แต่กลับให้ความรู้สึกว่าโอเทลโลจะเป็นชาวคริส

เดสเดโมด้า เป็นนางเอก ซึ่งมีความคล้ายกับตัวละครในนวนิยายแฮคทาโทมิริ (Hecatommithi) ซึ่งเขียนโดยจิรันโด ชินทิโอ (Girandio Cinthio) ณ ปีค.ศ. 1565 จึงสันนิษฐานว่าเชกสเปียร์ได้บทแปลมาเป็นตัวอย่าง เนื่องจากตัวละครคล้ายกันมาก อย่างเช่น ในนวนิยายนั้นมีตัวละคร นายธง กัปตันและมีชาวมูร ซึ่งนายธงหลงรักเดสเดโมด้า แต่ไม่ได้รับตอบสนอง จึงแค้นมาก ในนวนิยายของชินทิโอ ต่างกับเชกสเปีย ชาวมูรไม่เสียใจที่ฆ่าภรรยาตัวเอง ชาวมูรกับนายธงต่างพากันหนีและโดนคนอื่นฆ่าทีหลัง ซึ่งนักประพันธ์ต้องการให้เห็นว่าการแต่งงานระหว่างผู้หญิงยุโรปกับต่างชาตินั้น มีข้อสงสัยอีกว่าเดสโดโมด้ามาจากภาษาอิตาลี่ซึ่งเป็นคำว่า disdemona แปลว่าคนโชคร้าย

อีอาโก ซึ่งชื่อคล้ายกับฆาตกรชาวมูร สันทิอาโก (Santiago) มีบทสนทนาที่มากที่สุดในละครนี้ ความแค้นที่มีต่อโอเทลโลถูกอธิบายอย่างละเอียด เช่นการไม่ได้ขึ้นยศ หรือข้อสงสัยว่าภรรยาเป็นชู้กับโอเทลโล ตัวละครนี้เป็นสัญลักษณ์แห่งความชั่ว

ละครชิ้นนี้เป็นละครได้รับความนิยมมากในศตวรรตที่ 17 และ 18 เริ่มต้นศตวรรตที่ 19 ถูกแปลเป็นภาษาฝรั่งเศส ซึ่งดัดแปลงให้ตอนจบเป็นแฮปปี้เอนด์ แต่ไม่ได้รับความนิยมจากฝรั่งเศส ภายหลังในสมัยโรแมนติกกลับได้รับความนิยมอีกครั้ง

วาทะคำคม

Iago: "This is the night / That either makes me, or undoes me quite"
(คืนนี้นี่แหละ คือคืนที่จะสร้างหรือทำลายฉันเลยทีเดียว)

Iago: I am not what I am
(ฉันไม่ได้เป็นอย่างที่ฉันเป็น)

Othello: “He that is robb'd, not wanting what is stol'n, Let him not know't, and he's not robb'd at all.”
(ถ้าเขาถูกปล้นและไม่รู้ว่ากำลังถูกปล้น จงอย่าให้เขาได้รู้และเขาก็จะเหมือนไม่ได้ถูกปล้นเลย)

Othello: Trifles light as air are to the jealous confirmations strong

as proofs of holy writ

(สิ่งที่มีความสำคัญเพียงเล็กน้อยหรือบางเบาดังเช่นอากาศนั้น สำหรับผู้ที่มีความอิจฉาริษยาแล้ว เป็นเครื่องยืนยันที่หนักแน่นดังบทพิสูจน์การมีอยู่ของพระคัมภีร์)

โอเปร่า

• Otello, ossia Il moro di Venezia นำแสดงครั้งแรกวันที่ 4 ธันวาคม ค.ศ. 1816 โดย Gioacchino Rossini
• Otello นำแสดงครั้งแรกวันที่ 5 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1887 โดยจูเซปเป แวร์ดี

บัลเลต์

• 1985 โดย John Neumeier: Othello
• 1998 Elliot Goldenthal: Othello นำแสดงที่นิวยอร์กและปารีส
• 2004 Tarek Assam: Jagos Frau นำแสดงที่กีเซ้น ครั้งแรกวันที่ 18 ธันวาคม

แหล่งข้อมูลอื่น

• อ่านหรือดาวโหลดนาฏกรรมโอเทลโล (อังกฤษ)
• ข้อมูลเกี่ยวกับโอเทลโล (อังกฤษ)