คุยเรื่องแม่แบบ:พระมเหสีในรัชกาลที่ 4
พระองค์เจ้าพรรณราย[แก้]
พระสัมพันธวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรรณราย เดิมคือ หม่อมเจ้าพรรณราย ท่านเปนเจ้าโดยกำเนิดคะ และไม่เคยอยู่ในฐานะเจ้าจอมมารดาที่เป็นตำแหน่งของสามัญชนที่รับราชการฝ่าในนะคะ เหตุใดจึงเอาพระองค์ไปใส่ที่เจ้าจอมมารดา คะ --ฉัตรา (พูดคุย) 21:07, 6 มกราคม 2556 (ICT)
- ในหนังสือพระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดาแห่งราชสำนักสยาม ของ ส.พลายน้อย หน้า 303 ลำดับพระองค์ไว้ในตำแหน่งเจ้าจอมมารดา "ครั้นถึงรัชกาลที่ ๔...ได้ทรงพระกรุณาโปรดฯ ชุบเลี้ยงพระองค์เจ้าพรรณรายเป็นเจ้าจอม มีพระเจ้าลูกเธอ ๒ พระองค์" แต่ในหนังสือพระอัครมเหสี พระบรมราชินี พระชายานารี เจ้าจอมมารดา และเจ้าจอม ในรัชกาลที่ ๑-๗. ของกัลยา เกื้อตระกูล หน้า 107-108 ลำดับพระองค์ในตำแหน่งพระมเหสี แต่ก็กล่าวไว้ว่า "[ในรัชกาลที่ 4] ...ก็ไม่มีการเฉลิมพระอิสริยยศแต่อย่างใด" --แอนเดอร์สัน (พูดคุย) 22:09, 6 มกราคม 2556 (ICT)
- ถูกคะ รัชกาลที่ ๔ ไม่มีการสถาปนาพระอิสริยยศของพระภรรยาเจ้าองค์อื่น นอกจาก พระองค์เจ้าโสมนัส และ พระองค์เจ้ารำเภย ดังที่ระบุไว้ใน "ธรรมเนียมราชตระกูลในกรุงสยาม" ดังนี้
- "ครั้นตกมาในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ท่านทรงขึ้นใหม่ เรื่องคำนำพระนามพระองค์เจ้าโสมนัศ พระองค์เจ้ารำเพย ๒ พระองค์ ซึ่งเป็นพระมารดาเจ้าฟ้า ซึ่งนับว่าเป็นพระราชเทวี ให้เรียกว่า พระนางเธอ ฤาสมเด็จพระนางเธอ ให้สมควรแก่ที่เป็นตำแหน่งเช่นนี้ แต่พระองค์เจ้า หม่อมเจ้าอื่นๆอีกหลายพระองค์ซึ่งไม่มีพระโอรส พระธิดาเป็นเจ้าฟ้านั้น ไม่ได้เปลี่ยนแปลงอันใด "
- ถึงแม้จะไม่มีการสถาปนาพระยศพระมเหสีเทวีเพิ่มเติม แต่พระองค์ก็ไม่ได้ลดพระยศเจ้านายที่รับราชการฝ่ายในองค์อื่นคะ ดังนั้น เจ้านายในพระราชวงศ์ที่มียศเป็น หม่อมเจ้า ก็ยังคงเรียกว่า หม่อมเจ้า ดังเดิมไม่ได้เรียกว่า เจ้าจอมมารดาหม่อมเจ้า นะคะ เช่นเดียวกันกับ พระองค์เจ้าทักษิณชาในรัชกาลที่ ๕ ก็ไม่มีใครไปเรียกพระองค์ว่า เจ้าจอมมารดาพระองค์เจ้าทักษิณชา นะคะ ออกพระนามตามเดิม คือ พระองค์เจ้าทักษิณชา เท่านั้นคะ --ฉัตรา (พูดคุย) 22:25, 6 มกราคม 2556 (ICT)
- ครับ ผมก็ทราบแบบที่คุณฉัตรากล่าวไว้เหมือนกัน แต่พอเห็นในหนังสือก็เลยเขียนตามนะครับ แหะ ๆ :) แล้วกรณีพระองค์เจ้ากัมโพชราชสุดาดวงในพระเจ้านโรดมที่รับราชการในรัชกาลที่ 4 อยู่เกณฑ์พระภรรยาเจ้าเหมือนกันไหมครับ ? --แอนเดอร์สัน (พูดคุย) 22:35, 6 มกราคม 2556 (ICT)
- ถูกคะ รัชกาลที่ ๔ ไม่มีการสถาปนาพระอิสริยยศของพระภรรยาเจ้าองค์อื่น นอกจาก พระองค์เจ้าโสมนัส และ พระองค์เจ้ารำเภย ดังที่ระบุไว้ใน "ธรรมเนียมราชตระกูลในกรุงสยาม" ดังนี้