หนองในแท้

Gonorrhea
ระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 รัฐบาลสหรัฐฯใช้โปสเตอร์เพื่อเตือนกำลังพลทหารให้ระวังอันตรายของโรคหนองในแท้และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
บัญชีจำแนกและลิงก์ไปภายนอก
ICD-10	A54
ICD-9	098
MedlinePlus	007267
eMedicine	article/782913
MeSH	D006069

โรคหนองในแท้ เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่พบได้บ่อย เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย Neisseria gonorrhoeae เชื้อนี้จะทำให้เกิดโรคเฉพาะเยื่อเมือก mucous membrance เช่น เยื่อเมือกในท่อปัสสาวะ ช่องคลอด ปากมดลูก และเยื่อบุมดลูก, ท่อรังไข่, ทวารหนัก, คอ และเยื่อบุตา อาการที่พบได้บ่อยสำหรับผู้ชายคือ ปวดแสบขณะปัสสาวะ และมีหนองสีเหลือง สำหรับผู้หญิง ครึ่งหนึ่งมักไม่มีอาการ หรือ มีตกขาว หรือเลือดผิดปกติ และปวดอุ้งเชิงกราน ทั้งผู้ชายและผู้หญิงถ้าเป็นโรคหนองในแท้โดยที่ไม่ได้รักษา มันสามารถแพร่กระจายเฉพาะที่เกิดเป็นโรค epididymitis หรือ pelvic inflammatory disease หรือ แพร่กระจายตามส่วนต่าง ๆ มีผลต่อข้อและลิ้นหัวใจ

อาการ

ครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยหญิงมักไม่มีอาการ หรืออาจมีอาการตกขาว หรือเลือดผิดปกติ ปวดทองน้อย หรือปวดระหว่างมีเพศสัมพันธ์ สำหรับผู้ป่วยชายจะมีอาการท่อปัสสาวะอักเสบ โดยมีอาการปวดแสบขณะปัสสาวะและมีหนองสีเหลืองไหลออกจากองคชาต การมีเพศสัมพันธ์ทางปากทำให้ได้รับเชื้อจากคนที่เป็นโรค โดยมักจะเป็นเพศชาย 90% ไม่มีอาการทางปาก 10% มีอาการเจ็บคอ ระยะฟักตัว 2 - 14 วัน โดยมักมีอาการเกิดขึ้นระหว่างวันที่ 4 - 6 วันหลังจากติดเชื้อ ในผู้ป่วยส่วนน้อยบางคนอาจมีโรคบริเวณผิวหนังและปวดบวมที่ข้อหลังจากที่เชื้อเข้าสู่กระแสเลือด มีผู้ป่วยไม่กี่รายที่มีอาการที่หัวใจทำให้เป็นโรค endocarditis หรือที่ไขสันหลังทำให้เป็นโรค meningitis(ทั้งสองโรคมักเกิดในผู้ป่วยที่ถูกกดระบบภูมิคุ้มกัน)

การติดต่อ

ติดต่อทางเพศสัมพันธ์ทั้งทางปาก ช่องคลอด หรือทวารหนัก การมีเพศสัมพันธ์ทางปากจะทำให้เชื้อติดต่อทั้งจากอวัยวเพศไปปาก และจากปากไปอวัยวะเพศ ในกรณีที่ช่องคลอดหรืออวัยวะเพศปนเปื้อนหนองที่มีเชื้อก็สามารถติดเชื้อนี้ได้โดยไม่จำเป็นต้องร่วมเพศ และยิ่งมีเพศสัมพันธ์กับคู่ขามากขึ้นเท่าไรก็ยิ่งมีโอกาสติดเชื้อเพิ่มขึ้น การนั่งฝาโถส้วมหรือสัมผัสมือกันไม่ทำให้เกิดการติดเชื้อนี้

สาเหตุ

โรคนี้มีสาเหตุจากเชื้อแบคทีเรีย Neisseria gonorrhoeae การติดเชื้อติดต่อจากคนหนึ่งไปคนหนึ่งผ่านทาง ช่องคลอด ปาก หรือ ทวารหนัก ผู้ชายมีโอกาส 20% ที่ได้รับเชื้อจากการมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอดของผู้ป่วยหญิงใน 1 ครั้ง โอกาสได้รับเชื้อจากผู้ชายมีเพศสัมพันธ์ักับผู้ชายมีมากขึ้น ผู้หญิงมีโอกาส 60 - 80% ที่จะได้รับเชื้อจากการมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอดกับผู้ป่วยชายใน 1 ครั้ง มารดาสามารถแพร่เชื้อหนองในแท้ไปยังลูกอ่อนขณะคลอดได้ ทำให้เป็นโรคตาที่ชื่อว่า ophthalmia neonatorum เชื้อโรคนี้ไม่สามารถแพร่กระจายโดยการใช้ห้องส้วมหรือห้องน้ำร่วมกัน

การวินิจฉัย

โดยทั่วไปแล้ว วินิจฉัยจากย้อมเชื้อ (gram stain) และเพาะเชื้อ (culture) อย่างไรก็ตาม การทดสอบแบบใหม่ polymerase chain reaction (PCR) เป็นที่นิยมมากขึ้น ผู้ป่วยทุกคนที่ทดสอบแล้วได้ผลบวกต่อเชื้อหนองในแท้ ควรจะทดสอบตรวจโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ เช่น chlamydia, syphilis, aids/hiv

การตรวจคัดกรอง

สำหรับประเทศสหรัฐฯ United States Preventive Services Task Forceแนะนำให้ตรวจคัดกรองเชื้อโรคหนองในแท้ในผู้หญิงที่มีปัจจัยเสี่ยงสูง คือ ผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์ที่มีอายุน้อยกว่า 25 ปี ไม่แนะนำให้ตรวจคัดกรองในผู้ชายที่ไม่มีอาการหรือผู้หญิงที่มีปัจจัยเสี่ยงน้อย

การตรวจคัดกรองโรคหนองในแท้ในผู้หญิงที่จะตั้งครรภ์ และผู้หญิงที่มีปัจจัยเสี่ยงของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์สูง แนะนำให้ทำ prenatal care ในประเทศสหรัฐฯ

การป้องกัน

การป้องกันจากเชื้อหนองในแท้จากการงดเว้นมีเพศสัมพันธ์ สามารถลดความเสี่ยงจากการติดเชื้อโดยการใช้ถุงยางอนามัยและมีเพศสัมพันธ์กับคู่ครองคนเดียวที่ไม่เป็นโรค

การพยากรณ์โรค

โรคหนองในแท้ ถ้าไม่ได้รักษาเป็นระยะเวลาสัปดา์ห์หรือเดือนจะยิ่งมีความเสี่ยงที่มีผลแทรกซ้อนสูง หนึ่งในผลแทรกซ้อนของหนองในแท้คือ systemic dissemination มีผลต่อผิวหนังเป็นตุ่มหนองหรือจุดเลือดออก, septic arthritis, meningitis, endocarditis โรคเหล่านี้เกิดขึ้นระหว่าง 0.6 - 3.0% สำหรับผู้หญิง และ 0.4 - 0.7% สำหรับผู้ชาย

ในผู้ป่วยชาย การอักเสบของ epididymis(epididymitis), ต่อมลูกหมาก(prostatitis) และ urethral stricture(urethritis) สามารถเป็นผลจากการไม่ได้รักษาโรคหนองในแท้ ในผู้ป่วยหญิง ผลจากการไม่ได้รักษาที่พบบ่อยที่สุดคือ pelvic inflammatory disease ผลแทรกซ้อนอื่นได้แก่ perihepatitis ผลแทรกซ้อนที่พบยากได้แก่ Fitz-Hugh-Curtis syndrome; septic arthritis ที่นิ้ว ข้อมือ เท้า และข้อเท้า; septic abortion; chorioamnionitis during pregnancy; neonatal or adult blindness from conjunctivitis; และเป็นหมัน

ทารกแรกเกิดที่คลอดออกมาจะให้ erythromycin ointment ที่ตาทั้งสองข้างเพื่อป้องกันตาบอดจากการติดเชื้อ โรคหนองในแท้แฝงต้องได้รับการรักษา ถ้าทำได้อย่างนี้มักจะพยากรณ์โรคดี

ในประเภทศสหรัฐฯประชากรอายุระหว่าง 14 - 39 ปี 46% ของผู้ป่วยที่เป็นหนองในแท้มักจะเป็นโรคติดเชื้อ chlamydia ร่วมด้วย