ผู้ใช้:Octahedron80/กระบะทราย15

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

การทับศัพท์ภาษากวางตุ้ง ระบบยฺหวืดเพ็ง (Jyutping)

ต้นพยางค์[แก้]

ตันพยางค์คือเสียงพยัญชนะต้น ถ้าไม่มีต้นพยางค์ ใช้ อ

b
/p/
p
/pʰ/
พ, ผ
m
/m/
ม, หม
f
/f/
ฟ, ฝ
d
/t/
t
/tʰ/
ท, ถ
n
/n/
น, หน
l
/l/
ล, หล
g
/k/
k
/kʰ/
ค, ข
ng
/ŋ/
ง, หง
h
/h/
ฮ, ห
gw
/kʷ/
กว
kw
/kʷʰ/
คว, ขว
w
/w/
ว, หว
z
/t͡s/
c
/t͡sʰ/
ช, ฉ
s
/s/
ซ, ส
j
/j/
ย, หย

ท้ายพยางค์[แก้]

ท้ายพยางค์คือเสียงสระรวมกับเสียงพยัญชนะสะกด เสียงสั้นยาวตามที่ปรากฏ

aa
/aː/
อา
aai
/aːi/
อาย
aau
/aːu/
อาว
aam
/aːm/
อาม
aan
/aːn/
อาน
aang
/aːŋ/
อาง
aap
/aːp/
อาบ
aat
/aːt/
อาด
aak
/aːk/
อาก
  ai
/ɐi/
ไอ
au
/ɐu/
เอา
am
/ɐm/
อำ
an
/ɐn/
อัน
ang
/ɐŋ/
อัง
ap
/ɐp/
อับ
at
/ɐt/
อัด
ak
/ɐk/
อัก
e
/ɛː/
แอ
ei
/ei/
เอย์
eu
/ɛːu/
แอว
em
/ɛːm/
แอม
  eng
/ɛːŋ/
แอง
ep
/ɛːp/
แอบ
  ek
/ɛːk/
แอก
i
/iː/
อี
  iu
/iːu/
อีว
im
/iːm/
อีม
in
/iːn/
อีน
ing
/eŋ/
เอ็ง
ip
/iːp/
อีบ
it
/iːt/
อีด
ik
/ek/
เอ็ก
o
/ɔː/
ออ
oi
/ɔːy/
ออย
ou
/ou/
โอว
  on
/ɔːn/
ออน
ong
/ɔːŋ/
ออง
  ot
/ɔːt/
ออด
ok
/ɔːk/
ออก
u
/uː/
อู
ui
/uːy/
อูย
    un
/uːn/
อูน
ung
/oŋ/
อง
  ut
/uːt/
อูด
uk
/ok/
อก
oe
/œː/
เออ
        oeng
/œːŋ/
เอิง
    oek
/œːk/
เอิก
  eoi
/ɵy/
เอย
    eon
/ɵn/
เอิน
    eot
/ɵt/
เอิด
 
yu
/yː/
วือ[1]
      yun
/yːn/
วืน[2]
    yut
/yːt/
วืด[3]
 
      m
/m̩/
อึม[4]
  ng
/ŋ̩/
อึง[5]
     
  • ^ ถ้าประสมแล้วมีพยัญชนะสามตัว เช่น หยวืด ให้ดึงพยัญชนะหลักไว้ข้างหน้าแล้วเติมพินทุ เช่น ยฺหวืด
  • ^ เฉพาะ m กับ ng สามารถใช้เดี่ยว ๆ ได้ เป็นพยางค์นาสิก ต้นพยางค์ที่ประสมได้ก็มีเพียง h เท่านั้น เป็น hm กับ hng

วรรณยุกต์[แก้]

วรรณยุกต์ภาษากวางตุ้งมี 6 เสียง

  1. วรรณยุกต์ 1 คือเสียงระดับ 5-5 ให้ผันรูปเป็นเสียงตรี
  2. วรรณยุกต์ 2 คือเสียงระดับ 3-5 ให้ผันรูปเป็นเสียงจัตวา
  3. วรรณยุกต์ 3 คือเสียงระดับ 3-3 ให้ผันรูปเป็นเสียงสามัญ
  4. วรรณยุกต์ 4 คือเสียงระดับ 2-1 ให้ผันรูปเป็นเสียงโท
  5. วรรณยุกต์ 5 คือเสียงระดับ 2-4 หรือ 1-3 ให้ผันรูปเป็นเสียงจัตวา
  6. วรรณยุกต์ 6 คือเสียงระดับ 2-2 ให้ผันรูปเป็นเสียงเอก

พยางค์ที่ลงท้ายด้วย -p, -t, -k จะมีวรรณยุกต์ 1, 3, 6 เท่านั้น แต่เนื่องจากพยางค์เหล่านี้เป็นพยางค์ตาย จึงไม่มีรูปเสียงสามัญตามหลักการผัน ให้ใช้รูปเสียงเอกโดยอนุโลม

ตัวอย่าง[แก้]

浪奔、浪流
萬里滔滔江水永不休
淘盡了、世間事
混作滔滔一片潮流

是喜、是愁
浪裡分不清歡笑悲憂
成功、失敗
浪裡看不出有未有

愛你、恨你、問君知否
似大江一發不收
轉千彎、轉千灘
亦未平復此中爭鬥

又有喜、又有愁
就算分不清歡笑悲憂
仍願翻、百千浪
在我心中起伏夠
long6 ban1, long6 lau4
maan6 lei5 tou1 tou1 gong1 seoi2 wing5 bat1 jau1
tou4 zeon6 liu5, sai3 gaan1 si6
wan6 zok3 tou1 tou1 jat1 pin3 ciu4 lau4

si6 hei2, si6 sau4
long6 lei5 fan1 bat1 cing1 fun1 siu3 bei1 jau1
sing4 gung1, sat1 baai6
long6 lei5 hon3 bat1 ceot1 jau5 mei6 jau5

ngoi3 nei5, han6 nei5, man6 gwan1 zi1 fau2
ci5 daai6 gong1 jat1 faat3 bat1 sau1
zyun2 cin1 waan1, zyun2 cin1 taan1
jik6 mei6 ping4 fuk6 ci2 zung1 zang1 dau3

jau6 jau5 hei2, jau6 jau5 sau4
zau6 syun3 fan1 bat1 cing1 fun1 siu3 bei1 jau1
jing4 jyun6 faan1, baak3 cin1 long6
zoi6 ngo5 sam1 zung1 hei2 fuk6 gau3
หล่องปั๊น, หล่องเล่า
หม่านเหลย์โท้วโท้วก๊องเสยเหว็งปั๊ดเย้า
โท่วเจิ่นหลีว, ไซก๊านสี่
หวั่นจอกโท้วโท้วยัดพีนชี่วเล่า

สี่เหย์, สี่เซ่า
หล่องเหลย์ฟั้นปั๊ดเช้งฟู้นซีวเป๊ย์เย้า
เซ่งก๊ง, ซัดป่าย
หล่องเหลย์ฮอนปั๊ดเชิ้ดเหยาเหม่ย์เหยา

งอยเหนย์, หั่นเหนย์, หมั่นกวั๊นจี๊เฝา
ฉีต่ายก๊องยัดฝาดปั๊ดเซ้า
จวื๋นชี้นว้าน, จวื๋นชี้นท้าน
เหย็กเหม่ย์เพ่งฝกฉีจ๊งจั๊งเตา

เหย่าเหยาเหย์, เหย่าเหยาเซ่า
เจ่าซวืนฟั้นปั๊ดเช้งฟู้นซีวเป๊ย์เย้า
เย่งยฺหวื่นฟ้าน, ปากชี้นหล่อง
จ่อยหงอซ้ำจ๊งเหย์ฝกเกา