ฟันกรามซี่สุดท้าย
ฟันกรามซี่สุดท้าย (อังกฤษ: wisdom tooth) ในมนุษย์ หมายถึงฟันกรามซี่ที่สามจำนวนสี่ซี่ ฟันกรามซี่สุดท้ายนี้งอกระหว่างอายุ 17 ถึง 25 ปี[1] ผู้ใหญ่ส่วนมากมีฟันกรามซี่สุดท้ายสี่ซี่ แต่เป็นไปได้ว่าจะมีน้อย (oligodontia) หรือมากกว่านี้ ซึ่งเรียกว่า ฟันเกิน (supernumerary teeth) โดยทั่วไปฟันกรามซี่สุดท้ายกระทบต่อฟันซี่อื่นขณะงอก คือ มักเกิดการคุดหรือ "มาในด้านข้าง" และจะมีการถอนฟันออกหลังเกิดกรณีดังกล่าวขึ้น ราว 35% ของประชากรไม่มีฟันกรามซี่สุดท้ายเลย[2]
การคุด
[แก้]
การคุดของฟันกรามซี่สุดท้าย (หมายถึง ฟันที่ไม่สามารถขึ้นผ่านขอบเหงือก) สามารถจำแนกได้หลายชนิด
- ฟันคุดชนิดล้มไปด้านหน้า (mesioangular impaction) เป็นกรณีพบมากที่สุด (44%) หมายถึง ฟันนั้นหักเป็นมุมไปด้านหน้า ไปทางด้านหน้าของปาก
- ฟันคุดชนิดตั้งตรง (vertical impaction, 38%) หมายถึง ฟันงอกไม่พ้นขอบเหงือกทั้งหมด
- ฟันคุดชนิดหันส่วนครอบฟันออก (distoangular impaction, 6%) หมายถึง ฟันงอไปข้างหลัง ไปทางด้านหลังของปาก
- ฟันคุดชนิดวางตัวในแนวราบ (horizontal impaction) เป็นกรณีพบน้อยที่สุด (3%) หมายถึง ฟันกรามทำมุม 90 องศาไปด้านข้าง เข้าไปในรากของฟันกรามซี่ที่สอง
ฟันกรามซี่สุดท้ายที่คุดอาจจำแนกโดยใช้เกณฑ์ว่าฟันนั้นยังอยู่ในขากรรไกรทั้งหมดหรือไม่ หากฟันนั้นยังหุ้มในขากรรไกรสมบูรณ์อยู่ เรียกว่า ฟันคุดโดยต้องกรอกระดูกและฟัน (bony impaction) หากฟันนั้นงอกพ้นขากรรไกร แต่ยังไม่พ้นขอบเหงือก จะเรียกว่า ฟันคุดโดยไม่ต้องกรอกระดูกและฟัน (soft tissue impaction)
ในคนไข้ส่วนน้อย ซีสต์และเนื้องอกเกิดขึ้นรอบฟันกรามซี่สุดท้ายที่คุด ซึ่งต้องผ่าตัดออก ประเมินการเกิดขึ้นของซีสต์รอบฟันคุดนั้นมีหลากหลายตั้งแต่ 0.001% ถึง 11% โดยมีอัตราการเกิดสูงขึ้นในคนไข้สูงวัย โดยเสนอว่าโอกาสที่จะเกิดซีสต์หรือเนื้องอกนั้นเพิ่มขึ้นตามระยะเวลาที่มีฟันคุด มีกรณีฟันคุด 1-2% เท่านั้นที่ส่งผลให้เกิดเนื้อมะเร็ง[3]
ฟันกรามซี่สุดท้ายคุดที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่ทราบเกิดในสตรีชาวยุโรปในสมัยแมกดาลีเนียน (18,000-10,000 ปีก่อนคริสตกาล)[4]
อ้างอิง
[แก้]- ↑ "Wisdom Teeth". American Association of Oral and Maxillofacial Surgeons. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-02-20. สืบค้นเมื่อ 2010-09-28.
- ↑ http://health.howstuffworks.com/human-body/parts/no-wisdom-teeth2.htm
- ↑ O. Güven, A. Keskin, Ü. K. Akal. (2000). "The incidence of cysts and tumors around impacted third molars". Int J Oral Maxillofac Surg. 29 (2): 131–135. doi:10.1016/S0901-5027(00)80011-9. PMID 10833151.
{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) - ↑ Magdalenian Girl is a woman and, therefore, has oldest recorded case of impacted wisdom teeth. Field Museum scientists conduct reanalysis of famous 15,000-year-old early modern human skeleton.
