ข้ามไปเนื้อหา

โกฐสอเทศ

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
โกฐสอเทศ
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ: Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ: Monocots
อันดับ: Asparagales
วงศ์: Iridaceae
วงศ์ย่อย: Iridoideae
เผ่า: Irideae
สกุล: Iris
สกุลย่อย: Iris
ส่วน: Iris
สปีชีส์: I.  germanica
ชื่อทวินาม
Iris germanica
L.
ชื่อพ้อง
  • 'Iris × alba' (Savi)
  • 'Iris × amoena' * 'Iris × atroviolacea' (Lange)
  • 'Iris × australis' (Tod.)
  • 'Iris × belouinii' (Bois & Cornuault)
  • 'Iris × biliottii' (Foster)
  • 'Iris × buiana' (Prodán)
  • 'Iris × buiana var. virescens' (Prodán )
  • 'Iris × croatica' (Prodán)
  • 'Iris × croatica' (Horvat & M.D.Horvat) [Illegitimate]
  • 'Iris × cypriana' (Foster & Baker)
  • 'Iris × deflexa' (Knowles & Westc.)
  • 'Iris × florentina' L.
  • 'Iris × florentina var. pallida' (Nyman)
  • 'Iris × florentinoides' (Prodán ex Nyar.)
  • 'Iris × germanica var. alba' (Dykes)
  • 'Iris × germanica var. amas' (Dykes)
  • 'Iris × germanica var. askabadensis' (Dykes)
  • 'Iris × germanica var. australis' (Tod.) (Dykes)
  • 'Iris × germanica var. florentina' (L.) (Dykes )
  • 'Iris × germanica var. fontarabie' (Dykes)
  • 'Iris × germanica var. gypsea' (Rodigas )
  • 'Iris × germanica var. kharput' Dykes
  • 'Iris × germanica var. lurida' (Aiton) Nyman
  • 'Iris × germanica var. nepalensis' (Wall. ex Lindl.) Herb.
  • 'Iris × germanica var. sivas' (G.Nicholson)
  • 'Iris × humei' (G.Don)
  • 'Iris × laciniata' (Berg)
  • 'Iris × latifolia' Gilib. [Invalid]
  • 'Iris × lurida' (Aiton)
  • 'Iris × macrantha' (Simonet)
  • 'Iris × mesopotamica' (Dykes)
  • 'Iris × murorum' (Gaterau)
  • 'Iris × neglecta' (Hornem.)
  • 'Iris × nepalensis' (Wall. ex Lindl.)
  • 'Iris × nostras' Garsault (Invalid)
  • 'Iris × nyaradyana' (Prodán)
  • 'Iris × officinalis' (Salisb.)
  • 'Iris × pallida' (Ten.) [Illegitimate]
  • 'Iris pallida subsp. australis' (Tod.) K.Richt.
  • 'Iris × piatrae' (Prodán)
  • 'Iris × redouteana' (Spach)
  • 'Iris × repanda' (Berg)
  • 'Iris × rothschildii' (Degen)
  • 'Iris × sambucina' L.
  • 'Iris × spectabilis' (Salisb.)
  • 'Iris × squalens' L.
  • 'Iris × squalens var. biflora' (Prodán & Buia)
  • 'Iris × squalens var. rosea' (Prodán & Buia)
  • 'Iris × superba' (Berg)
  • 'Iris × tardiflora' (Berg)
  • 'Iris × trojana' (A.Kern. ex Stapf)
  • 'Iris × varbossania' (K.Malý)
  • 'Iris variegata var. lurida' ((Aiton) Nyman)
  • 'Iris × venusta' (J.Booth ex Berg)
  • 'Iris × violacea' (Savi)
  • 'Iris × vulgaris' (Pohl)[1]

โกฐสอเทศ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Iris germanica) เป็นเครื่องยาที่ได้จากเหง้าที่ปอกเปลือกแล้วของต้นพืชชนิดหนึ่งในวงศ์ Iridaceae มีถิ่นกำเนิดบริเวณทะเลเมดิเตอร์เรเนียน เป็นพืชขนาดเล็ก เหง้าขนาดใหญ่ ใบระยะแรกเป็นรูปดาบกว้าง เมื่ออายุมากขึ้น ปลายใบจะพับห้อยลง ดอกช่อ มีดอกย่อย 2-3 ดอก อยู่ในกาบ กลีบเลี้ยงสีม่วงเข้ม มีแต้มสีเหลือง กลีบดอกสีม่วงอ่อน ผลเป็นแบบแคบซูล มีหลายสายพันธุ์ สายพันธุ์ Florentina มีดอกสีขาว ขนาดใหญ่ และมีกลิ่นหอมมาก

เหง้าของพืชชนิดนี้อายุ 2-3 ปีใช้ทำยา โดยขุดขึ้นมาตากแดดให้แห้ง ใช้ทำยา พบมากในอิตาลีและโมร็อกโก ใช้เป็นส่วนประกอบในยาแก้ไอ ขับเสมหะ ในยุโรป ใช้หัวแห้งฝานเป็นแผ่น ร้อยเชือก ผูกคอเด็กเมื่อจะให้เด็กหย่านม ปัจจุบันใช้น้อยลง

อ้างอิง

[แก้]
  • ชยันต์ พิเชียรสุนทร และ วิเชียร จีรวงศ์. คู่มือเภสัชกรรมแผนไทยเล่ม 5 คณาเภสัช. พิมพ์ครั้งที่ 2. กทม. อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 2548.หน้า 86 - 87
  1. "Iris × germanica L. is an accepted name". theplantlist.org (The Plant List). 23 February 2012. สืบค้นเมื่อ 25 November 2014.