ทวสัตยะ

พระนาคารชุน (ศิลปะทิเบต, ค.ศ. 1644-1911, นครเฉิงตู)

ทวสัตยะ (สันสกฤต: dvasatya, ไวลี: bden pa gnyis) หรือ หลักคำสอนว่าด้วยความจริงสองประการ (อังกฤษ: two truths doctrine) ในคำสอนของศาสนาพุทธ หมายถึง สัตยะ (บาลี: สัจจะ; ความจริง หรือ ความเป็นจริง) สองระดับ ตามคำสอนของพระศากยมุนีพุทธะ อันประกอบด้วยความจริง "อย่างง่าย" หรือ "ชั่วคราว" (สํวฤติสตฺย (ส) หรือ สมมติสัจจะ (ป)) และความจริง "สูงสุด" (ปรมารถสฺตย (ส) หรือ ปรมัตถสัจจะ (ป))

ความหมายแน่ชัดของคำสอนนี้มีแตกต่างกันไปตามสำนักและธรรมเนียมของศาสนาพุทธ การตีความที่เป็นที่ทราบกันดีที่สุด มาจากสำนักมัธยมกะของพระนาคารชุน ในนิกายมหายาน ความจริงสองประการตามคำสอนของพระนาคารชุนคือ "ความจริงทางญาณวิทยา" โลกแห่งปรากฏการณ์มอบให้เกิดความจริงชั่วคราว หรือ สมมติสัจจะ ลักษณะของโลกอันประกอบสร้างจากปรากฏการณ์นี้ไม่เป็นทั้งความจริงและความไม่เป็นจริง แต่ไม่สามารถประเมินได้ในทางตรรกะ ท้ายที่สุด ปรากฏการณ์ทั้งปวงล้วนว่างเปล่า (ศูนยตา (ส) หรือ สุญญตา (ป)) ปราศจากตัวตนและแก่นแท้ของตน อันเนื่องมาจากความไม่มีอยู่ของตน (อนตฺตา) แต่จะปรากฏขึ้นได้เพราะอาศัยปรากฏการณ์อื่น (ปฺรตีตฺยสมุตฺปาท (ส) หรือ ปฏิจจสมุปบาท (ป))

ในศาสนาพุทธแบบจีน การตีความแบบมัธยมกะได้รับการยอมรับ และความจริงสองอย่างนี้ถูกเรียกว่าเป็น ความจริงทางญาณวิทยา ทั้งสอง ความจริงดำรงอยู่ในสองระดับ ในระดับโดยสัมพัทธ์ กับระดับโดยสัมบูรณ์ ตามการตีความจาก มหายานมหาปรินิรวาณสูตร ภิกษุและนักปรัชญาชาวจีนเชื่อว่าคำสอนธรรมชาติของพุทธะคือดังที่ระบุในพระสูตรแห่งคำสอนสุดท้ายของพุทธองค์ ว่ามีความจริงที่เป็นเนื้อแท้เหนือ ศูนยตา และความจริงทั้งสอง คำสอนว่าด้วย ศูนยตา เป็นการพยายามแสดงให้เห็นว่ามันทั้งไม่ควรและไม่ได้มีเหตุผลตายตัวที่จะถือว่าระบบอภิปรัชญาใด ๆ มีเหตุผลโดยสัมบูรณ์ คพสอนดังกล่าวไม่ได้นำไปสู่คติสุญนิยม แต่เป็นการตีเส้นตรงกลางระหว่างการไม่เข้าใจในความซับซ้อนใด ๆ มากเกินพอดี กับการตั้งข้อสงสัยมากเกินพอดี

อ้างอิง

บรรณานุกรม

• Brown Holt, Linda (1995), "From India to China: Transformations in Buddhist Philosophy", Qi: The Journal of Traditional Eastern Health & Fitness
• Brunholzl, Karl (2004), Center of the Sunlit Sky, Snowlion
• Chattopadhyaya, Debiprasad (2001), What is Living and What is Dead in Indian Philosophy (5th ed.), People's Publishing House
• Conze, Edward (1959). Buddhism: Its Essence and Development. New York, US: Harper and Row.
• Dumoulin, Heinrich (2005a), Zen Buddhism: A History. Volume 1: India and China, World Wisdom Books, ISBN 978-0-941532-89-1
• Dutt, Nalinaksha (1930), "The Place of the Aryasatyas and Pratitya Sam Utpada in Hinayana and Mahayana", Annals of the Bhandarkar Oriental Research Institute, 6 (2): 101–127
• Fowler, Merv (2005), Zen Buddhism: Beliefs and Practices, Sussex Academic Press
• Garfield, Jay (2002), Empty Words: Buddhist Philosophy and Cross-cultural Interpretation, Oxford University Press
• Garfield, Jay L.; Priest, Graham (2003), "Nagarjuna and the Limits of Thought" (PDF), Philosophy East & West, 53 (1): 1–21, doi:10.1353/pew.2003.0004, hdl:11343/25880, S2CID 16724176
• Garfield, Jay L.; Edelglass, William (2011), The Oxford Handbook of World Philosophy, ISBN 9780195328998
• Gethin, Rupert. Foundations of Buddhism. pp. 207, 235–245
• Goddard, Dwight (2007), History of Ch'an Buddhism previous to the times of Hui-neng (Wie-lang). In: A Buddhist Bible, Forgotten Books
• Gombrich, Richard (1990), "recovering the Buddha's Message" (PDF), ใน Ruegg, D.; Schmithausen, L. (บ.ก.), Earliest Buddhism and Madhyamaka, BRILL
• Harvey, Peter (2012), An Introduction to Buddhism: Teachings, History and Practices, Cambridge University Press
• Jayatilleke, K.N. Early Buddhist Theory of Knowledge. George Allen and Unwin, 1963
• Joshi, Lal Mani (1977), Studies in the Buddhistic Culture of India During the Seventh and Eighth Centuries A.D., Motilal Banarsidass Publ.
• Kasulis, Thomas P. (2003), Ch'an Spirituality. In: Buddhist Spirituality. Later China, Korea, Japan and the Modern World; edited by Takeuchi Yoshinori, Delhi: Motilal Banarsidass
• Keown, Damien. Dictionary of Buddhism. Oxford University Press, 2003
• Liang-Chieh (1986), The Record of Tung-shan, William F. Powell (translator), Kuroda Institute
• Lai, Whalen (2003), Buddhism in China: A Historical Survey (PDF)
• Matilal, Bimal Krishna (2002). Ganeri, Jonardon (บ.ก.). The Collected Essays of Bimal Krishna Matilal, Volume 1. New Delhi: Oxford University Press (2015 Reprint). ISBN 0-19-946094-9.
• Lopez, Donald S., "A Study of Svatantrika", Snow Lion Publications, 1987, pp. 192–217.
• McCagney, Nancy. The Philosophy of Openness. Rowman and Littlefield, 1997
• McRae, John (2003), Seeing Through Zen, The University Press Group Ltd, ISBN 9780520237988
• Monier-Williams, Monier; Leumann, Ernst; Cappeller, Carl (1899). A Sanskrit-English Dictionary, etymologically and philologically arranged with special reference to cognate Indo-European languages, Oxford: The Clarendon press
• Murti, T R V (2013). The Central Philosophy of Buddhism: A Study of the Madhyamika System. Routledge. ISBN 978-1-135-02946-3.
• Nakamure, Hajime (1980), Indian Buddhism: A Survey with Bibliographical Notes, Motilal Banarsidass Publ.
• Newland, Guy (1992). The Two Truths: in the Mādhyamika Philosophy of the Ge-luk-ba Order of Tibetan Buddhism. Ithaca, New York, US: Snow Lion Publications. ISBN 0-937938-79-3
• Oh, Kang-nam (2000), "The Taoist Influence on Hua-yen Buddhism: A Case of the Scinicization of Buddhism in China", Chung-Hwa Buddhist Journal, 13
• Puligandla, Ramakrishna (1997), Fundamentals of Indian Philosophy, New Delhi: D.K. Printworld (P) Ltd.
• Renard, Gary (2004), The Disappearance of the Universe, Carlsbad, CA, US: Hay House
• Seyfort Ruegg, David (1981), The Literature of the Madhyamaka School of Philosophy in India, Otto Harrassowitz Verlag
• Sharma, Peri Sarveswara (1980), Anthology of Kumārilabhaṭṭa's Works, Delhi, Motilal Banarsidass
• Sheridan, Daniel P. (1995), "Kumarila Bhatta", ใน McGready, Ian (บ.ก.), Great Thinkers of the Eastern World, New York: Harper Collins, ISBN 0-06-270085-5
• Siderits, Mark (2003), "On the Soteriological Significance of Emptiness", Contemporary Buddhism, 4 (1): 9–23, doi:10.1080/1463994032000140158, S2CID 144783831
• Stcherbatsky, Theodore (1989), Madhyamakakārikā, Motilal Banarsidass Publ.
• Suzuki, Daisetz Teitaro (1932), The Lankavatara Sutra, A Mahayana Text, Routledge Kegan Paul
• Verstappen, Stefan H. (2004), Blind Zen, ISBN 9781891688034
• Westerhoff, Jan (2009), Nagarjuna's Madhyamaka: A Philosophical Introduction, Oxford University Press
• Wilber, Ken (2000), Integral Psychology, Shambhala Publications