ทิศทาง

ทิศ เป็นสัญลักษณ์ทางความหมาย กล่าวถึง เหตุผล ทางภูมิศาสตร์ในตำแหน่งต่างๆ เป็นชื่อต่างๆ บอกว่าบริเวณหรือแนวโน้มใดคือ ด้านซ้าย ,ขวา ,หน้า หรือหลัง ที่หมายถึงการชี้บอก ส่วนใหญ่ ภูมิศาสตร์โบราณ กล่าวถึงทิศอย่างน้อยสองทิศ เป็นปฐม เช่น การบอกว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ดังประโยคที่ว่า

ปรากฏที่ทิศตรง และบ้างก็มีปรากฏอยู่ด้านทิศเฉียงด้วยหากมองลงมาจากภูเขา

เป็นต้น ส่วนใหญ่หมายถึงทิศทั้งสี่ กล่าวคือ ทิศตะวันออก ทิศเหนือ ทิศตะวันตก และทิศใต้ เป็นทิศตรงในการดูภูมิแบบสี่ทิศ นอกกว่าสี่ทิศนี้ คือ ทิศเฉียง เชื่อว่า ทิศที่หมายถึงทิศทั้งแปด เป็นทิศตรงเช่นเดียวกัน เป็นการแบ่งจำนวนของทิศตรง ทิศที่มีทิศเฉียงอีกสองประเภทคือ ทิศทั้งหกตามตำราทางพุทธศาสนา(จำนวนทิศทั้งสี่ รวมกับ ทิศเบื้องบน และทิศเบื้องล่าง)และทิศทั้งสิบตามตำราทางพุทธศาสนา(ทิศเหนือ ทิศใต้ ทิศตะวันออก ทิศตะวันตก ทิศตะวันออกเฉียงเหนือง ทิศตะวันออกเฉียงใต้ ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ทิศตะวันตกเฉียงใต้ ทิศเบื้องบน และทิศเบื้องล่าง) ทิศน้อยใหญ่ดังกล่าว เดิมที คงเรียกแต่ว่า เป็นทิศตรงหรือทิศเฉียงเท่านั้น กว่านั้นต่อมา จึงกำหนดชื่อ ซ้าย ขวา และแนวที่เป็นกำหนดนัดหมายต่อกันมากขึ้นตามลักษณะภูมิประเทศและดาราศาสตร์

---