ผู้ใช้:Aurachic

หอประติมากรรมต้นแบบ ( Hall of Sculpture )

ประวัติและแนวคิดในการจัดตั้งพิพิธภัณฑสถาน โรงปั้นหล่อ เมื่อวันที่ 1 กรกฏาคม 2481 กรมศิลปากรได้ตั้งกองหัตถศิลป (จากกองประณีตศิลปกรรมเดิม) แบ่งเป็นแผนกตำราและแผนกช่าง มีผู้เชี่ยวชาญทางด้านประติมากรรม คนสำคัญของชาติคือ ศาตราจารย์ศิลป์ พีระศรี งานปั้นหล่อในช่วงแรกนี้ ใช้พื้นที่บริเวณข้างอาคารพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ศิลป์ พีระศรี อนุสรณ์ในปัจจุบัน เป็นสถานที่ปฏิบัติงาน ในปี พ.ศ. 2483-2498 ได้ตั้งโรงงานชั่วคราวขึ้นสำหรับการปั้นรูปขนาดใหญ่ ใช้พื้นที่กลางแจ้ง บริเวณลานรูปอนุสารีย์ศาตราจารย์ศิลป์ พีระศรีในปัจจุบัน เป็นที่ปั้นและหล่อโลหะ ผลงานช่วงนี้ได้แก่ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 บริเวณหน้าสวนลุมพินี เป็นต้น หลังจากนั้นจึงเข้าไปใช้พื้นที่โรงโกดังสำหรับเก็บเครื่องทัพ สัมภาระที่ใช้ในงานพระเมรุมาศ สถานที่นี้ได้สร้างผลงานสำคัญหลายชิ้นที่มีขนาดใหญ่ เช่น พระบรมราชานุสาวรีย์พระนเรศวรมหาราชทรงช้างศึกที่จังหวัดสุพรรณบุรี พระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทรงม้าที่วงเวียนใหญ่จนกระทั่งเมื่อกรมศิลปากรได้รับทุนสนับสนุนจากรัฐบาลสร้างอาคารที่ทันสมัยยิ่งขึ้น ณ บริเวณหอประติมากรรมต้นแบบนี้ ซึ่งมีผลงานสำคัญอีกหลายชิ้น เช่น พระบรมราชานุสาวรีย์พ่อขุนรามคำแหงมหาราชในอุทยานประวัติศาสตร์แห่งชาติ จ.สุโขทัย พระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (พระเจ้าอู่ทอง) จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นต้น ต่อมาพื้นที่ปฏิบัติปั้นหล่ออนุสาวรีย์เริ่มคับแคบมีเนื้อที่ทำงานไม่เพียงพอ จึงได้ย้ายไปปฏิบัติงานที่ ต.ศาลายา อ.พุทธมณฑล จ.นครปฐม และได้จัดทำโครงการ “โครงการพิพิธภัณฑ์หุ่นร่างและต้นแบบอนุสาวรีย์แห่งชาติ” ขึ้นเพื่อจัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์ต้นแบบงานประติมากรรมและศิลปะเกี่ยวเนื่องเป็นแห่งแรกของประเทศ วึ่งอธิบดีกรมศิลปากร นาย นิคม มุสิกะคะมะ ได้ตั้งคณะทำงานดำเนินการปรับปรุงอาคาร และซ่อมแซมงานประติมากรรมต้นแบบ เพื่อการรักษา และนำออกแสดงเผยแพร่ โดยใช้ชื่ออาคารปั้นหล่อแห่งนี้ว่า “หอประติมากรรมต้นแบบ” ซึ่งเปิดขึ้นในปีพ.ศ. 2542 อนึ่ง อาคารแห่งนี้ เคยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ และสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินินาถ ทรงเสด็จพระราชดำเนินมาเป็นประธานการประกอบพิธีเททองอนุสาวรีย์ต่างๆ หลายครั้ง หอประติมากรรมต้นแบบ เป็นอาคารทรงสูงติดกระจกที่ออกแบบให้แสงสว่างเข้าทางทิศเหนือเพื่อความเหมาะสมสำหรับการปั้นงานประติมากรรม และอาคารสามารถระบายความร้อนได้ดีขณะทำการหล่อโลหะเพื่อจัดทำอนุสาวรีย์ พื้นที่อาคารแบ่งเป็น 2 ชิ้น ปัจจุบันได้จัดแสดงผลงานประติมากรรมต้นแบบอนุสาวรีย์ ผลงานประติมากรรมสร้างสรรค์ในยุคเริ่มต้น ภาพร่างต้นแบบ ประติมากรรมสำหรับเป็นอุปกรณ์การเรียนการสอนของ ศาสตราศิลป์ พีระศรี พื้นที่แสดงสาธิตการหล่อโลหะเดิม และใช้อาคารเพื่อกิจกรรม เผยแพร่สืบสวน จัดอบรมศิลปะ และเป็นสถานที่เรียนรู้สำหรับนักเรียนนักศึกษา ประชาชนทั่วไป เพื่อให้เกิดความเข้าใจในสุนทรีย์ของศิลปะ อันเป็นวัฒนธรรมสำคัญของชาติ ให้สามารถผลักดันไปสู่ความเจริญและมั่นคงต่อไป

โครงสร้างองค์กร ปัจจุบันหอประติมากรรมต้นแบบอยู่ในความดูแลของสำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร