น้ำตกกาลัมบอ
| น้ำตกกาลัมบอ | |
|---|---|
 | |
| ที่ตั้ง | ประเทศแซมเบีย กับ ภาครูกวา ประเทศแทนซาเนีย |
| พิกัด | 8°35′51″S 31°14′23″E / 8.5974°S 31.2396°E |
  น้ำตกกาลัมบอ | |
น้ำตกกาลัมบอ (อักษรโรมัน: Kalambo) เป็นน้ำตกบนแม่น้ำกาลัมบอ มีความสูง 235-เมตร (772-ฟุต) ตั้งอยู่บนพรมแดนระหว่างประเทศแซมเบีย กับภาครูกวา ประเทศแทนซาเนีย ตรงปลายตะวันออกเฉียงใน้ของทะเลสาบตังงันยีกา ฝั่งปลายน้ำของน้ำตกมีโกรกธารกาลัมบอ (Kalambo Gorge) ขนาดกว้างประมาณ 1 กิโลเมตร และลึกสุดถึง 300 เมตร มีความยาว 5 กิโลเมตร ก่อนที่จะเปิดออกสู่ทะเลสาบตังงันยีกา
การสำรวจบริเวณน้ำตกนี้และโดยรอบมีขึ้นในปี 1928 นำโดยเอนีด กอร์ดอน-กัลเลียน[1] โดยในตอนแรกตั้งสมมติฐานว่าน้ำตกมีความสูงมากกว่า 300 เมตร กระทั่งการวัดใหม่ในทศวรรษ 1920s ได้ความสูงราว 200 เมตร และท้ายที่สุดในปี 1956 วัดได้ความสูง 221 เมตร การวัดหลังจากนั้นได้ความสูงที่ไล่เลี่ยแตกต่างกันเล็กน้อย
น้ำตกกาลัมบอมีความสำคัญในฐานะแหล่งโบราณคดีที่มีการตั้งรกรากย้อนกลับไปได้ถึงมากกว่า 447,000 ปี ถือเป็นหนึ่งในแหล่งโบราณคดีที่สำคัญที่สุดในทวีปแอฟริกา มีหลักฐานการตั้งรกรากและอยู่อาศัยอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปลายยุคหินตอนต้นจนถึงสมัยใหม่ มีการขุดค้นครั้งแรกในปี 1953 โดย จอห์น เดสมอนด์ คลาร์ก ซึ่งค้นพบกิจกรรมทางโบราณคดีรอบ ๆ พื้นที่แอ่งน้ำขนาดเล็กต้นน้ำของน้ำตก มีการขุดค้นทางโบราณคดีในปี 1953, 1956, 1959 และ 1963 ที่ทำให้คลาร์กสรุปว่ามีวัฒนธรรมต่าง ๆ มากมายที่อยู่อาศัยในพื้นที่นี้ตลอดระยะเวลาหลายพันปี คลาร์กศึกษาทั้งวัฒนธรรมของผู้ที่อยู่อาศัยในบริเวณนี้ และสภาพแวดล้อมในแต่ละช่วงเวลาที่มีการอยู่อาศัย[2] คลาร์กใช้การวิเคราะห์ดอกไม้และละอองเกสร เพื่อทำการสร้างสภาพแวดล้อมยุคโบราณขึ้นใหม่ (paleoenvironmental reconstruction) เขาจัดแบ่งพื้นที่ออกเป็นชั้นดินชั้น ๆ เรียกว่าเขต U ถึง Z รวม 6 ชั้น