ปรัชญาจิตวิทยา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ปรัชญาจิตวิทยา กล่าวถึงประเด็นจำนวนมากที่เกี่ยวกับรากฐานของทฤษฎีจิตวิทยาสมัยใหม่

ภาพรวม[แก้]

ปรัชญาจิตวิทยาศึกษาในประเด็นญาณวิทยาซึ่ง เกี่ยวข้องกับวิธีวิทยาของการตรวจสอบทางจิตวิทยา ตัวอย่างเช่น:

  • วิธีวิทยาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับจิตวิทยาคืออะไร ระหว่าง จิตใจนิยม, พฤติกรรมนิยม หรือ การประนีประนอม?
  • การรายงานผลด้วยตนเองเป็นวิธีการรวบรวมข้อมูลที่น่าเชื่อถือหรือไม่? [1]
  • ข้อสรุปใดที่สามารถดึงออกมาจากการทดสอบสมมติฐานว่าง
  • เราสามารถวัดประสบการณ์ของคนแรก (อารมณ์ ความปรารถนา และความเชื่อ ฯลฯ ) อย่างเป็นกลางได้หรือไม่?

ประเด็นอื่นในปรัชญาจิตวิทยา คือ ปัญหาเชิงปรัชญาเกี่ยวกับธรรมชาติของจิต สมอง และ การรับรู้ บางทีอาจเป็นความคิดทั่วไปซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวิทยาศาสตร์การรับรู้ หรือ ปรัชญาจิต เช่น:

ปรัชญาจิตวิทยายังติดตามผลงานร่วมสมัยที่ดำเนินการอย่างใกล้ชิดกับประสาทวิทยาการรับรู้ จิตวิทยาวิวัฒนาการ และ ปัญญาประดิษฐ์ เช่น การตั้งคำถามว่าปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาสามารถอธิบายโดยใช้วิธีทางประสาทวิทยา ทฤษฎีวิวัฒนาการ และการสร้างแบบจำลองคอมพิวเตอร์ได้หรือไม่ [2][3] แม้ว่าสิ่งเหล่านี้จะเกี่ยวข้องกับสาขาอื่นอย่างใกล้ชิด แต่ก็ยังมีความกังวลบางประการเกี่ยวกับความเหมาะสมของการนำวิธีการทางจิตวิทยามาใช้ ความกังวลดังกล่าว ได้แก่ จิตวิทยาซึ่งเกี่ยวกับการศึกษาปัจเจกบุคคลในฐานะระบบประมวลผลข้อมูล (ดู Donald Broadbent ) ซึ่งเป็นอิสระจากสิ่งที่เกิดขึ้นในสมอง (แม้ว่านักจิตวิทยาส่วนใหญ่เห็นพ้องกันว่าสมองบางส่วนเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดพฤติกรรม (ดู supervenience ) จิตใจจะเป็น "เส้นลวดที่แข็ง" (hard-wired) ซึ่งเพียงพอสำหรับการตรวจสอบเชิงวิวัฒนาการจะประสบผลสำเร็จหรือไม่ และรูปแบบการคำนวณจะสามารถทำอะไรได้ไปมากกว่าการนำเสนอทฤษฎีการรับรู้ที่เป็นไปได้ซึ่งสิ่งนี้จะสามารถบอกอะไรเราเกี่ยวกับจิตใจได้หรือไม่ (Fodor & Pylyshyn 1988)

ปรัชญาจิตวิทยาเป็นศาสตร์ที่มีพื้นที่ค่อนข้างใหม่ เพราะจิตวิทยาที่มี "ความเป็นวิทยาศาสตร์" - เป็นจิตวิทยาที่สนับสนุนวิธีการทดลองทางวิทยาศาสตร์มากกว่าการครุ่นคิด สิ่งนี้มีอิทธิพลต่อการศึกษาจิตวิทยาในปลายยุคศตวรรษที่ 19 เท่านั้น หนึ่งในปรัชญาจิตวิทยาที่เกี่ยวข้อง คือ การประเมินข้อดีของสำนักจิตวิทยาต่าง ๆ ที่มีการนำมาใช้ ตัวอย่างเช่น การใช้จิตวิทยาการรับรู้ ของสภาพจิตใจภายในซึ่งอาจเปรียบเทียบกับสำนักพฤติกรรมนิยม และการพิจารณาเหตุผลสำหรับการปฏิเสธแนวคิดพฤติกรรมนิยมที่แพร่หลายในช่วงกลางศตวรรษที่ 20

หัวข้อที่อยู่ในปรัชญาจิตกลับไปไกลกว่านี้มาก ยกตัวอย่างเช่น ปัญหาเกี่ยวกับธรรมชาติของจิตใจและคุณภาพของประสบการณ์ รวมไปถึงประเด็นเฉพาะ อย่างเช่น การถกเถียงกันระหว่างทวินิยมและเอกนิยม ซึ่งได้อภิปรายในปรัชญามานานหลายศตวรรษ

สิ่งที่มีความสัมพันธ์กับปรัชญาจิตวิทยา คือ การสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับปรัชญาและญาณวิทยาเกี่ยวกับ จิตเวชคลินิกและจิตพยาธิวิทยา ปรัชญาจิตเวชเกี่ยวข้องกับบทบาทของคุณค่าทางจิตเวชเป็นหลัก: ซึ่งได้รับอิทธิพลมาจากทฤษฎีคุณค่าทางปรัชญา และ ปรากฏการณ์วิทยา ุคุณค่าที่มีพื้นฐานจากการปฏิบัติมีวัตถุประสงค์เพื่อการปรับปรุงและการทำให้เป็นมนุษย์ รวมไปถึงการตัดสินใจทางคลินิกในสภาพแวดล้อมที่ซับซ้อนของการดูแลสุขภาพจิต [4] ปรัชญาจิตพยาธิวิทยามักเกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาสะท้อนทางญาณวิทยาอันเกี่ยวกับรากฐานทางปรัชญาของการจำแนกทางจิตเวชอย่างเป็นนัยและจิตเวชเชิงหลักฐาน โดยมีวัตถุประสงค์คือเพื่อเปิดเผยกิจกรรมที่สร้างคำอธิบายปรากฏการณ์ทางจิต [5]

จากการศึกษาเชิงประจักษ์ในปี ค.ศ.2016 พบว่ากลุ่มบุคคลซึ่งมีความสัมพันธ์กันต่างมีแนวคิดเกี่ยวกับตัวเองและโลกโดยมีการเชื่อมโยงภายในผ่านการพึ่งพาโดยตรงและตัวกลางซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงโครงสร้างของการรับรู้และความเข้าใจของตนเองและโลกในจิตใจของประชากรและมีการอภิปรายที่เกี่ยวข้องกับจิตวิทยาเชิงปรัชญา[6]

ดูเพิ่มเติม[แก้]

  • ปรัชญาจิตเวช
  • ปรัชญาสังคมศาสตร์
  • จิตวิทยาศีลธรรม

อ้างอิง[แก้]

  1. R. Stewart Ellis (2010). "Research data gathering techniques". Kettering University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-11-03. สืบค้นเมื่อ 2020-01-28. {{cite web}}: ระบุ |accessdate= และ |access-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archivedate= และ |archive-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archiveurl= และ |archive-url= มากกว่าหนึ่งรายการ (help)
  2. Coltheart, Max (January 2006). "What has Functional Neuroimaging told us about the Mind (so far)? (Position Paper Presented to the European Cognitive Neuropsychology Workshop, Bressanone, 2005)". Cortex. 42 (3): 323–331. doi:10.1016/S0010-9452(08)70358-7.
  3. Klein, Colin (14 November 2016). "Brain regions as difference-makers". Philosophical Psychology. 30 (1–2): 1–20. doi:10.1080/09515089.2016.1253053.
  4. Fulford KWM, Stanghellini G. (2008). "The Third Revolution: Philosophy into Practice in Twenty-first Century Psychiatry". Dialogues in Philosophy, Mental and Neuro Sciences. 1 (1): 5–14.
  5. Aragona M (2009). Il mito dei fatti. Una introduzione alla Filosofia della Psicopatologia. Crossing Dialogues. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-03-06.
  6. Kuška M, Trnka R, Kuběna AA, Růžička J (2016). "Free Associations Mirroring Self- and World-Related Concepts: Implications for Personal Construct Theory, Psycholinguistics and Philosophical Psychology". Frontiers in Psychology (ภาษาอังกฤษ). 7: 981. doi:10.3389/fpsyg.2016.00981. PMC 4928535. PMID 27445940.

อ่านเพิ่มเติม[แก้]

คู่มือการศึกษาปรัชญาแห่งลอนดอน เก็บถาวร 2009-09-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เสนอคำแนะนำมากมายเกี่ยวกับสิ่งที่อ่านซึ่งขึ้นอยู่กับความคุ้นเคยของนักเรียนในเรื่อง: ปรัชญาจิตวิทยา เก็บถาวร 2009-07-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

  • J. Stacy Adams. 1976. Advances in Experimental Social Psychology. Academic Press, 1976 ISBN 0120152096, 9780120152094.
  • Leonard Berkowitz. 1972. Social psychology. Scott Foresman & Co, 1972.
  • Ned Block. 1980. Readings in Philosophy of Psychology, Volume 1. Harvard University Press, 1980. ISBN 067474876X, 9780674748767.
  • Stuart C. Brown, Royal Institute of Philosophy. 1974. Macmillan, 1974. Original from the University of Michigan
  • Joseph Margolis. 2008. Philosophy of Psychology. Prentice-Hall foundations of philosophy series. Prentice-Hall, 1984. ISBN 0136643264, 9780136643265.
  • Ken Richardson. 2008. Understanding psychology. Open University Press, 1988. ISBN 0335098428, 9780335098422.
  • George Botterill, Peter Carruthers. 1999. The Philosophy of Psychology. Cambridge University Press. ISBN 0521559154, 9780521559157.
  • Craig Steven Titus. 2009. Philosophical Psychology: Psychology, Emotions, and Freedom. CUA Press. ISBN 0977310361, 9780977310364.
  • Jose Bermudez. 2005. Philosophy of Psychology: A Contemporary Introduction. Routledge. ISBN 9780415368629.
  • Terence Horgan, John Tienson. 1996. Connectionism and the Philosophy of Psychology. MIT Press. ISBN 0262082489, 9780262082488

แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]