ระบบประสาทอิสระ

ระบบประสาทอิสระ
สีน้ำเงิน = พาราซิมพาเทติก
สีแดง = ซิมพาเทติก

ระบบประสาทอิสระหรือระบบประสาทอัตโนมัติ (อังกฤษ: autonomic nervous system) เป็นการทำงานของระบบประสาทที่เกี่ยวข้องกับการตอบสนองและควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อเรียบ ทำหน้าที่อยู่นอกอำนาจจิตใจแบ่งได้เป็น 2 ระบบคือ

• ระบบประสาทซิมพาเทติก (sympathetic) เป็นการเตรียมร่างกายสำหรับสภาพที่กดดัน เคร่งเครียด หรือกิจกรรมที่ต้องใช้พลังงานมาก เป็นการเตรียมตัวเพื่อสู้หรือหนี ได้แก่ เพิ่มการไหลเวียนของเลือด ระบบย่อยอาหารหยุดทำงาน ม่านตาขยาย หายใจเข้าเพื่อนำปริมาณอากาศเข้ามากขึ้น
• ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (parasympathetic) เป็นระบบประสาทที่ทำงานในสภาวะพักของร่างกาย ในสภาพนี้ ระบบย่อยอาหารทำงาน หัวใจเต้นช้า หายใจเข้าเพื่อนำอากาศเข้าปกติ