จีอาร์บี 130427เอ
![]() ภาพก่อนและหลังเหตุการณ์ที่ระดับพลังงานของรังสีแกมมาสูงกว่า 100 ล้านอิเล็กตรอนโวลต์ | |
ชื่ออื่น ๆ | GRB 130427A, CRTS CSS130502 J113233+274156, SN 2013cq, Fermi bn130427324 |
---|---|
ชนิดของเหตุการณ์ | แสงวาบรังสีแกมมา |
การจัดประเภทดาวฤกษ์ | SNIc |
วันที่ | ป. 3,600 ล้านปีก่อน (ตรวจพบ 27 เมษายน ค.ศ. 2013) |
Instrument | หอสังเกตการณ์อวกาศแฟร์มี |
กลุ่มดาว | กลุ่มดาวสิงโต |
ระยะทาง | ป. 3,600 ล้านปีแสง |
![]() | |
จีอาร์บี 130427เอ เป็นแสงวาบรังสีแกมมา ค้นพบเมื่อวันที่ 27 เมษายน ค.ศ. 2013[1][2][3] แสงวาบรังสีแกมมานี้เกี่ยวข้องกับซูเปอร์โนวา "เอสเอ็น 2013ซีคิว" ซึ่งมีการคาดการณ์ลักษณะของแสงความถี่อื่น ๆ เมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม ค.ศ. 2013[4] แล้วตรวจพบเมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม 2013[5][6] หอสังเกตการณ์อวกาศแฟร์มี ตรวจพบรังสีแกมมาด้วยพลังงานอย่างน้อย 94,000 ล้านอิเล็กตรอนโวลต์[1] ถูกตรวจจับโดย Burst Alert Telescope บนดาวเทียมกล้องโทรทรรศน์ สวิฟต์ เป็นแสงวาบรังสีแกมมาซึ่งสว่างที่สุดที่เคยตรวจพบสำหรับปรากฏการณ์เช่นนี้[1] มีแหล่งกำเนิดอยู่ใกล้โลกมากที่สุดใน 5% ของปรากฏการณ์ที่ตรวจพบ โดยอยู่ห่างออกไปประมาณ 3,600 ล้านปีแสง และในเชิงเปรียบเทียบปรากฏเป็นเวลาที่ค่อนข้างนาน[1]
กล้องโทรทรรศน์อวกาศพื้นที่รังสีแกมมาขนาดใหญ่แฟร์มี (LAT) บันทึกรังสีแกมมาหนึ่งแห่งที่มีพลังงานอย่างน้อย 94,000 ล้านอิเล็กตรอนโวลต์ (GeV) หรือประมาณ 35,000 ล้านเท่าของพลังงานแสงที่มองเห็นได้ และมากกว่าสถิติก่อนหน้านี้ของ LAT ประมาณสามเท่า การแผ่รังสีระดับ GeV จากการปะทุนั้นกินเวลานานหลายชั่วโมง และ LAT สามารถตรวจจับได้ตลอดทั้งวัน สร้างสถิติใหม่สำหรับการแผ่รังสีแกมมาที่ยาวนานที่สุดจากปรากฏการณ์แสงวาบรังสีแกมมา
— นาซา[1]
หอสังเกตการณ์อวกาศสวิฟต์ ยังได้สังเกตการระเบิดดังกล่าว และระบุตำแหน่งได้อย่างรวดเร็ว[1] แสงที่ส่องมาจากการระเบิดดังกล่าวนั้นสว่างมากจนสวิฟต์สามารถสังเกตมันได้อีกหกเดือน
นอกจากนี้ยังพบการแผ่รังสีโดยใช้การตรวจคลื่นวิทยุ อินฟราเรด และรังสีช่วงที่มองเห็นได้จากกล้องโทรทรรศน์ภาคพื้นดินโดยใช้ตำแหน่งท้องฟ้าจากสวิฟต์[7] การระเบิดนี้สังเกตได้ด้วยกล้องโทรทรรศน์เชิงแสงขนาด 350 มม. และสามารถวัดความสว่างได้ โดยโชติมาตรปรากฏที่มองเห็นได้ลดลงจาก 13 เป็น 15.5 ในช่วงเวลาสามชั่วโมงซึ่งเริ่มตั้งแต่เวลา 8:05:12 UTC ของวันที่ 27 เมษายน ค.ศ. 2013[8] โครงการสำรวจรังวัด Catalina Real-time Transient Survey ยังตรวจพบการระเบิดนี้ในเชิงแสง โดยไม่เกี่ยวข้องกับการแจ้งเตือน การระเบิดนี้ได้รับการกำหนดชื่อในแคตตาล็อกเป็น CSS130502:113233+274156 พบที่ตำแหน่งไรต์แอสเซนชัน 11:32:32.90 และเดคลิเนชัน +27:41:56.5 (J2000)[9] แคตตาล็อก Sloan Digital Sky Survey (SDSS) แสดงให้เห็นกาแล็กซี (SDSS J113232.84+274155.4) เกือบจะตรงกับตำแหน่งนี้[10] ที่ขนาดในแถบตัวกรองสีแดง r =21.26 แต่แคตตาล็อกไม่มีข้อมูลสเปกตรัม
อ้างอิง
[แก้]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 ASA's Fermi, Swift See 'Shockingly Bright' Burst 05.03.13
- ↑ Staff (21 November 2013). "NASA Sees 'Watershed' Cosmic Blast in Unique Detail". NASA. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-10-24. สืบค้นเมื่อ 21 November 2013.
- ↑ Borenstein, Seth (21 November 2013). "'Monster' cosmic blast zipped harmlessly by Earth". AP News. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-12-02. สืบค้นเมื่อ 21 November 2013.
- ↑ Ruffini, R; Bianco, C. L; Enderli, M; Muccino, M; Penacchioni, A. V; Pisani, G. B; Rueda, J. A; Sahakyan, N; Wang, Y; Izzo, L (2 May 2013). "GRB 130427A: Predictions about the occurrence of a supernova". GCN Circulars. 14526: 1. Bibcode:2013GCN.14526....1R.
- ↑ De Ugarte Postigo, A; Xu, D; Leloudas, G; Kruehler, T; Malesani, D; Gorosabel, J; Thoene, C. C; Sanchez-Ramirez, R; Schulze, S; Fynbo, J. P. U; Hjorth, J; Jakobsson, P; Cabrera-Lavers, A (13 May 2013). "GRB 130427A: Spectroscopic detection of the SN from the 10.4m GTC". GCN Circulars. 14646: 1. Bibcode:2013GCN.14646....1D.
- ↑ Trotter, A; Reichart, D; Haislip, J; Lacluyze, A; McLin, K; Cominsky, L; Smith, A; Caton, D; Hawkins, L; Holmes, B; Linder, T; Berger, T; Cromartie, H. T; Egger, R; Foster, A; Frank, N; Ivarsen, K; Maples, M; Moore, J; Nysewander, M; Speckhard, E; Crain, J. A (13 May 2013). "GRB 130427A: GRB 130427A: Skynet detections of a possible supernova". GCN Circulars. 14662: 1. Bibcode:2013GCN.14662....1T.
- ↑ "Fermi and Swift see 'shockingly bright' burst". 3 พฤษภาคม 2013. สืบค้นเมื่อ 5 พฤษภาคม 2013.
- ↑ Wiggins, Patrick (28 เมษายน 2013). "GRB 130427A optical time series". GCN Circulars. NASA. 14490: 1. Bibcode:2013GCN.14490....1W. สืบค้นเมื่อ 5 พฤษภาคม 2013.
- ↑ Drake, Andrew J.; Djorgovski, S. G.; Mahabal, A. A.; Graham, M. J.; Williams, R.; Prieto, J.; Catelan, M.; Christensen, E.; Larson, S. M. (4 พฤษภาคม 2013). "An untriggered optical detection of GRB 130427A". The Astronomer's Telegram. สืบค้นเมื่อ 5 พฤษภาคม 2013.
- ↑ "SDSS DR8 Sky Server for the position of the GRB". สืบค้นเมื่อ 7 พฤษภาคม 2013.
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ จีอาร์บี 130427เอ