ข้ามไปเนื้อหา

วิกิพีเดีย:ปัญหาการบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติวิกิพีเดียภาษาไทยในปัจจุบัน

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เป็นที่ตกลงกันมานานว่าวิกิพีเดียภาษาไทยถือคติคุณภาพมากกว่าปริมาณ และเขียนโดยมีรูปแบบเป็นไปในทิศทางเดียวกัน (ดังที่เห็นได้จาก คู่มือการเขียน) ทั้งหมดจึงมีการประมวลเป็นนโยบายและแนวปฏิบัติต่าง ๆ เพื่อให้ยึดถือ โดยการบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติดังกล่าวถือเป็นบทบาทของผู้ใช้วิกิพีเดียทุกคนรวมทั้งผู้ใช้ไม่ล็อกอินหรือไอพี อย่างไรก็ดี ในช่วงหลังได้เกิดความกังวลเกี่ยวกับการบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติที่มากเกินไป (overzealous) อีกทั้งเกิดความไม่เข้าใจในการบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติ ซึ่งแม้แต่ผู้ดูแลระบบเองก็ยังเห็นไม่ตรงกัน ทำให้เกิดความบาดหมางในหมู่ผู้ดูแลระบบ การมีส่วนร่วมของผู้ใช้และผู้ดูแลระบบอยู่ในระดับต่ำ และอาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดการลดปริมาณการร่วมเขียนและการเพิ่มขึ้นของการก่อกวนในช่วงหลัง

สิ่งที่น่าจะเปลี่ยนแปลงคือ นโยบายและแนวปฏิบัติบางอย่างที่ไม่ได้รับการสนับสนุนหรือหมดความสำคัญลงไปอาจละเว้นการบังคับใช้ไปก่อน เพื่อให้สบายใจทั้งผู้เขียนและผู้ที่มาตรวจทาน การบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติโดยยึดตามลายลักษณ์อักษรเพียงอย่างเดียวมีลักษณะเป็นการตัดสินใจแบบจากบนลงล่าง (top-down) ซึ่งก่อให้เกิดการต่อต้านจากผู้ได้รับผลกระทบ ดังนั้น จึงควรละเว้นการบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติโดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหา จนกว่าจะมีการสร้างการสนับสนุนระดับผู้ใช้ขึ้นบน (bottom-up) เพราะก่อนถึงเวลานั้นการบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติจะมีแต่ความไม่ยั่งยืน

ทั้งนี้ ไม่ได้หมายความว่านโยบายและแนวปฏิบัติเหล่านั้นยกเลิกไปแล้ว (เพราะไม่มีการอภิปรายของชุมชน) เพียงแต่ในความเป็นจริงไม่สามารถบังคับใช้นโยบายและแนวปฏิบัติเหล่านั้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การบังคับใช้แนวปฏิบัติ WP:NOTE กับบทความกลุ่มบันเทิงหรือสถานที่ในท้องถิ่น หรือการปรับให้รูปแบบการเขียนเป็นไปตาม WP:MOS เมื่อชุมชนมีท่าทีเฉื่อยชาต่อการกระทำที่ขัดต่อนโยบายและแนวปฏิบัติเป็นจำนวนมาก ก็น่าจะถือว่าไม่มีการบังคับใช้โดยปริยาย