ปูก้ามดาบ

ปูก้ามดาบ
ปูก้ามดาบไม่ทราบชนิด (Uca sp.) ตัวผู้ ที่อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะตะรุเตา ประเทศไทย
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Arthropoda
ไฟลัมย่อย:	Crustacea
ชั้น:	Malacostraca
อันดับ:	Decapoda
อันดับฐาน:	Brachyura
วงศ์:	Ocypodidae
วงศ์ย่อย:	Ucinae Dana, 1851
สกุล:	Uca Leach, 1814
ชนิด
ประมาณ 100 ชนิด

ปูก้ามดาบ หรือ ปูเปี้ยว (อังกฤษ: Fiddler crabs, Ghost crabs) เป็นปูทะเลขนาดเล็กสกุลหนึ่ง อยู่ในสกุล Uca ในวงศ์ Ocypodidae

ลักษณะ

มีลักษณะโดยรวมคือ กระดองรูปสี่เหลี่ยมคางหมู มีก้านตายาว กระดองมีสัสันสวยงามต่าง ๆ ตัวผู้มีลักษณะเด่นอันเป็นที่มาของชื่อเรียก คือ มีก้ามข้างใดข้างหนึ่ง ขึ้นอยู่กับชนิดใหญ่กว่าอีกข้างอย่างเห็นได้ชัด ซึ่งจะใช้ก้ามข้างนี้ในการโบกไปมาเพื่อขู่ศัตรูและเรียกร้องความสนใจจากตัวเมีย อีกทั้งยังใช้เป็นอาวุธในการต่อสู้กันอีกด้วย ขณะที่ปูตัวเมียก้ามทั้ง 2 ข้างจะเล็กเท่ากัน

ถิ่นที่อยู่

ปูก้ามดาบอาศัยอยู่ในป่าชายเลนหรือหาดทรายริมทะเล พบได้ทั่วไปในเขตแอฟริกาตะวันตก, มหาสมุทรแอตแลนติก, มหาสมุทรแปซิฟิก และอินโด-แปซิฟิก โดยใช้ก้ามข้างเล็กนั้นคีบหาอาหารและป้อนอาหารเข้าปาก อาศัยโดยการขุดรูอยู่ ต่อเมื่อน้ำลงก็จะออกมาหาอาหาร โดยเวลาจะลงรูจะใช้ข้างที่เล็กกว่าลงก่อน ซึ่งก้ามข้างที่ใหญ่ขึ้น เมื่อขาดไป ข้างที่เล็กกว่าจะใหญ่ขึ้นมาแทน และข้างที่เคยใหญ่ขึ้นอาจงอกมาเป็นเล็กกว่าหรือสลับกันไปก็ได้

ปูก้ามดาบ เป็นปูขนาดเล็กที่ไม่ใช้บริโภคกันเหมือนปูทะเลชนิดอื่น แต่ด้วยความที่มีสีสันสวยงาม และรูปลักษณ์ที่แปลก จึงนิยมนำมาเลี้ยงกันเป็นสัตว์เลี้ยง โดยอาจเลี้ยงได้ในน้ำที่มีความเค็มต่ำ แต่มิอาจจะรอดให้รอดได้ในน้ำจืด

ปูก้ามดาบเวลาผสมพันธุ์ ตัวเมียอาจเลือกตัวผู้เป็นร้อยตัว เมื่อจับคู่ได้แล้ว ตัวผู้จะเป็นฝ่ายนำตัวเมียลงไปผสมพันธุ์ในรู และตัวผู้จะเป็นฝ่ายดูแลตัวเมียและไข่ที่บริเวณปากรู รอจนกว่าให้ตัวเมียฟักไข่จนออกมาเป็นตัวสมบูรณ์

การจำแนก

แบ่งออกได้ราว 100 ชนิด ใน 9 สกุลย่อย

• Australuca
  • Uca bellator
  • Uca elegans
  • Uca hirsutimanus
  • Uca longidigitum
  • Uca polita
  • Uca seismella
  • Uca signata
• Austruca
  • Uca albimana
  • Uca annulipes
  • Uca cryptica
  • Uca iranica
  • Uca lactea
  • Uca mjoebergi
  • Uca perplexa
• Cranuca
  • Uca inversa
• Gelasimus
  • Uca borealis
  • Uca dampieri
  • Uca hesperiae
  • Uca jocelynae
  • Uca neocultrimana
  • Uca tetragonon
  • Uca vocans
  • Uca vomeris

• Leptuca
  • Uca batuenta
  • Uca beebei
  • Uca crenulata
  • Uca coloradensis
  • Uca cumulanta
  • Uca deichmanni
  • Uca dorotheae
  • Uca festae
  • Uca helleri
  • Uca inaequalis
  • Uca latimanus
  • Uca leptodactyla
  • Uca limicola
  • Uca musica
  • Uca oerstedi
  • Uca panacea
  • Uca panamensis
  • Uca pugilator
  • Uca pygmaea
  • Uca saltitanta
  • Uca speciosa
  • Uca spinicarpa
  • Uca stenodactylus
  • Uca subcylindrica
  • Uca tallanica
  • Uca tenuipedis
  • Uca terpsichores
  • Uca tomentosa
  • Uca uruguayensis

• Minuca
  • Uca argillicola
  • Uca brevifrons
  • Uca burgersi
  • Uca ecuadorensis
  • Uca galapagensis
  • Uca herradurensis
  • Uca longisignalis
  • Uca marguerita
  • Uca minax
  • Uca mordax
  • Uca osa
  • Uca pugnax
  • Uca rapax
  • Uca thayeri
  • Uca umbratila
  • Uca victoriana
  • Uca virens
  • Uca vocator
  • Uca zacae
• Paraleptuca
  • Uca bengali
  • Uca chlorophthalmus
  • Uca crassipes
  • Uca sindensis
  • Uca triangularis

• Tubuca
  • Uca acuta
  • Uca arcuata
  • Uca capricornis
  • Uca coarctata
  • Uca demani
  • Uca dussumieri
  • Uca flammula
  • Uca forcipata
  • Uca formosensis
  • Uca paradussumieri
  • Uca rhizophoriae
  • Uca rosea
  • Uca typhoni
  • Uca urvillei
• Uca
  • Uca heteropleura
  • Uca insignis
  • Uca intermedia
  • Uca major
  • Uca maracoani
  • Uca monilifera
  • Uca ornata
  • Uca princeps
  • Uca stylifera
  • Uca tangeri

สำหรับในประเทศไทยพบปูก้ามดาบทั้งได้หมด 11 ชนิด ทั้งด้านอ่าวไทยและทะเลอันดามัน เช่น ปูก้ามดาบก้ามยาว (U. spingata) และปูก้ามดาบก้ามขาว (U. perplexa) เป็นต้น

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Uca ที่วิกิสปีชีส์