ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์
ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์ (อังกฤษ: Human–computer interaction: HCI) เป็นการศึกษาการออกแบบและการใช้งานเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ที่มุ่งเน้นส่วนต่อประสานระหว่างผู้ใช้กับคอมพิวเตอร์ ผู้ศึกษาศาสตร์ดังกล่าวจะสังเกตวิธีการที่มนุษย์ตอบโต้กับคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีการออกแบบที่ทำให้มนุษย์มีปฏิสัมพันธ์กับคอมพิวเตอร์ในรูปแบบใหม่ ๆ โดยเรียกเครื่องมือที่สร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับคอมพิวเตอร์ว่า "ส่วนต่อประสานระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์" (อังกฤษ: Human-computer Interface: HCI)
ในแง่ของแขนงการศึกษา ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์ถือว่าเป็นศาสตร์ที่ผนวกส่วนหนึ่งของวิทยาการคอมพิวเตอร์ พฤติกรรมศาสตร์ การออกแบบ สื่อศึกษา และสาขาอื่นที่เกี่ยวข้องเข้าด้วยกัน ชื่อของศาสตร์นี้เป็นที่แพร่หลายจากหนังสือ The Psychology of Human–Computer Interaction ที่เขียนโดยสจวต เค. คาร์ด, อัลเลน นิวเวลล์ และทอมัส พี. มอแรนใน พ.ศ. 2526 ส่วนการใช้ชื่อนี้ครั้งแรกปรากฏขึ้นใน พ.ศ. 2518 โดยเจมส์ เอช. คาร์ไลสล์[1] โดยคำนี้สื่อว่าคอมพิวเตอร์มีวิธีการสื่อสารหลากหลายทางในลักษณะปลายเปิดกับมนุษย์มากกว่าเครื่องมืออื่นที่มีความจำเพาะและจำกัด แนวคิดของการสื่อสารเปรียบเทียบปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์กับปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์ด้วยกันนั้นมีความสำคัญต่อการพิจารณาเชิงทฤษฎีในศาสตร์ดังกล่าว[2][3]
นิยามและศัพท์ที่เกี่ยวข้อง
[แก้]มนุษย์มีปฏิสัมพันธ์กับคอมพิวเตอร์ได้หลายวิธี และส่วนต่อประสาน (อังกฤษ: interface) ระหว่างทั้งสองฝ่ายมีความสำคัญในการอำนวยความสะดวกระหว่างการโต้ตอบไปมา ในภาษาอังกฤษ ชื่อของศาสตร์มีความหลากหลาย เช่น Human–computer interaction (HCI; แปลว่า ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์), Human–machine interaction (HMI; แปลว่า ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และเครื่อง), Man-machine interaction (MMI; แปลว่า ปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนและเครื่อง) หรือ Computer-human interaction (CHI; แปลว่า ปฏิสัมพันธ์ระหว่างคอมพิวเตอร์และมนุษย์) ปัจจุบันโปรแกรมบนคอมพิวเตอร์ เว็บเบราว์เซอร์ คอมพิวเตอร์แบบมือถือและตู้คอมพิวเตอร์ต่างใช้ส่วนต่อประสานกราฟิกกับผู้ใช้ (อังกฤษ: Graphical user interface) ที่แพร่หลายในปัจจุบัน[4] ในขณะที่ส่วนต่อประสานเสียงกับผู้ใช้ (อังกฤษ: Voice user interface: VUI) ใช้ในการการรู้จำคำพูดและระบบสังเคราะห์ ส่วนการผสานส่วนต่อประสานหลายรูปแบบและกราฟิกกับผู้ใช้ที่เกิดขึ้นใหม่สามารถทำให้มนุษย์มีปฏิสัมพันธ์ในรูปแบบที่หลากหลายมากขึ้น การเติบโตของศาสตร์ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์นำไปสู่คุณภาพของปฏิสัมพันธ์ที่ดีขึ้นและทำให้เกิดแนวการศึกษาใหม่ ๆ ที่มุ่งเน้นไปที่แนวคิดของการผสานรูปแบบมากกว่าการใช้ส่วนต่อประสานรูปแบบใหม่ ส่วนต่อประสานแบบปรับตัวอัจฉริยะมากกว่ารูปแบบฐานสั่งการ และส่วนต่อประสานเชิงรุกมากกว่าเชิงรับ[5]
ข้อมูลที่เกี่ยวข้อง
[แก้] | ส่วนนี้ไม่มีการอ้างอิงจากเอกสารอ้างอิงหรือแหล่งข้อมูล โปรดช่วยพัฒนาส่วนนี้โดยเพิ่มแหล่งข้อมูลน่าเชื่อถือ เนื้อหาที่ไม่มีการอ้างอิงอาจถูกคัดค้านหรือนำออก |
ประสบการณ์ของผู้ใช้งาน (อังกฤษ: User Experience: UX) คือ ความรู้สึกและประสบการณ์ทั้งหมดที่ผู้ใช้งานได้รับจากการใช้งานผลิตภัณฑ์หรือบริการใด ๆ ซึ่งรวมถึงความสะดวกในการใช้งาน ความสวยงาม ความน่าสนใจ และความสามารถในการตอบสนองความต้องการของผู้ใช้ได้ดี
ประสบการณ์ของผู้ใช้งานไม่ได้ขึ้นอยู่เพียงแค่การออกแบบที่สวยงามเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการใช้งานที่ง่ายดาย ตรงกับความต้องการ และทำให้ผู้ใช้รู้สึกพึงพอใจในทุกขั้นตอน
ส่วนต่อประสานกับผู้ใช้ (อังกฤษ: User Interface: UI) คือ ส่วนที่ผู้ใช้มองเห็นและใช้ในการโต้ตอบกับระบบ ซอฟต์แวร์ หรืออุปกรณ์ใด ๆ โดยผ่านทางองค์ประกอบต่าง ๆ ที่ช่วยให้การใช้งานเป็นไปอย่างง่ายดายและสะดวกสบาย เช่น ปุ่มกด เมนู ไอคอน หน้าจอสัมผัส และฟอร์มที่ใช้ป้อนข้อมูล
หน้าที่หลักของส่วนต่อประสานกับผู้ใช้ คือ การทำให้การใช้งานเป็นไปอย่างราบรื่น โดยทำให้การโต้ตอบระหว่างผู้ใช้กับระบบเกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ และลดความซับซ้อนที่อาจทำให้ผู้ใช้รู้สึกสับสน
อ้างอิง
[แก้]- ↑ Carlisle, James H. (June 1976). "Evaluating the impact of office automation on top management communication". Proceedings of the June 7-10, 1976, national computer conference and exposition on - AFIPS '76. Proceedings of the June 7–10, 1976, National Computer Conference and Exposition. pp. 611–616. doi:10.1145/1499799.1499885. S2CID 18471644.
Use of 'human–computer interaction' appears in references
- ↑ Suchman, Lucy (1987). Plans and Situated Action. The Problem of Human-Machine Communication. New York, Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521337397. สืบค้นเมื่อ 7 March 2015.
- ↑ Dourish, Paul (2001). Where the Action Is: The Foundations of Embodied Interaction. Cambridge, MA: MIT Press. ISBN 9780262541787.
- ↑ Hewett; Baecker; Card; Carey; Gasen; Mantei; Perlman; Strong; Verplank. "ACM SIGCHI Curricula for Human–Computer Interaction". ACM SIGCHI. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 17 August 2014. สืบค้นเมื่อ 15 July 2014.
- ↑ Gurcan, Fatih; Cagiltay, Nergiz Ercil; Cagiltay, Kursat (2021-02-07). "Mapping Human–Computer Interaction Research Themes and Trends from Its Existence to Today: A Topic Modeling-Based Review of past 60 Years". International Journal of Human–Computer Interaction. 37 (3): 267–280. doi:10.1080/10447318.2020.1819668. ISSN 1044-7318. S2CID 224998668.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]
- HCI Review เก็บถาวร 2011-11-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Bad Human Factors Designs
- The HCI Wiki Bibliography with over 100,000 publications.
- The HCI Bibliography Over 58,000 publications about HCI.
- Human-Centered Computing Education Digital Library
- Usability Views เก็บถาวร 2011-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- HCI Webliography with a list of about 100 HCI Organizations worldwide