มะแว้งเครือ
มะแว้งเครือ | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
ไม่ได้จัดลำดับ: | Asterids |
อันดับ: | Solanales |
วงศ์: | Solanaceae |
สกุล: | Solanum |
สปีชีส์: | S. trilobatum |
ชื่อทวินาม | |
Solanum trilobatum L. |
มะแว้งเครือ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Solanum trilobatum[1]) เป็นพืชในสกุลมะเขือ ลักษณะเป็นไม้เถามีหนาม ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปไข่หรือรูปรี ขนาด 1.5–5 x 1.5–7.5 เซนติเมตร โคนใบป้านกว้าง ปลายใบมน ขอบใบหยักเว้าหรือเป็นแฉก ๆ ไม่สม่ำเสมอกัน ก้านใบยาว 2–15 มิลลิเมตร ดอกออกเป็นช่อสั้น ๆ ตามซอกใบหรือปลายกิ่ง มีดอกย่อย 2–8 ดอก ก้านดอกยาว 1.5–4 เซนติเมตร ดอกย่อยสีม่วง กลีบเลี้ยงปลายแยกเป็น 5 กลีบ กลีบดอกปลายแยกเป็น 5 กลีบเช่นกัน มีอับเรณูสีเหลือง มีเกสรตัวผู้ 5 อัน ออกดอกช่วงมกราคม–มีนาคม ผลเป็นผลกลมสีเขียว ขนาดราว 1 เซนติเมตร เมื่อสุกมีสีแดง ภายในมีเมล็ดจำนวนมาก ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด[2][3]
มะแว้งเครือมีถิ่นกำเนิดในอินเดีย ศรีลังกา และอินโดจีน[4] ตำรายาไทยระบุว่าผลสดมีรสขมขื่นเปรี้ยว ตำผสมเกลือใช้อมแก้ไอ แก้เจ็บคอ ผลแห้งใช้แก้ไอ ขับปัสสาวะ ช่วยให้เจริญอาหาร รากใช้แก้ไอ กัดเสมหะ ขับลม[2][5] นอกจากนี้ยังเข้ากับสมุนไพรอื่นเป็นยาประสะมะแว้ง ซึ่งเป็นหนึ่งในยาสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติ[6]
อ้างอิง[แก้]
- ↑ ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2557, เต็ม สมิตินันทน์, หน้า 520, พ.ศ. 2557, สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กรุงเทพฯ
- ↑ 2.0 2.1 คำอธิบาย ตำราพระโอสถพระนารายณ์, ชยันต์ พิเชียรสุนทร และคณะ, หน้า 548–549, พ.ศ. 2558, สำนักพิมพ์อมรินทร์ กรุงเทพฯ
- ↑ "มะแว้งเครือ - Solanum trilobatum L." ฐานข้อมูลพันธุ์ไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์. สืบค้นเมื่อ March 2, 2020.
- ↑ "Solanum trilobatum L. - Plants of the World Online". Kew Science. สืบค้นเมื่อ March 2, 2020.
- ↑ "มะแว้งเครือ (Solanum trilobatum L.) - ฐานข้อมูลเครื่องยา". คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. สืบค้นเมื่อ March 2, 2020.
- ↑ "บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2562 ฉบับลงราชกิจจานุเบกษา (วันที่ 19 มีนาคม 2562)". ศูนย์ข้อมูลข่าวสารด้านเวชภัณฑ์ กระทรวงสาธารณสุข. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-03-02. สืบค้นเมื่อ March 2, 2020.