สังขยาปกาสกปกรณ์
สังขยาปกาสกปกรณ์ เป็นปกรณ์ในภาษาบาลี ประเภทร้อยกรอง มีความยาว 73 คาถา ประพันธ์โดย พระญาณวิลาส พระภิกษุชาวล้านนา
สังขยาปกาสกปกรณ์ ซึ่งพระญาณวิลาส ได้ประพันธ์ไว้นั้น เข้าใจว่าเจตนาให้ผู้ศึกษาสังขยาปกาสกปกรณ์ ศึกษาโดยใช้วิธีท่องจำ มาตรานับต่างๆ เพื่อการนำไปใช้ได้อย่างสะดวก เหมือนการท่องสูตรคูณของนักเรียนในปัจจุบัน การประพันธ์เป็นคาถานั้นง่ายต่อการจดจำก็จริง แต่มีความยุ่งยากในการศึกษาให้เข้าใจ เพราะงานประพันธ์เป็นคาถาต้องมีข้อความสั้นๆ กระชับ ตามกฎแห่งฉันทลักษณ์ การที่ถูกกำหนดด้วยกฎแห่งฉันทลักษณ์ ทำให้ผู้ประพันธ์ ไม่สามารถจะอธิบายขยายความอะไรให้ละเอียด ได้มากเหมือนการแต่งเป็นร้อยแก้ว
เนื้อหา[แก้]
เนื้อหาของสังขยาปกาสกปกรณ์ ว่าด้วยการคำนวณนับในลักษณะต่างกัน 6 ประเภท มาตรานับ คือ
- อัทธาสังขยา มาตราวัดระยะทาง
- ธัญญสังขยา มาตราตวงสิ่งของ
- ปมาณสังขยา มาตราชั่งสิ่งของ
- ภัณฑสังขยา ระบบการนับจำนวน
- มูลภัณฑสังขยา มาตรานับเงินตรา
- นีลกหาปณสังขยา การนับมูลค่า และการกำหนดขนาดนีลกหาปณะ
ดูเพิ่ม[แก้]
อ้างอิง[แก้]