อาแจ็กซ์

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ Ajax (แก้ความกำกวม)

รูปวาดบนภาชนะโบราณ อาแจ็กซ์อุ้มร่างของอคิลลีส

อาแจ็กซ์ (Ajax) หรือ ไอแอ็ส (Aias) วีรบุรุษในสงครามกรุงทรอย เป็นบุคคลมีรูปร่างใหญ่โต มีพละกำลังที่แข็งแรงมาก เป็นทั้งญาติและเพื่อนร่วมรบเคียงบ่าเคียงไหล่กับอคิลลีส ภาพวาดในสมัยโบราณที่ปรากฏมักเป็นรูปอาแจ็กซ์นั่งเล่นหมากรุกกับอคิลลีสในช่วงพักรบ อาแจ็กซ์เป็นหนึ่งในบรรดาผู้สมัครเป็นเจ้าบ่าวของนางเฮเลน และได้กระทำสาบานปกป้องนางเฮเลนกับผู้ใดก็ตามที่ได้เป็นสามี ดังนั้นเมื่อนางเฮเลนถูกลักพาตัวไป และท้าวเมนนิเลอัสร้องขอความช่วยเหลือ เขาจึงได้เข้าร่วมสงครามเมืองทรอยด้วย ในช่วงท้ายของสงคราม ภายหลังจากที่อคิลลีสถูกปารีสยิงธนูถูกข้อเท้าถึงแก่ความตาย อาแจ็กซ์เป็นผู้ที่อุ้มร่างของอคิลลีสฝ่าทหารของกรุงทรอยออกมา

นอกจากนี้แล้ว อาแจ็กซ์ยังเป็นชื่อของอีกบุคคลหนึ่งที่ปรากฏบทบาทในสงครามกรุงทรอยด้วยเช่นกัน โดยอาแจ็กซ์ผู้นี้มักถูกเรียกว่า Ajax the Lesser (อาแจ็กซ์ผู้น้อย) ขณะที่อาแจ็กซ์ผู้มีร่างกายใหญ่โตจะถูกเรียกว่า Ajax the Great (อาแจ็กซ์ผู้ยิ่งใหญ่) โดยอาแจ็กซ์ผู้น้อยนี้เป็นบุตรของกษัตริย์โอลิอุส เป็นหนึ่งในผู้ที่หลงรูปโฉมของเฮเลน จึงได้นำกองทัพเรือจำนวนมากเข้าสู่สงครามกรุงทรอย อาแจ็กซ์ผู้น้อยเสียชีวิตจากการหนีจากการจมน้ำโดยโปเซดอนได้ และไต่ขึ้นไปนั่งบนหิน โปเซดอนจึงใช้สายฟ้าฟาดไปบนหินที่อาแจ็กซ์ผู้น้อยนั่งอยู่ให้แตกละเอียด จนอาแจ็กซ์ผู้น้อยจมน้ำตายอีกครั้ง

ปัจจุบัน ชื่อของอาแจ็กซ์ผู้ยิ่งใหญ่ได้ถูกตั้งเป็นชื่อของสโมสรฟุตบอลระดับชั้นแนวหน้าแห่งหนึ่งของเนเธอร์แลนด์ คือ อาแจ็กซ์ อัมสเตอร์ดัม