วงศ์ซาลาแมนเดอร์แท้
| วงศ์ซาลาแมนเดอร์แท้ | |
|---|---|
| |
| นิวต์ผิวขรุขระ (Taricha granulosa) พบในทวีปอเมริกาเหนือ จัดเป็นนิวต์ที่มีพิษร้ายแรงมากอีกชนิดหนึ่ง | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Animalia |
| ไฟลัม: | Chordata |
| ชั้น: | Amphibia |
| อันดับ: | Caudata |
| อันดับย่อย: | Salamandroidea |
| วงศ์: | Salamandridae Goldfuss, 1820 |
| สกุล | |
|
| |
วงศ์ซาลาแมนเดอร์แท้ หรืออาจเรียกได้ว่า นิวต์ (อังกฤษ: Newts, True salamanders) เป็นวงศ์ของสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำในอันดับซาลาแมนเดอร์ (Caudata) วงศ์หนึ่ง ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Salamandridae
จัดเป็นซาลาแมนเดอร์ขนาดเล็ก มีขนาดโตเต็มที่ไม่เกิน 20 เซนติเมตร มีลักษณะโดยรวม คือ ตัวเต็มวัยไม่มีเหงือก และไม่มีช่องเปิดเหงือก ไม่มีร่องในโพรงจมูก มีปอด รูปร่างมีแตกต่างกันตั้แงต่เรียวยาวจนถึงป้อม ขาสั้น ผิวหลังลำตัวมีความแตกต่างกันตั้งแต่ราบเรียบจนถึงหยักย่น สำหรับตัวที่หยักย่นนั้นเนื่องจากมีต่อมน้ำพิษเป็นจำนวนมาก ซึ่งนับได้ว่าเป็นซาลาแมนเดอร์วงศ์ที่มีพิษร้ายแรงที่สุด นอกจากนี้แล้วยังมีสีสันลำตัวที่สดใสจัดจ้าน โดยเฉพาะด้านข้างลำตัวและหลัง ซึ่งจะใช้พิษและสีเหล่านี้เพื่อใช้ในการเตือนภัยสัตว์ล่าเหยื่อ
มีวงจรชีวิตแตกต่างหลากหลายกันออกไปตามแต่สกุล บางสกุลอาศัยอยู่บนบก แต่หลายสกุลอาศัยอยู่ในน้ำและมีส่วนหางเป็นแผ่นแบนคล้ายใบพาย บางชนิดวางไข่บนดิน แต่ส่วนใหญ่จะวางไข่ในน้ำ บางชนิดเปลี่ยนรูปร่างแค่บางส่วนในวัยอ่อนแล้วขึ้นไปอาศัยบนบกตั้งแค่ระยะเวลานาน 1–14 ปี ต่อจากนั้นจึงย้ายกลับไปใช้ชีวิตในน้ำแล้วจึงเปลี่ยนรูปร่างเป็นตัวเต็มวัยและอาศัยอยู่ในน้ำตลอดไปก็มี
มีการกระจายพันธุ์ค่อนข้างกว้างขวางตั้งแต่ทวีปอเมริกาเหนือ, ยุโรป, แอฟริกาตะวันตก, เอเชียตะวันตก และเอเชียตะวันออก สำหรับในประเทศไทย กะท่าง (Tylottriton verrucosus) ซึ่งเป็นซาลาแมนเดอร์เพียงชนิดเดียวเท่านั้นที่พบได้ในประเทศไทย พบในดอยสูงทางภาคเหนือที่สูงกว่าระดับน้ำทะเลมาก ก็จัดอยู่ในวงศ์นี้เช่นกัน และก็มีพิษด้วยเช่นกัน[1] [2]
การจำแนก
[แก้]แบ่งออกเป็น 2 วงศ์ย่อย คือ Pleurodelinae หรือนิวต์ และ Salamandrinae พบประมาณ 74 ชนิด (และอาจมากกว่านี้) ได้แก่[3]
วงศ์ย่อย Pleurodelinae
- Calotriton Gray, 1858 – 2 ชนิด
- Cynops Tschudi, 1838 – 7 ชนิด
- Echinotriton Nussbaum & Brodie, 1982 – 2 ชนิด
- Euproctus Gené, 1838 – 2 ชนิด
- Lissotriton Bell, 1839 – 5 ชนิด
- Ichthyosaura Latreille in Sonnini de Manoncourt & Latreille, 1801 – ชนิดเดียว (ชื่อพ้อง; Mesotriton)
- Neurergus Cope, 1862 – 4 ชนิด
- Notophthalmus Rafinesque, 1820 – 3 ชนิด
- Ommatotriton Gray, 1850 – 2 ชนิด
- Pachytriton Boulenger, 1878 – 2 ชนิด
- Paramesotriton Chang, 1935 – 7 ชนิด
- Pleurodeles Michahelles, 1830 – 3 ชนิด
- Salamandrina Fitzinger, 1826 – 2 ชนิด
- Taricha Gray, 1850 – 3 ชนิด
- Triturus Rafinesque, 1820 – 7 ชนิด
- Tylototriton Anderson, 1871 – 8 ชนิด
วงศ์ย่อย Salamandrinae
- Chioglossa Bocage, 1864 – ชนิดเดียว
- Lyciasalamandra Veith & Steinfartz, 2004 – 7 ชนิด
- Mertensiella Wolterstorff, 1925 – ชนิดเดียว
- Salamandra Fitzinger, 1826 – 6 ชนิด
อ้างอิง
[แก้]- ↑ หน้า 312-313, วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก โดย วีรยุทธ์ เลาหะจินดา (พ.ศ. 2552) ISBN 978-616-556-016-0
- ↑ [https://web.archive.org/web/20120421023612/http://www.nstda.or.th/nstda-knowledge/1180--salamander-newt เก็บถาวร 2012-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ประเทศไทยไม่มี salamander มีแต่ newt จาก เนคเทค]
- ↑ http://research.amnh.org/herpetology/amphibia/references.php?id=27224
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- http://www.tylototriton.org เก็บถาวร 2006-07-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
