เสมอใจ จินดารักษ์
คุณหญิง เสมอใจ จินดารักษ์ | |
|---|---|
 คุณหญิงจินดารักษ์ และพระยาจินดารักษ์ สามี | |
| เกิด | เสมอ อมาตยกุล[1] 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2435 |
| เสียชีวิต | 10 สิงหาคม พ.ศ. 2521 (81 ปี) |
| นามปากกา | ซันเฟลาเวอร์ |
| อาชีพ | นักแปล |
| คู่สมรส | พระยาจินดารักษ์ (จำลอง สวัสดิ์-ชูโต) |
| บุตร | จำแลง สวัสดิ์-ชูโต ดุษฎี สวัสดิ์-ชูโต วลัย สวัสดิ์-ชูโต จำทูล สวัสดิ์-ชูโต |
| บิดามารดา | พระยาภูบาลบันเทิง (ประยูร อมาตยกุล) คุณหญิงตระกูล ภูบาลบันเทิง |
คุณหญิงเสมอใจ จินดารักษ์ หรือ เสมอใจ สวัสดิ์-ชูโต (นามเดิม เสมอ อมาตยกุล; 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2435 – 10 สิงหาคม พ.ศ. 2521) นามปากกา ซันเฟลาเวอร์ เป็นธิดาของเสวกเอก พระยาภูบาลบันเทิง (ประยูร อมาตยกุล) เป็นภรรยาของพระยาจินดารักษ์ (จำลอง สวัสดิ์-ชูโต) และเป็นนักแปลหญิงคนแรกของประเทศไทย
ประวัติ
[แก้]คุณหญิงเสมอใจเกิดเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2435 มีนามเดิมว่า เสมอ อมาตยกุล[2] เป็นธิดาของเสวกเอก พระยาภูบาลบันเทิง (ประยูร อมาตยกุล) กับคุณหญิงตระกูล ภูบาลบันเทิง[1] มารดาเป็นธิดาของพระปรีชากลการ (สำอาง อมาตยกุล) หลังพระปรีชากลการถูกประหารชีวิต แฟนนี นอกซ์ ภรรยาของพระปรีชากลการพาคุณหญิงตระกูลไปเมืองนอกด้วย[3] ด้วยเหตุนี้คุณหญิงตระกูลจึงมีทักษะภาษาอังกฤษ เมื่อกลับมาตุภูมิจึงเป็นล่ามหญิงคนแรกของประเทศไทย[1] ครั้นคุณหญิงเสมอใจมีอายุได้สองขวบ จึงได้รับพระราชทานนามว่า "เสมอ" เพราะเกิดในตระกูลที่เสมอกันทั้งฝ่ายบิดาและมารดา[1]
คุณหญิงเสมอใจสมรสกับพระยาจินดารักษ์ (จำลอง สวัสดิ์-ชูโต)[1] อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย ในรัฐบาลจอมพล แปลก พิบูลสงคราม มีบุตรด้วยกันสี่คน ได้แก่ จำแลง, ดุษฎี, วลัย และพลตำรวจตรี จำทูล สวัสดิ์-ชูโต ซึ่งสหรัถ สังคปรีชา เป็นเหลนของเธอในสายของจำแลง สวัสดิ์-ชูโต นอกจากนี้พระยาและคุณหญิงจินดารักษ์ยังดูแลอรุณ อมาตยกุล (น้าของคุณหญิง) และเยาวเรศ อมาตยกุล (อาของคุณหญิง) คู่สามีภรรยาซึ่งไม่มีบุตรด้วยกัน หลังสองสามีภรรยาสิ้นชีพไปแล้ว ก็ได้มอบมรดกต่าง ๆ แก่คุณหญิงเสมอใจ[2]
คุณหญิงเสมอใจถึงแก่อนิจกรรม เมื่อวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2521[1] สิริอายุ 81 ปี พระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2521
งานเขียน
[แก้]คุณหญิงเสมอใจใช้นามปากกว่า "ซันเฟลาเวอร์" แปลว่าดอกทานตะวัน เพราะเป็นดอกไม้ที่สู้แดดเสมอ สอดคล้องกับชื่อตัวคือ "เสมอ" และหากเขียนซันเฟลาเวอร์เป็นภาษาอังกฤษ ก็จะเขียนขึ้นต้นด้วยตัว S เช่นเดียวกับชื่อจริงของเธอ[1]
คุณหญิงเสมอใจสามารถแปลนวนิยายภาษาต่างประเทศเป็นภาษาไทยโดยเข้าถึงอรรถรสทางภาษา ถือเป็นสตรีไทยเพียงไม่กี่คนในยุคนั้นที่รู้ภาษาอังกฤษและไทยเป็นอย่างดี ในขณะนั้นมีนักแปลผู้หญิงอยู่ก่อนสองคนคือ ลม่อม สีบุญเรือง นามปากกา ยูปีเตอร์ และแดรดนอท ซึ่งแปลบทความลงหนังสือพิมพ์ จีนโนสยามวารศัพท์ รวมถึง พงศาวดารญี่ปุ่น เมื่อ พ.ศ. 2456[4] และอีกคนคือหม่อมเจ้าศุขศรีสมร เกษมศรี (ร่วมกับสามีคือมหาอำมาตย์ตรี หม่อมเจ้าพูนศรีเกษม เกษมศรี) นามปากกา ศ.ร. หรือ ศะระ เป็นผู้แปลและเรียบเรียงเรื่อง เต็ลมา (Thelma) ส่วนคุณหญิงเสมอใจ ใช้นามปากกว่า ซันเฟลาเวอร์ แปลนวนิยายเรื่อง ไข่มุกซึ่งมีค่า (The Pearl of Great Price) ซึ่งเป็นการแปลและถอดความหมายของนวนิยายทั้งเล่ม ถือว่าคุณหญิงเสมอใจ เป็นนักแปลหญิงคนแรกของประเทศไทย[1] หลังจากนั้นไม่นานคุณหญิงเสมอใจแปลนวนิยายเรื่อง มรดกชั่วร้ายของตระกูล ซึ่งปกของหนังสือเล่มนี้มีภาพประกอบวาดโดยขุนปฏิภาคพิมพ์ลิขิต (เปล่ง ไตรปิ่น)[1]
ลำดับสาแหรก
[แก้]| พงศาวลีของเสมอใจ จินดารักษ์ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
[แก้]- พ.ศ. 2499 –
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 5 เบญจมาภรณ์มงกุฎไทย (บ.ม.)[6] - พ.ศ. ไม่ปรากฎ –
เหรียญกาชาดสมนาคุณ ชั้นที่ 1 (เหรียญทอง)
_ribbon.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 "เปิดโลกวรรณกรรมในโลกหนังสือ ใครคือนักแปลหญิงคนแรกของเมืองไทย". สำนักพิมพ์สมมติ. 30 พฤษภาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 30 มิถุนายน 2564.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ 2.0 2.1 ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จกรมพระยา (19 พฤศจิกายน 2483). "สาส์นสมเด็จ (วันที่ ๑๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๘๓)". วชิรญาณ. สืบค้นเมื่อ 30 มิถุนายน 2564.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ ไกรฤกษ์ นานา (พฤษภาคม 2551). "ฟื้นปริศนาคดีประวัติศาสตร์ "นางแฟนนี่ น็อกซ์" แก้ต่างความผิดให้พระปรีชากลการ". ศิลปวัฒนธรรม (29:7), หน้า 116
- ↑ ชานันท์ ยอดหงษ์ (31 มีนาคม 2563). "ลม่อม สีบุญเรือง ปัญญาชนหญิงหัวก้าวหน้า ลูกสาวเซียวฮุดเสง". The People. สืบค้นเมื่อ 30 มิถุนายน 2564.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - ↑ ประวัติบรรพบุรุษ และสกุลวงศ์อมาตยกุล. พระนคร : รุ่งเรืองรัตน์, 2507, หน้า 33
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักคณะรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๗๔ ตอนที่ ๙ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๔๖๐, ๒๓ มกราคม ๒๕๐๐