ปักษีวิทยา
ปักษีวิทยา (อังกฤษ: ornithology) เป็นสาขาวิชาหนึ่งของสัตววิทยาที่ศึกษาเกี่ยวกับนก[1] ปักษีวิทยาบางสายมีหลักการที่แตกต่างจากสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องในหลายแง่มุม ส่วนหนึ่งเนื่องมาจากการมองเห็นในระดับสูงและความสวยงามของนก[2] นอกจากนี้ยังเป็นสาขาที่มีการมีส่วนร่วมจากมือสมัครเล่นจำนวนมาก ทั้งในด้านเวลา ทรัพยากร และการสนับสนุนทางการเงิน การศึกษาเกี่ยวกับนกได้ช่วยพัฒนาแนวคิดหลักทางชีววิทยา รวมถึงวิวัฒนาการ พฤติกรรม และนิเวศวิทยา เช่น คำจำกัดความของสปีชีส์, กระบวนการเกิดสปีชีส์ใหม่, สัญชาตญาณ, การเรียนรู้, บทบาทหน้าที่ทางนิเวศวิทยา, กิลด์, ชีวภูมิศาสตร์เกาะ, phylogeography และการอนุรักษ์[3] ผู้ที่ศึกษาสาขาวิชานี้จะเรียกว่า "นักปักษีวิทยา" (ornithologist)
มนุษย์ให้ความสนใจนกมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ดังจะเห็นได้จากภาพเขียนบนผนังถ้ำในสมัยยุคหิน ในยุคแรก ความรู้เกี่ยวกับนกเริ่มมาจากความพยายามในการล่านกหายาก และการเลี้ยงสัตว์ปีกเพื่อกินไข่และเนื้อ โดยเริ่มที่อียิปต์ ประมาณ 400 ปีก่อนคริสตกาล และที่จีน ประมาณ 246 ปีก่อนคริสตกาล
แม้ว่าปักษีวิทยาในยุคแรก ๆ จะเกี่ยวข้องกับคำอธิบายและการกระจายพันธุ์เป็นหลัก นักวิทยาวิทยาในปัจจุบันมักแสวงหาคำตอบสำหรับคำถามที่เฉพาะเจาะจงมาก โดยมักใช้นกเป็นแบบจำลองเพื่อทดสอบสมมติฐานหรือการทำนายตามทฤษฎี ทฤษฎีชีววิทยาสมัยใหม่ส่วนใหญ่นำไปใช้กับรูปแบบชีวิต ดังนั้น จำนวนนักวิทยาศาสตร์ที่ระบุว่าตนเองเป็น "นักปักษีวิทยา" จึงลดลง[4] มีการใช้เครื่องมือและเทคนิคต่าง ๆ มากมายในปักษีวิทยา ทั้งในห้องทดลองและนอกภาคสนาม และมีการสร้างนวัตกรรมใหม่ ๆ อย่างต่อเนื่อง นักชีววิทยาส่วนใหญ่ที่ยอมรับว่าตนเองเป็น "นักวิทยาวิทยา" ศึกษาประเภทเฉพาะของตนเอง เช่นเดียวกันกับการปฏิบัติทางชีววิทยาทั้งหมด เช่น กายวิภาคศาสตร์ อนุกรมวิธาน หรือนิเวศวิทยา วิถีชีวิตและพฤติกรรม [5]
คำนิยามและศัพทมูลวิทยา
[แก้]ศัพท์ "ornithology" มีที่มาจากภาษาละตินในคริสต์ศตวรรษที่ 16 ตอนปลายว่า ornithologia หมายถึง "ศาสตร์ของนก" ซึ่งมาจากภาษากรีกว่า ὄρνις ornis ("นก") กับ λόγος logos ("ทฤษฎี ศาสตร์ ความคิด")[6]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Newton, Alfred; Lydekker, Richard; Roy, Charles S.; Shufeldt, Robert W. (1896). A dictionary of birds. London: A. and C. Black.
- ↑ Newton, Ian (1998). Population limitation in birds. Academic Press. p. 2. ISBN 978-0-12-517366-7.
- ↑ Mayr, E. (1984). "Commentary: The Contributions of Ornithology to Biology". BioScience. 34 (4): 250–255. doi:10.2307/1309464. JSTOR 1309464.
- ↑ Bibby, Colin J. (2003). "Fifty years of Bird Study: Capsule Field ornithology is alive and well, and in the future can contribute much more in Britain and elsewhere". Bird Study. 50 (3): 194–210. doi:10.1080/00063650309461314. S2CID 87377120.
- ↑ Sutherland, W. J., Newton, Ian and Green, Rhys (2004). Bird ecology and conservation: a handbook of techniques. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-852086-3.
{{cite book}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ Harper, Douglas. "ornithology". Online Etymology Dictionary.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Lewis, Daniel. The Feathery Tribe: Robert Ridgway and the Modern Study of Birds. Yale University Press. [1].
- Ornithologie (1773–1792) Francois Nicholas Martinet Digital Edition Smithsonian Digital Libraries
- "West Midland Bird Club: Older Organisations". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 9, 2013. สืบค้นเมื่อ May 23, 2004.
{{cite web}}
: CS1 maint: unfit URL (ลิงก์) - History of ornithology in North America
- History of ornithology and ornithology collections in Victoria, Australia on Culture Victoria
- History of ornithology in China เก็บถาวร 2008-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Hill ornithology collections