บิลิรูบิน

บิลิรูบิน

เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	635-65-4
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ
ECHA InfoCard	100.010.218
ผับเคม CID	250
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID90239827
InChI InChI=1/C33H36N4O6/c1-7-20-19(6)32(42)37-27(20)14-25-18(5)23(10-12-31(40)41)29(35-25)15-28-22(9-11-30(38)39)17(4)24(34-28)13-26-16(3)21(8-2)33(43)36-26/h7-8,13-14,34-35H,1-2,9-12,15H2,3-6H3,(H,36,43)(H,37,42)(H,38,39)(H,40,41)/f/h36-38,40H
SMILES CC1=C(NC(=C1CCC(=O)O)CC2=C(C(=C(N2)C=C3C(=C(C(=O)N3)C)C=C)C)CCC(=O)O)C=C4C(=C(C(=O)N4)C=C)C
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	C33H36N4O6
มวลโมเลกุล	584.66214
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

บิลิรูบิน (อังกฤษ: bilirubin) หรือเดิมเคยถูกเรียกว่าฮีมาตอยดิน (อังกฤษ: hematoidin) เป็นสารสีเหลืองที่เป็นผลผลิตของการย่อยสลายฮีมซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเฮโมโกลบินซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญของเม็ดเลือดแดง บิลิรูบินถูกขับออกจากร่างกายผ่านทางน้ำดีและปัสสาวะ การมีระดับบิลิรูบินในเลือดสูงขึ้นอาจบ่งบอกถึงโรคบางอย่าง สารนี้เป็นสารที่ทำให้แผลฟกช้ำ ปัสสาวะ และผิวหนังของผู้ที่มีภาวะดีซ่านเป็นสีเหลือง

นอกจากนี้ยังพบได้ในพืชด้วย

การตรวจเลือด

บิลิรูบินนั้นถูกย่อยสลายได้ด้วยแสง ดังนั้นหลอดเก็บเลือดที่ใช้ควรถูกเก็บให้พ้นแสง

บิลิรูบินในเลือดมีอยู่สองแบบ

คำย่อ'	ชื่อ	การละลายน้ำ	ปฏิกิริยา
"BC"	"Conjugated" หรือ "Direct bilirubin"	ได้ (จับกับ glucuronic acid)	ทำปฏิกิริยารวดเร็วเมื่อใส่สีย้อม (diazo reagent) ลงในตัวอยางเลือด ได้ผลผลิตเป็น azobilirubin ("direct")
"BU"	"Unconjugated" หรือ "Indirect bilirubin"	ไม่ได้	ทำปฏิริยาช้ากว่า ได้ผลผลิตเป็น azobilirubin เช่นกัน การเพิ่มเอธานอลจะทำให้บิลิรูบินทั้งหมดพร้อมทำปฏิริยาได้ จึงสามารถคำนวณ indirect bilirubin ได้โดย indirect bilirubin = total bilirubin - direct bilirubin

ระดับบิลิรูบินทั้งหมด (total bilirubin, TBIL) คือการวัดทั้ง BU และ BC โดยสามารถตรวจวัดระดับของบิลิรูบินทั้งหมดและเฉพาะไดเรกท์ได้โดยตรงจากเลือด แต่ระดับ indirect bilirubin จะได้จากการคำนวณ

ดีซ่าน

บทความหลัก: ดีซ่าน

ดีซ่านอาจตรวจพบได้จากการสังเกตตาขาว (sclera) ที่จะมีสีเหลืองให้เห็นเมื่อระดับบิลิรูบินในเลือดสูงถึง 30-50 ไมโครโมล/ลิตร ถ้าระดับสูงกว่านี้อาจพบเห็นสีเหลืองที่ผิวหนังได้