วัดสุทธิกาวาส (จังหวัดปัตตานี)

วัดสุทธิกาวาส
ชื่อสามัญ	วัดสุทธิกาวาส, วัดสักขี, วัดกวักขี, วัดขี
ที่ตั้ง	ตำบลละหาร อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

วัดสุทธิกาวาส เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลละหาร อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี มีที่ดินตั้งวัด 50 ไร่ 3 งาน 53 ตารางวา ที่ธรณีสงฆ์เนื้อที่ 16 ไร่ 76 ตารางวา

วัดสุทธิกาวาส เดิมชาวบ้านเรียก วัดสักขี หรือ วัดกวักขี หรือ วัดขี แต่ชาวมุสลิมเรียก กรากกี สร้างเมื่อ พ.ศ. 2300 โดยยายทอง (โต๊ะทอง) จอมเจ้าหอมและนางพญาชี ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2486 ในอดีตเจ้าเมืองสายบุรีจะประกอบพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยาแก่ข้าราชการประจำเมืองที่วัดนี้ สาเหตุที่ชื่อวัดสักขี เนื่องมาจากวัดนี้มีบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ตั้งอยู่ริมทางขึ้นสู่พระวิหารกว้าง 1 ศอก ลึก 1 ศอก น้ำใสปริ่มอยู่ตลอดปี ซึ่งน้ำในบ่อใช้ประกอบพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยา

โบราณสถานและโบราณวัตถุที่สำคัญ ได้แก่ วิหารขนาดเล็กอยู่หลังหนึ่ง ตั้งอยู่บนเนินเขาเตี้ย ๆ ภายในมีวิหารพระพุทธรูปปางมารวิชัย 3 องค์ เล่ากันว่ามีผู้ไปพบพระพุทธรูปฝังอยู่ใกล้กับต้นไทรในหมู่บ้านชเม (ช่องแมว) หลังค่ายลูกเสือสุริยะสุนทรครั้นความทราบไปถึงหมู่พุทธศาสนิกชนในละแวกนั้น ก็พากันอัญเชิญมาประดิษฐานไว้ในวิหารและสร้างพรพุทธรูปขึ้นอีก 2 องค์ ประดิษฐานทแยงมุมเป็นรูปสามเหลี่ยม กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนพระพุทธรูปทั้ง 3 องค์ เมื่อวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2478 มีซากเจดีย์เหลือแต่ฐานสร้างประมาณ พ.ศ. 2300 เป็นศิลปะอยุธยา สันนิษฐานว่าบรรจุอัฐิผู้สร้างวัดคือ ยายทอง (โต๊ะทอง) จอมเจ้าหอมและนางพญาชี